Karar Künyesi
Şirketin 120 Alıcılar ve 136 Diğer Çeşitli Alacaklar Hesabında takip edilen alacaklarından tahsili şüpheli hale gelenlerin 128 Şüpheli Ticari Alacaklar Hesabı ile 138 Şüpheli Diğer Alacaklar Hesabına aktarılmadığı tespit edilmiştir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun “Defter tutma yükümlülüğü” başlıklı 64'üncü maddesinde, her tacirin ticari defterlerini işletmenin faaliyetleri ve finansal durumu hakkında fikir verebilecek şekilde tutmak ve bu amaçla defterlerinde, ticari işlemleriyle ticari işletmesinin iktisadi ve mali durumunu, borç ve alacak ilişkilerini açıkça görülebilir bir şekilde ortaya koymak zorunda olduğu; böylece işletme faaliyetlerinin oluşumu ve gelişmesinin bu defterlerden izlenebileceği belirtilmiştir. Ancak, Kanun'un defter tutma, envanter, mali tabloların düzenlenmesi, saklama ve ibraz hükümlerinin 213 sayılı Vergi Usul Kanunu (VUK) ile diğer vergi kanunlarının aynı hususları düzenleyen hükümlerinin uygulanmasına engel teşkil etmeyeceği de hüküm altına alınmıştır.
26.12.1992 tarih ve 21447 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 1 Seri No’lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği’nin “Tekdüzen Hesap Çerçevesi, Hesap Planı ve Hesap Planı Açıklamaları” başlıklı (c) bendinde, ödeme süresi geçmiş bu nedenle vadesi bir kaç defa uzatılmış veya protesto edilmiş, yazı ile birden fazla istenmiş ya da dava veya icra safhasına aktarılmış senetli ve senetsiz alacaklar şüpheli alacak olarak tanımlanmıştır.
Yapılan incelemede, Şirket muhasebe kayıtlarında yer alan ödeme süresi geçmiş, dava veya icra safhasına aktarılmış detayı tabloda gösterilen alacakların şüpheli alacak olarak izlenmediği görülmüştür.
Tablo 4: Şüpheli Ticari Alacaklar Hesabına Aktarılması Gereken Alacakların Listesi
Sıra No | Hesap Kodu | Borç Bakiye |
1 | 120.02 | 2.960,00 |
2 | 120.03 | 7.452,16 |
3 | 120.05 | 57.307,55 |
4 | 136.02.01 | 523,20 |
5 | 136.02.02 | 1.042,11 |
6 | 136.02.03 | 1.045,73 |
7 | 136.02.04 | 767,88 |
8 | 136.02.05 | 711,00 |
9 | 136.02.06 | 303,36 |
10 | 136.02.07 | 8.011,54 |
11 | 136.02.08 | 335,00 |
Şirket yetkilileri tarafından, 57.307,55 TL tutarındaki alacağın tahsil edildiği, diğer alacakların tahsili için de iadeli taahhütlü yazışmaların yapıldığı belirtmekte olup, süreç sonunda tahsil edilemeyen alacakların Şüpheli Ticari Alacaklar hesabına alınacağı ve ilgili tutarlar için karşılık ayrılacağı ifade edilmektedir.
Tahsili şüpheli hale gelmiş olan bu alacakların ilgili hesapların alacağı karşılığında, 128 Şüpheli Ticari Alacaklar veya 138 Şüpheli Diğer Alacaklar Hesabına borç yazılarak normal alacaklardan çıkarılması ve şüpheli hale geldiği tarih itibariyle de muhasebenin temel ilkelerinden olan ihtiyatlılık ilkesi gereği karşılık ayrılması gerekmektedir.