BELBİM AŞ’de Akaryakıt Alım ihalesinde fiyat farkı ödenmesine rağmen ek kesin teminat alınmadığı görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Kesin Teminat” başlıklı 43’üncü maddesinde;

“Taahhüdün sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesini sağlamak amacıyla, sözleşmenin yapılmasından önce ihale üzerinde kalan istekliden ihale bedeli üzerinden hesaplanmak suretiyle % 6 oranında kesin teminat alınır.” denilmektedir.

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Ek Kesin Teminat” başlıklı 12’nci maddesinde;

“Fiyat farkı ödenmesi öngörülerek ihale edilen işlerde fiyat farkı olarak ödenecek bedelin, sözleşme bedelinde artış meydana gelmesi halinde bu artış tutarının % 6 'sı oranında teminat olarak kabul edilen değerler üzerinden ek kesin teminat alınır. Fiyat farkı olarak ödenecek bedel üzerinden hesaplanan ek kesin teminat hakedişlerden kesinti yapılmak suretiyle de karşılanabilir.” ifadesi yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 18.6.1.’inci maddesinde de;

“Hukuki bir zorunluluk ya da gereklilik bulunmamasına rağmen, 4734 sayılı Kanunun 43 üncü maddesinde öngörülen oranlar dikkate alınarak hesaplanan tutarın üzerinde kesin teminat veren istekliye, 4735 sayılı Kanun kapsamında yüklenici sıfatıyla fiyat farkı veya iş artışı şeklinde ödeme yapılacak olması halinde, ek kesin teminat tutarı verilen kesin teminat tutarı dikkate alınarak belirlenir” hükmüne yer verilmiştir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre, ihale üzerinde kalan istekli ile sözleşme imzalanmadan önce, ihale üzerinde kalan istekliden sözleşme bedelinin %6’sı oranında kesin teminat alınmalıdır. Sözleşmede fiyat farkı ödenmesi öngörülmüş ve bu durum

sözleşme bedelinde artış meydana getirmiş ise kesin teminat tutarının dışında artış tutarının

%6’sı oranında ek kesin teminat alınması gerekmektedir.

Yapılan incelemede; Şirketin 2022 yılı kapsamında Akaryakıt Alımı ihalesinde 1.669.446,34 TL fiyat farkı ödenmesi ve sözleşme bedelinde artış söz konusu olmasına rağmen 100.166,78 TL ek kesin teminat alınmadığı tespit edilmiştir.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, Şirket tarafından; söz konusu akaryakıt alımı ödemelerine ait hakedişlerden ek kesin teminat kesintisi yapılmasının sehven unutulduğu, ancak bu hatalı uygulamanın, fiyat farkının %6'sı tutarında ek kesin teminat kesintisi yapılarak ödeme işlemlerine devam edilmek suretiyle, düzeltildiği ve sonraki dönemler de aynı durumla karşılaşılmaması için gerekli önlem ve kontrol mekanizmalarının oluşturulacağı ifade edilmiştir.

Bu itibarla, Şirket tarafından, ihalesi yapılan işlerde fiyat farkı ödenmesi ve sözleşme bedelinde artış söz konusu olması halinde, belirtilen mevzuat hükümleri uyarınca ek kesin teminat alınması gerekmektedir.