Karar Künyesi
İdarenin mülkiyeti veya tasarrufunda bulunan bazı katlı otoparkların meclis kararı olmaksızın belediye şirketi tarafından işletildiği görülmüştür.
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun 7’nci maddesinin (f) bendinde; karayolu, yol, cadde, sokak, meydan ve benzeri yerler üzerinde araç park yerlerini tespit etmek ve işletmek, işlettirmek veya kiraya vermek; kanunların belediyelere verdiği trafik düzenlemesinin gerektirdiği bütün işleri yürütmek büyükşehir belediyesinin görevleri arasında sayılmıştır.
Aynı Kanun’un 26’ncı maddesinde; büyükşehir belediyesinin mülkiyeti veya tasarrufundaki büfe, otopark ve çay bahçelerini işletebileceği; ya da bu yerlerin belediye veya bağlı kuruluşlarının %50’sinden fazlasına ortak olduğu şirketler ile bu şirketlerin %50’sinden fazlasına ortak olduğu şirketlere, 08/09/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine tabi olmaksızın belediye meclisince belirlenecek süre ve bedelle işletilmesini devredebileceği ifade edilmektedir.
Mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere, araç park yerlerini tespit etmek ve işletmek, işlettirmek veya kiraya vermek büyükşehir belediyesinin görevi olduğu ve mülkiyeti veya tasarrufundaki otoparklarını işletebileceği veya %50’sinden fazlasına ortak olduğu şirketler tarafından meclisince alınacak kararla işletilmesini devredebileceği anlaşılmaktadır.
Büyükşehir Belediye Meclisi’nin 13.12.2018 tarih 1935 numaralı kararıyla; Büyükşehir Belediyesi’nin hüküm ve tasarrufunda bulunan alanlarda otopark işletmeciliğinin 16.09.2019 tarihinden itibaren beş yıl süreyle İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne KDV dahil elde edilecek toplam brüt gelirlerden katlı otopark için %15, yol üstü ve açık otoparklardan %5 pay ödemek suretiyle İSPARK A.Ş. tarafından yapılması hususu kararlaştırılmıştır.
Ancak, İdareye ait hesap ve işlemlerin incelenmesi neticesinde; 13.12.2018 tarih 1935 numaralı karar sonrası yapımı gerçekleşip hizmete açılan 33 adet katlı otoparkın herhangi bir Büyükşehir Belediye Meclis kararı olmaksızın İSPARK A.Ş. tarafından işletildiği tespit edilmiştir.
Aşağıda detayları belirtilen otoparklar ise şu şekildedir:
Tablo 42: 13.12.2018 Tarih ve 1935 Sayılı Otopark İşletmeciliği Meclis Kararı Sonrası İşletmeye Açılan Katlı Otoparklar
Sıra No | Lokasyon Adı | İlçe | Açılış Tarihi |
1 | Hamidiye Mahallesi Katlı Otoparkı | Kağıthane | 29.01.2019 |
2 | Halkalı Mahallesi Zemin Altı Otoparkı | Küçükçekmece | 12.03.2019 |
3 | Eyüpsultan Akşemsettin Mahallesi Zemin Altı Otoparkı | Eyüpsultan | 20.03.2019 |
4 | Bağcılar Göztepe Zemin Altı | Bağcılar | 08.10.2019 |
5 | Bayrampaşa Altıntepsi Zemin Altı Otoparkı | Bayrampaşa | 03.02.2020 |
6 | Ümraniye Okan Sokak Zeminaltı Otoparkı | Ümraniye | 25.02.2020 |
7 | Kayaşehir Meydan Zemin Altı Otoparkı | Başakşehir | 01.03.2020 |
8 | Bayrampaşa Atatürk Parkı Zemin Altı Otopark | Bayrampaşa | 01.06.2020 |
9 | Cemal Kamacı Spor Kompleksi Zemin Altı Otoparkı | Kağıthane | 31.08.2020 |
10 | Bağcılar Kent Meydanı Zemin Altı | Bağcılar | 14.09.2020 |
11 | Büyükçekmece Metrobüs Durağı Yanı Zemin Altı Otoparkı | Büyükçekmece | 14.09.2020 |
12 | Bahçelievler Devlet Hastanesi Yanı Katlı Otopark | Bahçelievler | 30.09.2020 |
13 | Bağcılar Çolakoğlu Sokak Zemin Altı Otopark | Bağcılar | 30.09.2020 |
14 | Beşiktaş Gençlik Merkezi Zemin Altı Otoparkı | Beşiktaş | 06.10.2020 |
15 | Gaziosmanpaşa Zeminaltı Otoparkı | Gaziosmanpaşa | 20.10.2020 |
16 | Yeşilce Zemin Altı Katlı Otoparkı | Kağıthane | 01.02.2021 |
17 | Bahçelievler Cumhuriyet Zemin Altı Otoparkı | Bahçelievler | 25.02.2021 |
18 | Beyoğlu Örnektepe Zeminaltı Otoparkı | Beyoğlu | 26.02.2021 |
19 | Kadıköy Hasanpaşa Gazhane Katlı Otoparkı | Kadıköy | 31.03.2021 |
20 | Pendik Kemal Kalkuz Parkı Zemin Altı Otoparkı | Pendik | 31.03.2021 |
21 | Pendik Meydan Zeminaltı Otoparkı | Pendik | 16.06.2021 |
22 | Çekmeköy Metro Zeminaltı Otoparkı | Çekmeköy | 27.07.2021 |
23 | Bağcılar Devlet Hastanesi Yanı Zeminaltı Otoparkı | Bağcılar | 29.07.2021 |
24 | Bahçelievler Zafer Mahallesi Zeminaltı Otoparkı | Bahçelievler | 31.08.2021 |
25 | Güngören Nikah Dairesi Zemin Altı Otoparkı | Güngören | 28.10.2021 |
26 | Tuzla Sahil Zeminaltı Otoparkı | Tuzla | 23.11.2021 |
27 | Dudullu Metro Zeminaltı Otoparkı | Ümraniye | 24.11.2021 |
28 | 15 Temmuz Şehitler Meydanı Zeminaltı Otoparkı | Ümraniye | 12.12.2021 |
29 | Küçükçekmece Cennet Mahallesi Meydan Zemin Altı Otoparkı | Küçükçekmece | 25.07.2022 |
30 | Mimar Sinan Zeminaltı Otoparkı | Üsküdar | 10.08.2022 |
31 | Hürriyet Mahallesi Zemin Altı | Gaziosmanpaşa | 24.10.2022 |
32 | Bayrampaşa Spor Kompleksi Zeminaltı Otoparkı | Bayrampaşa | 03.11.2022 |
33 | Bağcılar Hürriyet Mahallesi Zeminaltı Otoparkı | Bağcılar | 01.12.2022 |
Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, İdare tarafından; Büyükşehir Belediye Meclisinin 13.12.2018 tarih 1935 numaralı kararı, İstanbul ili genelinde İstanbul Büyükşehir Belediyesinin hüküm ve tasarrufu altında olan tüm otoparkları kapsadığı, katlı otoparklar için
ayrı bir Meclis kararı alınmasına ihtiyaç bulunmadığı, İdarenin hüküm ve tasarrufu altında bulunmayan taşınmazların işletmesinden idarenin sorumlu bulunmadığı ifade edilmiştir.
13.12.2018 tarih 1935 numaralı Meclis kararının mevcut tarihteki otoparkları kapsadığı, karar tarihinden sonraki süreçte imal edilip inşaatı tamamlanan 33 tane kapalı otoparkı kapsamadığı, bu otoparklar için 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun 26’ncı maddesinde belirtilen hükümler çerçevesinde işlem yapılması gerektiği değerlendirilmektedir. Her ne kadar İdare cevabında 13.12.2018 tarih 1935 numaralı Meclis kararının sonradan yapılan otoparkları kapsadığını iddia etse de, bu Meclisin aynı Kanun maddesinde belirtilen “Büyükşehir belediyesinin mülkiyeti veya tasarrufundaki” alanları kapsadığı ve Karar tarihinde olmayan otoparkları kapsamasının mümkün bulunmadığı düşünülmektedir.
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen otoparkların meclis kararı olmaksızın İSPARK A.Ş. tarafından işletilmesinin mümkün olmadığı değerlendirilmektedir.