İdarenin mülkiyetinde bulunan arsaların satış işlemlerinin muhasebeleştirilmesinde satış değerinin tamamının ilgili maddi duran varlık hesabından düşüldüğü, satış değeri ile kayıtlı değer arasındaki farkın faaliyet hesaplarına kaydedilmediği görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin, 250 Arazi ve Arsalar Hesabı’na ilişkin “Hesabın İşleyişi” başlıklı 189’uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) numaralı alt bendinde, satılan arsa ve arazilerin, bir taraftan kayıtlı değerinin bu hesaba, satış bedeli ile kayıtlı değeri arasındaki olumlu farkın 600 Gelirler Hesabı’na alacak, satış bedelinin 100 Kasa Hesabı veya 102 Banka Hesabı ya da ilgili diğer hesaplara, satış bedeli ile kayıtlı değeri arasındaki olumsuz farkın 630 Giderler Hesabı’na borç; diğer taraftan satış bedelinin 800 Bütçe Gelirleri Hesabı’na alacak, 805 Gelir Yansıtma Hesabı’na borç kaydedileceği belirtilmiştir.

Buna göre, satışı yapılan arsa veya arazinin kayıtlı değeri 250 Arazi ve Arsalar Hesabı’na alacak, satış değeri ile kayıtlı değeri arasında olumlu fark var ise 600 Gelirler Hesabı’na alacak, olumsuz fark var ise 630 Giderler Hesabı’na borç kaydedilecektir.

Yapılan incelemede, arsa satış işlemlerinin muhasebeleştirilmesinde arsaların satış

değerinin tamamının 250 Arazi ve Arsalar Hesabı’na alacak kaydı yapıldığı, satış değerleri ile kayıtlı değerleri arasındaki olumlu farkın ise 600 Gelirler Hesabı’na kaydedilmediği tespit edilmiştir. Bu durum faaliyet sonuçlarının da gerçek durumu yansıtmamasına neden olmaktadır.

Kamu idaresince, taşınmaz satış işlemleri ile ilgili yapılan kontrollerde muhasebe kayıtlarında herhangi bir hatalı işleme rastlanmadığı ifade edilmişse de; İdare tarafından muhasebe kayıtlarında herhangi bir hata bulunmadığına ilişkin gönderilen muhasebe işlem fişinde taşınmaz satış işlemine ait bir muhasebe kaydı yer almayıp, yapılan taşınmaz satışları akabinde taşınmazların satış değeri ile edinim bedeli arasındaki farkın 250 Arazi ve Arsalar Hesabı’na geçmişe yönelik yapılan bir muhasebe kaydıdır. Dolayısıyla yapılan söz konusu muhasebe kaydının yapılan taşınmaz satış işlemlerine ilişkin hatalı muhasebe kayıtlarını düzeltici bir etkisi bulunmamaktadır.

Mali tabloların doğru bilgi sunması için taşınmaz satış kayıtlarının yukarıda ifade edilen mevzuat hükümleri doğrultusunda yapılması gerekmektedir.