Karar Künyesi
Bazı duran varlık hesapların birikmiş amortisman tutarlarının, ilgili duran varlığın kayıtlı değerinden yüksek olduğu ve varlık grubunda kayıtlı varlık bulunmasına rağmen bazı varlıklar için hiç amortisman ayrılmadığı tespit edilmiştir.
Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin “257 Birikmiş amortismanlar hesabı (-)” ile ilgili 202’nci maddesinde; bu hesabın maddi duran varlık bedellerinin ekonomik ömrü içerisinde giderleştirilmesi ve hesaben yok edilmesini izlemek için kullanıldığı ifade edilmiştir.
04.11.2015 tarih ve 29522 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği "Amortisman ve Tükenme Payları" (Sıra No: 47) isimli tebliğ ile kamu idarelerinin duran varlıklarından hangilerinin amortisman ve tükenme payına tabi tutulacağının, buna ilişkin usul ve esaslar ile uygulanacak amortisman ve tükenme payının süre, yöntem ve oranları belirlenmiştir.
Mezkur Tebliğ’e göre kamu idarelerinde muhasebe sistemine dâhil edilen maddi duran varlıklardan; 251 Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabı, 252 Binalar Hesabında yer alan taşınmazlar ile 253 Tesis, Makine ve Cihazlar Hesabı, 254 Taşıtlar Hesabı, 255 Demirbaşlar Hesabında yer alan taşınırlar için amortisman ayrılması gerekmektedir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre, bir yıldan fazla kullanılabilen ve yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz kalan maddi duran varlıklar için amortisman ayrılması gerekmekte olup duran varlıklar tamamen amorti edilene kadar amortisman ayrılması gerekmektedir. Bu nedenle duran varlıklar için ayrılan birikmiş amortisman tutarları, maddi duran varlıkların kayıtlı değerlerinden fazla olamayacaktır.
Yapılan incelemede, aşağıda ayrıntıları gösterildiği üzere, 251 Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabı, 252 Binalar Hesabı, 253 Tesis, Makine ve Cihazlar Hesabı, 254 Taşıtlar Hesabı ve 255 Demirbaşlar Hesabındaki kayıtlı maddi duran varlıklar için ayrılan birikmiş
amortisman tutarlarının, maddi duran varlıkların kayıtlı değerinden toplam 4.323.918,54 TL fazla olduğu görülmüştür.
Tablo 8:Duran Varlıkların Kayıtlı Değerinden Fazla Ayrılan Amortismanlar Tablosu
Hesap Kodu | Maddi Duran Varlık | Kayıtlı Değeri (TL) | 257-Birikmiş Amortisman Tutarı (-) (TL) | Fark (TL) |
251.01.16.07 | Duraklar | 19.315,00 | 52.945,00 | -33.630,00 |
252.01.01.10.01 | Hangarlar, Antrepolar, Silolar ve Depolar | 100.200,00 | 137.809,80 | -37.609,80 |
253.02.09 | Ayırma, Sınıflandırma Makineleri | 56.751,79 | 71.761,40 | -15.009,61 |
253.03.08 | Spor Amaçlı Kullanılan Cihaz ve Aletler | 59.021,24 | 106.237,96 | -47.216,72 |
254.01.04 | Arazi Taşıtları | 0,00 | 10.000,00 | -10.000,00 |
254.01.07 | Motorsuz Kara Araçları | 149.789,42 | 3.345.379,21 | -3.195.589,79 |
255.01.02 | Temsil ve Tören Demirbaşları | 58.241,15 | 73.929,25 | -15.688,10 |
255.01.03 | Koruyucu Giysi ve Malzemeler | 76.072,15 | 76.957,15 | -885,00 |
255.02.04 | Haberleşme Cihazları | 517.622,71 | 532.641,94 | -15.019,23 |
255.02.99 | Diğer Büro Makineleri ve Aletleri | 328.271,44 | 359.887,28 | -31.615,84 |
255.07.04 | Bilgi Saklama Üniteleri | 0,00 | 15.581,14 | -15.581,14 |
255.08.01 | Eğitim Mobilyaları ve Donanımları | 5.187,28 | 112.430,01 | -107.242,73 |
255.09.01 | Doğa Sporlarında Kullanılan Demirbaşlar | 3.363,00 | 4.325,88 | -962,88 |
255.09.02 | Salon Sporlarında Kullanılan Demirbaşlar | 107.997,20 | 115.152,92 | -7.155,72 |
255.99.02 | Seyyar Tanklar ve Tüpler | 550.129,68 | 1.340.841,66 | -790.711,98 |
TOPLAM | 2.031.962,06 | 6.355.880,60 | 4.323.918,54 |
Diğer yandan aşağıda ayrıntısı gösterilen ve toplam değeri 7.975.949,90 TL olan maddi duran varlıklar için hiç amortisman ayrılmadığı görülmüştür.
Tablo 9:Amortisman Ayrılmayan Duran Varlıklar Tablosu
Hesap Kodu | Maddi Duran Varlık | Kayıtlı Değeri (TL) | 257-Birikmiş Amortisman Tutarı (-) (TL) |
253.01.02 | Enerji Tesisleri | 3.374.000,00 | 0,00 |
253.01.99 | Diğer Tesis ve Sistemler | 4.561.492,70 | 0,00 |
253.03.03 | Kurtarma Amaçlı Cihaz ve Aletler | 4.956,00 | 0,00 |
255.01.04 | Seyahat, Muhafaza ve Taşıma Amaçlı Demirbaş Niteliğindeki Taşınırlar | 24.815,40 | 0,00 |
255.03.05 | Seminer ve Sunum Amaçlı Ürünler | 20,00 | 0,00 |
255.07.01 | Kütüphane Mobilyaları | 9.895,80 | 0,00 |
255.07.03 | Görsel ve İşitsel Kaynaklar | 190,00 | 0,00 |
255.09.03 | Saha Sporlarında Kullanılan Demirbaşlar | 360,00 | 0,00 |
255.10.01 | Güvenlik ve Korunma Amaçlı Araçlar | 220,00 | 0,00 |
TOPLAM | 7.975.949,90 | 0,00 |
Sonuç olarak, 2021 yılı mali tablolarında 257 Birikmiş Amortismanlar Hesabı doğru ve güvenilir bilgi sunmamaktadır.