Avans verilmesine ilişkin ön ödemelerde mahsup sürelerine uyulmadığı ve süresinde kapatılmayan avanslar için gecikme zammı hesaplanmadığı görülmüştür.

24.12.2003 tarih ve 25326 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Ön Ödeme” başlıklı 35’inci maddesinde; harcama yetkilisinin uygun görmesi ve karşılığı ödeneğin saklı tutulması kaydıyla, ilgili kanunlarda öngörülen haller ile gerçekleştirme işlemlerinin tamamlanması beklenilemeyecek ivedi veya zorunlu giderler için avans vermek veya kredi açmak suretiyle ön ödeme yapılabilece ği, verilecek avansın üst sınırları merkezî yönetim bütçe kanununda gösterileceği, her mutemet ön ödemelerden harcadığı tutara ilişkin kanıtlayıcı belgeleri, ilgili kanunlarında belirtilme miş olması halinde avanslarda bir ay, kredilerde üç ay içinde muhasebe yetkilisine vermek ve artan tutarı iade etmekle yükümlü olduğu, süresi içerisinde mahsup edilmeyen avanslar hakkında 21.7.1953 tarihli ve 6183 sayılı Kanun hükümleri uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.

21.01.2006 tarih ve 26056 nolu Resmî Gazete’de yayımlanan Ön Ödeme Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik’in “Ön Ödemelerde Mahsup Süresi ve Sorumluluk” başlıklı 11’inci maddesinde; her mutemet ön ödemelerden harcadığı tutara ilişkin kanıtlayıcı belgeler i, ilgili kanunlarında ayrıca belirtilmemiş olması halinde avanslarda bir ay, kredilerde ise üç ay içinde muhasebe yetkilisine vermek ve artan tutarı iade ederek hesabını kapatmakla yükümlü olduğu, Bakanlığın, zorunlu hallerde mahsup süresini ayrıca belirlemeye yetkili olduğu, mutemetlerce süresi içinde mahsup edilmeyen avanslar hakkında 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanacağı, kanunen geçerli bir mazereti olmaksızın avanslarını süresinde mahsup etmeyen mutemetler hakkında, ayrıca tabi oldukları personel mevzuatının disiplin hükümlerine göre de işlem yapılacağı hükmü düzenlenmiştir.

Diğer taraftan 25.02.2017 tarih ve 55 sıra No’lu Muhasebat Genel Müdürlüğünün Ön Ödeme Usul ve Esasları Hakkında Genel Tebliği’nin “Mahsup İşlemleri” başlıklı 7’nci maddesinde “… Belirtilen sürede mahsup edilmeyen avanslar, mahsup edilmesi gereken tarihten itibaren, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesi hükmüne göre hesaplanacak gecikme zammı ile birlikte, anılan Kanun hükümlerine göre ilgili mutemetten tahsil edilir…”

Hükmüne yer verilmiştir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, mutemetler in kendilerine verilen ön ödemelere ilişkin olarak yapmış oldukları harcamaların kanıtlayıc ı belgelerini, ilgili kanunlarında ayrıca belirtilmiş sürelerin bulunmadığı hallerde avanslarda bir ay; kredilerde ise üç ay içerisinde muhasebe yetkilisine vermek ve artan tutarları iade ederek hesabı kapatmakla mükellef oldukları, aksi halde süresinde kapatılmayan avans ve krediler için 28.7.1953 tarih ve 8469 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 21.07.1953 tarih ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 51’inci maddesi hükmüne göre gecikme zammı hesaplanacağı anlaşılmaktadır.

Yapılan denetimlerde, İstanbul Medeniyet Üniversitesinin 160 İş Avansları ve Krediler Hesabı incelendiğinde, verilen avansların mevzuatında belirtilen sürelerde ilgililerince mahsup edilmediği ayrıca süresinde mahsup edilmeyen ön ödemelere ilişkin herhangi bir gecikme zammı hesaplanmadığı tespit edilmiştir.

Kamu İdaresince, bulguda tespit edilen hususa iştirak edilmiş olup bu doğrultuda eksik hesap edilen tutarlara ilişkin sürecin başlatılmış olduğu ve eksik hesap edilen tutarların ilgililerden tahsil edilmesinin sağlandığı ifade edilmiştir.

Bu itibarla, avans vermek suretiyle gerçekleştirilen ön ödeme işlemlerinde süresinde mahsup edilmeyenlere yönelik anılan mevzuat hükümlerine riayet edilerek işlem tesis edilmes i gerekmektedir.