5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 38’inci maddesinin (f) bendinde Belediye başkanı belediyenin gelir ve alacaklarını takip ve tahsil etmekle görevli ve yetkili kılınmış,

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 60’ıncı maddesinin (e) bendinde, ilgili mevzuatı çerçevesinde idare gelirlerini tahakkuk ettirmek, gelir ve alacaklarının takip ve tahsil işlemlerini yürütmek mali hizmetler biriminin görevleri arasında sayılmış, mezkûr kanunun 61’inci maddesinde muhasebe yetkilisinin, gelirlerin ve alacakların tahsili, giderlerin hak sahiplerine ödenmesi, para ve parayla ifade edilebilen değerler ile emanetlerin alınması, saklanması, ilgililere verilmesi, gönderilmesi ve diğer tüm malî işlemlerin kayıtlarının yapılması ve raporlanması ile muhasebe kayıtlarının usulüne uygun, saydam ve erişilebilir

şekilde tutulmasından sorumlu olduğu belirtilmiştir.

6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un, 37’nci maddesinde; amme alacaklarının hususi kanunlarında belli edilen zamanlarda ödeneceği, hususi kanunlarında ödeme zamanı tespit edilmemiş amme alacaklarının ise Maliye Vekâletince belirtilecek usule göre yapılacak tebliğden itibaren bir ay içinde ödeneceği, 55’inci maddesinin birinci fıkrasında, amme alacağını vadesinde ödemeyenlere, yedi gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumu bir "ödeme emri" ile tebliğ olunacağı düzenlenmiştir.

Belediyelerin tahakkuk tahsilat oranını artırabilmeleri için; Mali Hizmetler Müdürlüğünün borcunu ödemeyen kişiler hakkında borcun ödenmesi ve yasal işlemlerin başlatılabilmesi için ödeme emirlerini zamanında düzenleyip daha sonra bu borçluları Hukuk birimine havale etmesi gerekmektedir.

İdarenin Gelir Kesin Hesap Cetvelini oluşturan gelir kalemlerinin tahakkuk tahsilât oranlarının düşük düzeyde kaldığı ve toplam tahakkuk tutarı olan 465.002.581,89 TL’sinin 137.233.249,54 TL'sinin gelecek yıla devredilerek tahsil edilemediği tespit edilmiştir. Belediyenin gelirlerinin tahsilat oranı % 69’dur. Bütçe Gelir Kesin Hesap Cetvelinde önemli görülen ancak tahakkuk/tahsilat oranı düşük kalarak gelecek yıla devreden bazı gelir kalemleri aşağıda gösterilmiştir.

Tablo 6: Gelir Tahsilat Oranı Düşük Olan Vergi Türleri

Yukarıda yer alan tabloda görüleceği üzere, tahakkuk tahsilat oranı düşük kalmıştır. Tahsilat oranının düşük gerçekleşmesi tahsil ve takip hususunda yeterli özenin gösterilmesini ve yukarıda mezkûr mevzuat hükümlerine uygun hareket edilmesini gerektirmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “Mülkiyet üzerinden alınan vergiler ile ilgili son yıllarda çok sayıda yapılandırma kanununun çıkması sebebiyle mükelleflerin düzenli vergi ödeme alışkanlığında olumsuz etki yaratmaktadır.

Mahkemede vergi ile ilgili devam eden derdest durumdaki davalar sonuçlanana kadar işlem yapılamaması tahsilat oranını düşük göstermektedir.

Kamu kurumlarının ortak olarak kullanabileceği mükelleflerin adres ve telefon numaralarını gösterir herhangi bir sistemin olmaması tebligatların kişiye ya da kuruma ulaşmasını engellemektedir.

Vergi gelirleri ile ilgili; geçmişten süre gelen mükerrer kayıtların, tahsilatı düşürdüğü aşikârdır. Mevzuat çerçevesinde konu ile ilgili mükerrer kayıtların kapatılması ve fazla oluşan tahakkukların düzeltilmesi için çalışmalar başlatılmıştır.” denilmiştir.

Sonuç olarak Başkanlığımıza gönderilen kamu idaresi cevabında; vergiler ile ilgili yapılandırma kanunlarının çıkması, vergiler ile ilgili devam eden davaların bulunması, geçmişten gelen mükerrer kayıtların bulunması ve tebligatların mükelleflere ulaşmasında yaşanan zorlukların tahsilat oranlarını düşürdüğü belirtilmiştir.

İdarenin tahsilat oranını yükseltelebilmesi için konuya gerekli hassasiyetin gösterilip, tahsil ve takip hususunda mevzuat hükümlerine uygun hareket edilmesi gerekmektedir.

Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.