Karar Künyesi
İdare tarafından gerçekleştirilen alımlarda ihale yetkilisi olarak görev yapan ilgilinin söz konusu ihalelerin üzerinde bırakıldığı istekli anonim şirketin yönetim kurulu üyesi olmasına
rağmen anılan istekli ile sözleşme imzalandığı ve isteklinin ihale dışı bırakılmadığı görülmüştür.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılamayacak olanlar” başlıklı 11’inci maddesinde;
“Aşağıda sayılanlar doğrudan veya dolaylı veya alt yüklenici olarak, kendileri veya başkaları adına hiçbir şekilde ihalelere katılamazlar: (…)
İhaleyi yapan idarenin ihale yetkilisi kişileri ile bu yetkiye sahip kurullarda görevli kişiler. (…)
f) (c), (d) ve (e) bentlerinde belirtilenlerin ortakları ile şirketleri (bu kişilerin yönetim kurullarında görevli bulunmadıkları veya sermayesinin % 10’undan fazlasına sahip olmadıkları anonim şirketler hariç).(…)
Bu yasaklara rağmen ihaleye katılan istekliler ihale dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir. Ayrıca, bu durumun tekliflerin değerlendirmesi aşamasında tespit edilememesi nedeniyle bunlardan biri üzerine ihale yapılmışsa, teminatı gelir kaydedilerek ihale iptal edilir. (…)” hükmü yer almaktadır.
22.08.2009 tarihli ve 27327 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu İhale Genel Tebliği’nin ihaleye katılamayacak olanlara ilişkin “İdarede görev yapanlar” başlıklı 17.7.2’nci maddesinde;
“4734 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ihaleyi yapan idarelerin ihale yetkilisi kişileri ile bu yetkiye sahip kurullarda görevli kişiler, ihaleyi yapan idarenin ihale konusu işle ilgili her türlü ihale işlemlerini hazırlamak, yürütmek, sonuçlandırmak ve onaylamakla görevli olanlar, (c) ve (d) bentlerinde belirtilen şahısların eşleri ve üçüncü dereceye kadar kan ve ikinci dereceye kadar kayın hısımları ile evlatlıkları ve evlat edinenler ve (c), (d) ve (e) bentlerinde belirtilenlerin ortakları ile şirketlerinin görev yaptıkları idarelerin ihalelerine katılamayacakları hükme bağlanmıştır. Ancak, (c), (d) ve (e) bentlerinde belirtilen kişilerin yönetim kurullarında görevli bulunmadıkları veya sermayesinin
% 10’undan fazlasına sahip olmadıkları anonim şirketler bu idarelerin ihalelerine katılabileceklerdir.” Denilmektedir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca ihaleyi yapan idarenin ihale yetkilisi kişilerinin yönetim kurulunda görevli bulunduğu şirketlerin anılan idarenin gerçekleştirmiş
oldukları ihalelere katılamayacağı değerlendirilmektedir. Söz konusu yasağa rağmen ihaleye katılan isteklilerin ihale dışı bırakılarak geçici teminatlarının gelir kaydedilmesi ve anılan durumun tespit edilememesi nedeniyle ihale gerçekleştirilmiş ise teminatın gelir kaydedilerek ihalenin iptal edilmesi gerekmektedir.
İdare tarafından gerçekleştirilen 05.01.2018, 27.09.2017 ve 28.09.2017 tarihli ihaleler üzerinde inceleme gerçekleştirilmiştir. Söz konusu incelemede, gerçekleştirilen ihaleler sonucunda ihale yetkilisi olarak görev yapan ilgilinin yönetim kurulu üyesi olduğu şirket ile sözleşme imzalandığı tespit edilmiştir. Mevzuata aykırı duruma rağmen 4734 sayılı Kanun’un 11’inci maddesinde belirtilen müeyyidelerin tatbik edilmediği görülmüştür.
Bu itibarla tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında Kanun uyarınca zaruri incelemelerin gerçekleştirilmemesi neticesinde ihaleye katılamayacak olanlar ile sözleşme imzalanması halinin vuku bulduğu ve söz konusu durumun mevzuat ile Kanun’un temel ilkelerine aykırılık teşkil ettiği değerlendirilmektedir. Ayrıca bulgu konusu durumda olan isteklilerin ihale dışı bırakılarak teminatlarının irat kaydedilmesi gerektiği değerlendirilmektedir.
Kamu idaresi cevabında; Aynen; “Belediyemiz tarafından gerçekleştirilen hizmet alımı ihalelerini kazanan belediyemiz şirketi ile yapılan sözleşmeyi imzalayan başkan yardımcısının aynı zamanda şirketin yönetim kurulu üyesi olması hususunda sehven hata yapılmış olup bundan böyle mevzuat hükümlerine uyularak iş ve işlemler yapılacaktır.” Denilmektedir
Sonuç olarak Kamu İdaresi cevabında, önerimize uyulacağı ifade edilmiş olsa da bulgu konusu husus, denetim dönemi olan 2018 yılına ilişkin olarak mevzuata aykırılık teşkil etmektedir. Konu, izleyen denetimlerde takip edilecektir.