Ambalaj atıklarının çevreye zarar vermesinin önlenmesi ve ekonomiye kazandırılması hakkının ihale yapılmaksızın protokol ile üç firmaya verildiği görülmüştür.

2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun “Kapsam” başlıklı 1’inci maddesinde belediyelerin kiralama işlemlerinin 2886 sayılı Kanun’a tabi olduğu belirtilmiş, “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde ise taşınır ve taşınmaz malların ve hakların kiralanması “kira” tanımı içinde değerlendirilmiştir. Belediye için bir hak olan ve gelir getirici nitelikte bulunan haklar Kurum tarafından kendi imkânları ile yerine getirilebileceği gibi 2886 sayılı Kanun’a göre rekabetin ve eşit muamele ilkelerinin sağlandığı bir ortamda ihale edilmelidir.

Ambalaj atıklarının çevreye zarar vermesinin önlenmesi ve ekonomiye kazandırılması hakkı 29.04 2020 tarihli protokol ile 05.05.2023 tarihine kadar il dört bölgeye ayrılarak üç firmaya verilmiştir. Söz konusu protokolde birinci bölge için aylık 1.750,00 TL, ikinci bölge için aylık 2.250,00 TL üçüncü ve dördüncü bölgenin her biri için aylık 1.250,00 TL’nin Belediyeye ödenmesi öngörülmüştür. Dört firma ile protokol yapılmış, firmalardan biri 01.09.2021 tarihi itibariyle aylık protokolü sonlandırmak istemiş, idarenin kabulü ile bu protokol sonlandırılarak bu firmaya ait olan toplama yetkisi diğer üç firma arasında bölüştürülmüştür. Aylık 1.250,00 TL ücret ise 450,00 TL, 450,00 TL ve 350;00 TL olarak firmalar arasında paylaştırılmıştır.

Ambalaj atıklarının çevreye zarar vermesinin önlenmesi ile ekonomiye kazandırılmasında kamu yararı bulunmaktadır. Ancak kamu yararı bulunan bir durumda, bu hak sözleşme ile bir firma/firmalara verilmemelidir. Şüphesiz lisanslı olan firmaların ihaleye girmesi gerekeceğinden şartnamede bu durum belirtilmelidir. Bireysel yararların kamu yararından üstün tutulması sonucunu doğuracak bir kazanılmış hak anlayışı kabul edilemez.

Belediyenin yürütmekle yükümlü olduğu bir hizmeti bizzat yerine getirmeyip, üçüncü kişilere gördürebilmesi mümkün olmakla birlikte, bu husus söz konusu hizmetin bir kamu hizmeti olma niteliğini ortadan kaldırmadığı gibi, bu konuda belediyenin görevinin sona

ermesine yol açmamakta ve bu hizmetin yerine getirilmesi yönünden sorumluluğu devam etmektedir. Söz konusu hakkın verilmesi kamuyu ilgilendirdiği için bunun ihale kanunu çerçevesinde şartların ve verilme süresinin belirli olduğu ve herkesin katılımına açık olan ihale usulü ile verilmesi bir zorunluluktur. Belediyeye ait olan bu hakkın Kanun çerçevesinde ihale yoluyla rekabete uygun, saydamlığı sağlayarak sürenin belirli olması gibi hususları da içerecek şekilde verilmesi gerekir. Bu çerçevede görevli ve yetkili olan Belediyenin ihale yapmadan rekabetsiz bir şekilde sözleşmeye istinaden bu hakkın kullanımına izin verebilmesi mümkün değildir.

Ambalaj atıklarının toplanarak ekonomiye kazandırılması hakkının 2886 sayılı Devlet ihale Kanunu hükümlerine göre ihale yoluyla verilmesi gerekir.