3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 1/1-3-g maddesinde, genel ve katma bütçeli idarelere, il özel idarelerine, belediyeler ve köyler ile bunların teşkil ettikleri birliklere, üniversitelere, dernek ve vakıflara, her türlü mesleki kuruluşlara ait veya tabi olan veyahut bunlar tarafından kurulan veya işletilen müesseseler ile döner sermayeli kuruluşların veya bunlara ait veya tabi diğer müesseselerin ticari, sınai, zirai ve mesleki nitelikteki teslim ve hizmetlerinin KDV’ye tabi olduğu hüküm altına alınmıştır.

KDV Genel Uygulama Tebliği’nin “1.B.2 Kamu Kurum ve Kuruluşları, Dernek ve Vakıflar ile Mesleki Kuruluşların Vergilendirilmesi” başlıklı bölümünde;

“3065 sayılı Kanunun (1/3-g) maddesinde sayılan; genel bütçeye dâhil idareler, özel bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyeler ve köyler ile bunların teşkil ettikleri birlikler, üniversiteler, dernek ve vakıflar ile her türlü mesleki kuruluşların ticari, sınai, zirai ve mesleki faaliyet kapsamına girmeyen, kuruluş amaçlarına uygun teslim ve hizmetleri vergiye tabi değildir.” düzenlemesi yer almıştır.

Bu açıklamadan da anlaşılacağı üzere belediyelerin kuruluş amaçlarına uygun ticari,

sinai, zirai ve mesleki faaliyet niteliği bulunmayan faaliyetlerinin verginin konusuna dahil edilmemesi gerekmektedir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 391- Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabına ilişkin “Hesabın niteliği” başlıklı 293’üncü maddesinde;

“(1) Bu hesap, teslim edilen mal veya ifa edilen hizmetler üzerinden hesaplanan katma değer vergisi tutarları ile bu tutarlardan mahsup edilen ve ödenen tutarların izlenmesi için kullanılır.”

Yönetmelik’in 294’üncü maddesinde ise;

“(1) Hesaplanan Katma Değer Vergisi Hesabına ilişkin alacak ve borç kayıtları aşağıda gösterilmiştir.

a) Alacak

1) Kurumun sattığı mal ve hizmet karşılığı olarak katma değer vergisi tutarı da dâhil olmak üzere yapılan tahsilat tutarları 100-Kasa Hesabına veya 102-Banka Hesabına borç, tahsil edilen katma değer vergisi bu hesaba, Katma Değer Vergisi hariç tutar ise 600-Gelirler Hesabına alacak; diğer taraftan katma değer vergisi tutarı da dâhil olmak üzere yapılan tahsilat toplamı 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç kaydedilir.

…” hükümleri yer almaktadır.

İdare 2018 yılı mali işlemlerinin incelenmesi neticesinde 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’na göre; yol yapım ve bakım çalışmaları neticesinde belediye tarafından bu yollardan yararlanan mükelleflerden alınan yol harcamalarına katılma paylarından 1.454.665,11TL tutarında KDV tahsil edildiği tespit edilmiştir.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri gereğince İdare, KDV mükellefiyeti doğuran ticari, sınai, zirai faaliyetleri kapsamında teslim edilen mal veya ifa edilen hizmetler için KDV mükellefi olacaktır. Şöyle ki İdare ancak ticari, sınai, zirai faaliyetleri kapsamında sattığı mal ve hizmet karşılığı olarak yapılan tahsilat tutarlarını hesaplanan KDV konusu yapabilecektir. İdarenin kuruluş amacına uygun teslim ve hizmetleri kapsamında yapılan işlemlerinde KDV tahsil edilmeyecektir.

Şu halde yol harcamalarına katılma payları için hesaplanan KDV tutarlarının tahsil

edilmesi mevzuata aykırılık teşkil etmektedir.

Bu itibarla yol harcamalarına katılma paylarından 1.454.665,11 TL tutarında KDV tahsil edilmesi nedeniyle; 391-Hesaplanan KDV hesabına 1.454.665,11 TL TL hatalı kayıt yapılarak ay sonlarında 191- İndirilecek KDV Hesabı ile 391-Hesaplanan KDV Hesabının mahsup edilmesi sonucu 190-Devreden KDV Hesabının bilançoda olması gerekenden düşük, 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabının ise fazla tutarlarda yer almasına neden olunmuştur.

Kamu idaresi cevabında; “Yapılan tespit doğrultusunda gerekli düzeltme kayıtları muhasebe sisteminde yapılarak tarafınıza bildirilecektir.” denilmektedir.

Sonuç olarak Başkanlığımıza gönderilen kamu idaresi cevabında; yapılan tespit doğrultusunda gerekli düzeltme kayıtlarının yapılacağı belirtildiğinden bu aşamada önerilecek başka bir husus bulunmamaktadır.

Ancak, bulgumuzda belirtilen muhasebe kaydının yılı içinde yapılmaması nedeniyle 2018 yılı mali tablolarındaki 190-Devreden KDV Hesabı ve 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabının hatalı bilgi içermesine neden olunmuştur.