2020 yılı mizanının incelenmesinde maddi duran varlıklar için uygulanması gereken amortisman işleminin yapılmadığı tespit edilmiştir.

Amortisman, maddi duran varlıkların zaman içerisinde kullanımdan kaynaklanan aşınma ve yıpranma neticesinde değerinde oluşan düşüşün belirli kurallar dâhilinde parasal olarak ifade edilmesi ve muhasebeleştirilmesi şeklinde tanımlanabilir. Döner Sermayeli İşletmeler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin varlıklara ilişkin bilanço ilkelerini düzenleyen 31’inci maddesinin birinci fıkrasının “d” bendine göre bilançoda duran varlıklar grubunda yer alan maddi duran varlıkların maliyetini çeşitli dönem maliyetlerine yüklemek amacıyla, her dönem ayrılan amortismanların birikmiş tutarları ayrıca bilançoda gösterilmelidir.

Yönetmelik’in gelir tablosu ilkelerini düzenleyen 35’inci maddesinin ikinci fıkrasının “c” bendine göre ise maddi duran varlıklar ile özel tükenmeye tabi varlıklar için uygun amortisman ve tükenme payı ayrılması gerekmektedir.

Yönetmelik’in “Amortisman ve tükenme payı uygulaması” başlıklı 49’uncu maddesine göre duran varlıkların amortisman ve tükenme payına tabi değeri, varlığın yararlanma ya da itfa süresine sistemli bir biçimde dağıtılmakta olup gider olarak muhasebeleştirilmektedir. Duran varlıkların ilk defa amortisman ve tükenme payı ile yeniden değerlemeye esas alınacak değeri maliyet bedelidir. Ancak, yeniden değerlemeye tabi tutulmuş olan varlıklar için amortisman ve tükenme payı hesaplamasına esas alınacak değer, yeniden değerleme sonucu ortaya çıkan değerdir. Bir varlık için yapılan harcamaların, varlığın iyileştirilmesi, ömrünün uzatılması veya veriminin arttırılması sonucunu doğurması durumunda, amortisman ve tükenme payı hesaplaması varlığın yeni değeri üzerinden yapılır.

47 sayılı Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği’nde de açıklandığı üzere Genel Yönetim kapsamındaki kamu idarelerinde muhasebe sistemine dâhil edilen maddi duran varlıklardan; arazi ve arsalar, yapım aşamasındaki sabit varlıklar, varlıkların elde edilmesi için verilen avans ve krediler ile tarihi yapılar, tarihi veya sanat değeri olan demirbaşlar amortismana tabi değildir. Aşağıdaki hesaplarda izlenen duran varlıklar ise amortisman ve tükenme payına tabidir: