Karar Künyesi
Belediye mücavir alan sınırları içerisinde bulunan altı adet baz istasyonu yerinin pazarlık usulü ile kiraya verildiği görülmüştür.
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun;
“İlkeler” başlıklı 2'nci maddesinde, “Bu Kanunun yürütülmesinde, ihtiyaçların en iyi şekilde, uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve ihalede açıklık ve rekabetin sağlanması esastır.”
“İhalelerde kapalı teklif usulünün esas olduğu” başlıklı 36'ncı maddesinde, “Bu Kanunun 1 inci maddesinde yazılı işlere ilişkin ihalelerde, tekliflerin gizli olarak verilmesini sağlayan kapalı teklif usulü esastır.
Pazarlık usulüyle görülebilecek işlerin sayıldığı 51’inci maddenin (g) bendinde, “Kullanışlarının özelliği, idarelere yararlı olması veya ivediliği nedeniyle kapalı veya açık teklif yöntemleriyle ihalesi uygun görülmeyen, Devletin özel mülkiyetindeki taşınır ve taşınmaz malların kiralanması, trampası ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerin kiralanması ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisi,” hükümlerine yer verilmiştir.
Yukarıdaki Kanun hükümleri birlikte değerlendirildiğinde anlaşılacağı üzere, ihalede açıklık ve rekabetin sağlanması temel ilkelerdendir. Bu ilkelerin sağlanması için Kanun’un 36’ncı maddesinde yer alan kapalı teklif usulü esas usul olarak belirlenmiş olup diğer ihale usulleri ise belirli şartlarda uygulanacak istisnai hallerdir.
Kanun’da pazarlık usulüyle yapılabilecek işler 51’inci maddede tek tek sayılmış olup 51’inci maddenin (g) bendi, devletin özel mülkiyetindeki taşınır ve taşınmaz malların kiralanması, trampası ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ile devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerin kiralanması ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisine izin vermektedir. Dolayısıyla Belediyelerin özel mülkiyetinde bulunan taşınmazlar için pazarlık ihalesi yapılması mümkün görülmemektedir.
2886 sayılı Kanun'un “Kapsam” başlıklı 1'inci maddesi; belediyelerin alım, satım, yapım, kira, hizmet trampa, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ve taşıma işlerinin bu Kanundaki yazılı hükümlere göre yürütüleceği belirtilmişse de "Devletin özel mülkiyetindeki" ve "Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler" ifadelerinden; Belediyelerin özel mülkiyetinde bulunan taşınmazların değil, Hazineye ait olan taşınmazların tarif edildiği anlaşılmaktadır.
Nitekim Danıştay 13' üncü Dairesinin 21.10.2008 tarihli ve E:2007/4476, K: 2008/6874 sayılı Kararında; “Belediyenin mülkiyetindeki taşınmazın, 2886 sayılı Kanun'un 51’inci maddesinin (g) bendi uyarınca, pazarlık usulü ile turizm amaçlı tesis yapılmak ve işletilmek üzere mülkiyetten gayri ayni hak tesis edilmek suretiyle, (daimi ve sürekli üst hakkı kurulmak suretiyle) 30 yıllığına kiralanmasına ilişkin belediye encümeni kararını, belediyelere ait taşınmazların "devletin özel mülkü" ve "devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden” olmadığı, bu nedenle 2886 sayılı Yasa'nın 51/g maddesi kapsamında kiralanmasının, trampasının ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisi yoluyla devrinin, olanaklı olmadığı gerekçesiyle, iptal eden mahkeme kararının hukuka uygun olduğu” hususu hüküm altına alınmıştır.
Ayrıca, 5393 sayılı Belediye Kanunu uyarınca Belediye; belde sakinlerinin mahallî müşterek nitelikteki ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulan ve karar organı seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan, idarî ve malî özerkliğe sahip olan ve “Devlet” tüzel kişiliğinden ayrı bir kamu tüzel kişiliğini ifade etmektedir. Bu nedenle, Belediyelerin özel mülkiyetinde bulunan taşınmazların “Devletin özel mülkiyetindeki taşınır ve taşınmaz malları” ile “Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler” kapsamında değerlendirilmesinin mümkün olmadığı anlaşılmaktadır.
Yapılan incelemede; Belediyeye ait taşınmazlardan bir kısmının baz istasyonu alanı olarak kullanılmak üzere 2886 sayılı Kanun’un 51’inci maddesinin (g) bendi kapsamında pazarlık usulü ile kiralandığı görülmüştür.
Ancak hem 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun ilgili maddelerinde yer alan ifadelerden, hem de Danıştay Kararlarından belediyelerin özel mülkiyetinde yer alan taşınmazların “Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz mallar” kapsamında değerlendirilemeyeceği ve bu taşınmazlar için 2886 sayılı Kanun’un 51’inci maddenin (g) bendi kapsamında ihale yapılamayacağı açıkça anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre, Belediye taşınmazlarının kira ihalesinin 2886 sayılı Kanun’daki şartlar dikkate alınarak temel ihale usulü olan açık teklif veya kapalı teklif usulü ile yapılması gerekmektedir.