Ankara Halk Ekmek ve Un Fabrikası A.Ş’nin mali kayıt ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde; yapılan bazı mal alımlarının tek seferde ihale yoluyla temin edilmeyip, doğrudan temin yöntemiyle kısımlara bölünmek suretiyle gerçekleştirildiği görülmektedir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde, İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur. Ayrıca, eşik değerlerin altında kalmak amacıyla mal veya hizmet alımları ile yapım işlerin kısımlara bölünemeyeceği, Kanuna göre yapılacak ihalelerde açık ihale usulü ve belli istekliler arasında ihale usulünün temel alınması gerektiği belirtilmektedir.

Mezkûr Kanun’un “Doğrudan Temin” başlıklı 22’nci maddesinin (d) bendi kapsamında yapılacak alımlar için parasal sınırlar öngörülmüştür. 29.01.2020 tarih ve 31023 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu İhale Tebliği’ne (Tebliğ No: 2020/1) göre, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 22’nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde belirtilen parasal limit, Büyükşehir belediyesi sınırları dâhilinde bulunan idareler için 97.008,00 TL’dir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “4734 Sayılı Kanun’un 22’nci Maddesinin (D) Bendi Gereğince İhtiyaçların Temini” başlıklı 22.5’inci maddesinin 22.5.1.1 nolu bendinde;

"Bu bentte belirlenen parasal limitlere bağlı olarak yapılacak ihtiyaç teminlerinde, piyasada yapılan fiyat araştırması sonucunda öngörülen parasal limitin aşılacağının tespit edilmesi halinde, ihtiyacın Kanunun ilgili hükümlerine göre ihale yoluyla temin edilmesi gerekmektedir." denilmektedir.

Ayrıca, 4734 sayılı Kanun’un 19 uncu maddesine göre açık ihale usulü ile temini gereken ihtiyacın, Kanunun 22’nci maddesinin (d) bendi için öngörülen parasal sınırların

altında kalacak şekilde, adet bazında veya aynı ihale konusu içinde yer alabilecek nitelikteki mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinin, kalemlere veya gruplara bölünmek suretiyle aynı Kanunun 22’nci maddesinin (d) bendine göre temini, 4734 sayılı Kanunun temel ilkelerine aykırılık teşkil ettiğinden, bu yönde uygulamaların sorumluluk doğuracağına Kamu İhale Genel Tebliği'nde dikkat çekilmiştir.

Şirket yetkilileri tarafından doğrudan temin yöntemi kullanılarak yapılan bazı mal alımlarında, 97.008,00 TL olarak belirlenen parasal sınırların altında kalacak şekilde kısımlara bölünerek alımların gerçekleştirildiği görülmektedir. Bu mahiyette yapılan mal alımlarına, doğrudan temin limitinin altında farklı ödeme kalemleriyle toplamda 323.323,50 TL su alımı, 299.384,00 TL fıstık içi alımı ve 224.972,00 TL tutarında nitril eldiven alımı örnek olarak gösterilebilir.

Şirket yetkilileri tarafından bundan sonraki alım süreçlerinin daha özenli yürütüleceği belirtildiğinden, konu müteakip denetimlerde izlenecektir.