İdareye ait araçlara ilişkin muhasebe kayıtları üzerinden yapılan incelemede bazı araçların muhasebe kayıtlarına alınmadığı görülmüştür.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun;

“Hesap verme sorumluluğu” başlıklı 8’inci maddesinde; her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanların, kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, muhasebeleştirilmesinden, raporlanmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumlu olduğu;

“Muhasebe sistemi” başlıklı 49’uncu maddesinde, muhasebe sisteminin; karar, kontrol ve hesap verme süreçlerinin etkili çalışmasını sağlayacak ve malî raporların düzenlenmesi ile kesin hesabın çıkarılmasına temel olacak şekilde kurulup yürütüleceği, kamu hesaplarının, kamu idarelerinin gelir, gider ve varlıkları ile malî sonuç doğuran ve öz kaynağın artmasına veya azalmasına neden olan her türlü işlemlerle garantilerin ve yükümlülüklerin belirlenmiş bir düzen içinde hesaplara kaydedilerek, yönetim ve denetim yetkilileriyle kamuoyuna gerekli bilgilerin sağlanması amacıyla tutulacağı

Hüküm altına alınmıştır.

Mezkûr Kanun’un “Kayıt zamanı” başlıklı 50’nci maddesindeki “Bir ekonomik değer yaratıldığında, başka bir şekle dönüştürüldüğünde, mübadeleye konu edildiğinde, el değiştirdiğinde veya yok olduğunda muhasebeleştirilir. Bütün malî işlemlerin muhasebeleştirilmesi ve her muhasebe kaydının belgeye dayanması şarttır.” hükmü gereğince tüm mali işlemlerin muhasebeleştirilmesi gerekmektedir.

Diğer yandan Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 254-Taşıtlar Hesabına ilişkin “Hesabın işleyişi” başlıklı 197’nci maddesinde; bütçeye gider kaydıyla edinilen taşıtların tutarları, bu Yönetmelik’in yürürlük tarihinden önce mevcut olan taşıtlardan envanteri yapılanların tespit edilen değerleri, bedelsiz olarak kurumlara intikal eden taşıtların tespit edilen değerleri üzerinden bu hesaba borç kaydedileceği belirtilmiştir. Satılan taşıtların kayıtlı değeri, kazaya uğrama, eskime veya ekonomik ömrünü tamamlama gibi nedenlerle taşıt olma vasfı ortadan kalkan taşıtların kayıtlı değerleri, idarelerce diğer kamu idarelerine bedelsiz

olarak devredilen taşıtların kayıtlı değerleri üzerinden bu hesaba alacak kaydedileceği hüküm altına alınmıştır.

2021 yılı Esenyurt Belediyesi Sayıştay Denetim Raporu’nda yer alan söz konusu bulguda; İstanbul İl Emniyet Müdürlüğünden alınan Esenyurt Belediyesi adına tescil edilmiş araçların listesi ile İdarenin taşıtlarına ilişkin muhasebe kayıtlarının karşılaştırılması sonucunda; İdare adına tescilli olup muhasebe kayıtlarında yer alan 60 adet motorlu taşıt söz konusu iken Emniyet Müdürlüğünden alınan listede 108 adet motorlu taşıtın İdare adına tescilli olduğu ve 48 adet taşıtın Belediye adına tescilli olmasına rağmen muhasebe kayıtlarında bulunmadığı ifade edilmesine rağmen, söz konusu hatanın düzeltilmesine yönelik herhangi bir işlem yapılmadığı görülmüştür.

Yukarıda yer verilen denetim tespitine binaen İdare tarafından, tescilli araçların listesinin taşınır hesapları ile karşılaştırıldığı, bu kapsamda öncelikle hibe yolu ile İdare adına tescil edilen araçların kayıtlarının yapılması amacıyla komisyon kurulduğu, bu taşınırların değer tespitlerinin yapıldığı ve ilgili muhasebe hesaplarında yer almak üzere taşınır girişlerine başlandığı ifade edilmiş olsa da, yapılan çalışmalara yönelik kanıtlayıcı herhangi bir belge tarafımıza gönderilmemiştir.

Sonuç olarak, belirtilen mevzuat hükümleri ve yapılan açıklamalar çerçevesinde; İdare envanterinde bulunan araçların ilgili mevzuat hükümlerine göre muhasebe kayıtlarının yapılmasının uygun olacağı düşünülmektedir.