Yapım işi ihalelerine ilişkin sözleşmelerde yer verilen, teknik personel bildirim yükümlülüğünün belediye şirketi olan yüklenici tarafından yerine getirilmediği, söz konusu yükümlülük kapsamında doğrudan hizmet alım sözleşmesi ile Rize Belediyesi bünyesinde çalışan diğer belediye şirketinin personeline ait diplomaların sunulduğu ve buna karşın İdare tarafından herhangi bir işlem tesis edilmediği görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında gerçekleştirilen yapım işi ihalelerine ait tip sözleşmenin “Teknik personel, makine, teçhizat ve ekipman bulundurulması” başlıklı 23’üncü maddesinin birinci fıkrasında, istenen teknik personelin sayısına ve unvanına yer verildikten sonra ikinci fıkrada bu personelin idareye süresinde bildirilmediği veya iş programına göre iş başında bulundurulmadığı takdirde yüklenici aleyhine kesilecek günlük cezalar düzenlenmiştir. Maddenin üçüncü fıkrasında ise teknik personelin idareye bildirilmesi ve iş yerinde bulundurulmasıyla ilgili hususlarda Yapım İşleri Genel Şartnamesi'nde yer alan hükümlerin uygulanacağı açıkça belirtilmiştir.

Yapım İşleri Genel Şartnamesi'nin “İşin yürütülmesi için gerekli personel ve araçlar” başlıklı 19’uncu maddesinin altıncı fıkrasında aynen;

“Yüklenici, sözleşmesine göre işyerinde bulundurulması istenen teknik personelin isimleri ile belgelerini (diploma, meslek odası kayıt belgesi, noterden alınan taahhütname) Teknik Personel Bildirimi ile birlikte yer tesliminin yapıldığı tarihten itibaren on gün içerisinde İdareye sunmak zorundadır. (…) Teknik personele ait bilgi ve belgelerden herhangi birinin idareye süresinde sunulmaması halinde, söz konusu personelin iş başında bulundurulmadığı kabul edilerek, verilen sürenin bitiminden sonra başlamak üzere usulüne uygun olarak bildirilmeyen her bir teknik personel için sözleşmesinde öngörülen günlük cezalar uygulanır.” denilmektedir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden de anlaşılacağı üzere, yapım işlerine ilişkin sözleşmelerde, idareler işin başında bulunulması istenen sayı ve unvanda teknik personel bildirim şartı koyabilirler. Söz konusu teknik personelin Yapım İşleri Genel Şartnamesi'ndeki düzenlemelere uygun bir şekilde yüklenici tarafından idareye bildirilmemesi halinde ise yüklenici aleyhine günlük ceza uygulanması kaçınılmazdır.

Rize Belediyesi yapım işi ihaleleri üzerinde gerçekleştirilen denetim neticesinde, 2023 yılında ödemesi olan yapım işlerinin yaklaşık %90’ının Rize Belediyesine ait Ribelkent A.Ş.

yükleniminde olduğu, bu işlerin tamamında teknik personel bildirim yükümlülüğünün olduğu ve fakat Ribelkent şirketi tarafından tüm işlerde eksik teknik personel bildirildiği, birkaç ihalede bildirilen teknik personelin ise doğrudan hizmet alım sözleşmeleri kapsamında Rize Belediyesinde çalışan Ribelsan A.Ş. personeli olduğu, söz konusu Ribelsan Şirketi personelinin haberi olmaksızın diplomalarının kullanıldığı ve bu kişilerden yapım işleri genel şartnamesinde bahsi geçen noter onaylı taahhütnamelerin alınmadığı ve Rize Belediyesi tarafından gerek eksik teknik personel bildirimi, gerek noter onaylı taahhütname içermeyen bildirim ve gerekse de hakedişlerle ücretini ödediği, kendi bünyesinde çalışan personelin bildirilmiş olması durumları karşısında herhangi bir işlem tesis edilmediği görülmüştür.

İhale dokümanında yer vererek yüklenicilerin teknik personel bildirme yükümlülüğü olduğunun ve bu bildirime uyulmaması halinde ceza uygulanacağının ilanı sonrasında, belediye şirketinin ihaleyi kazanması nedeniyle söz konusu hükümlerin uygulanması noktasında zafiyet gösterilmesinin, 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan temel ilkelere aykırılık teşkil ettiği değerlendirilmiştir.

İdare tarafından bulgu konusu hususa iştirak edildiği ve ihale dokümanında yer alan tüm düzenlemelerin gereğinin yerine getirileceği bildirilmiştir.

Sonuç olarak, yüklenicinin kimliğinden bağımsız olarak, ihale dokümanında yer alan her bir düzenlemenin gereğinin yapılması gerekmektedir ve bu gerekliliğin hayata geçirilmesi İdarenin sorumluluğundadır.