Gazi Üniversitesi Strateji Geliştirme Daire Başkanlığında teminat mektuplarına ilişkin yapılan incelemede, toplam tutarı 19.762.937,64 TL olan 213 adet teminat mektubunun vadesinin geçtiği ve hükümsüz hale geldiği tespit edilmiştir.

05.01.2002 tarih ve 4735 sayılı Kamu İhaleleri Sözleşmeleri Kanunu’nun “Kesin teminat ve ek kesin teminatların geri verilmesi” başlıklı 13’üncü maddesinde aynen;

“Taahhüdün, sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirildiği ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra alınmış olan kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların;

1. Yapım işlerinde; varsa eksik ve kusurların giderilerek geçici kabul tutanağının onaylanmasından sonra yarısı, Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesi getirilmesi ve kesin kabul tutanağının onaylanmasından sonra kalanı,

2. Yapım işleri dışındaki işlerde Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesinin getirildiği saptandıktan sonra; alınan mal veya yapılan iş için bir garanti süresi öngörülmesi halinde yarısı, garanti süresi dolduktan sonra kalanı, garanti süresi öngörülmeyen hallerde ise tamamı, yükleniciye iade edilir.” denilmektedir.

   Aynı Kanun’un “İade edilemeyen teminatlar” başlıklı 14' üncü maddesinde, mahsup işlemi yapılmasına gerek bulunmayan hallerde; yapım işlerinde kesin hesap ve kesin kabul tutanağının onaylanmasından, diğer işlerde ise işin kabul tarihinden veya varsa garanti süresinin bitim tarihinden itibaren iki yıl içinde idarenin yazılı uyarısına rağmen talep edilmemesi nedeniyle iade edilemeyen kesin teminat mektuplarının hükümsüz kalacağı ve bankasına iade edileceği, teminat mektubu dışındaki teminatların ise sürenin bitiminde Hazineye gelir kaydedileceği hüküm altına alınmıştır.

   Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin 910 Alınan teminat mektupları hesabına ilişkin düzenlemeler getiren “Hesaba ilişkin işlemler” başlıklı 458'inci maddesinin (3) numaralı fıkrasında ise;

   “Teminat ve garanti mektupları ile şahsi kefalete ilişkin belgelerin muhasebe birimlerinde gereksiz olarak bekletilmesini önlemek için; alınan teminata ait işin sonuçlandırılıp sonuçlandırılmadığı, mevzuatındaki süreler de dikkate alınarak muhasebe birimlerince takip edilir ve her malî yılsonunda teminat ve garanti mektupları ile şahsi kefalete ilişkin belgeler hakkında ilgili idareden bilgi alınır ve alınan bilgi doğrultusunda söz konusu mektup ve belgeler ilgilisine veya ilgili bankaya iade edilir ya da ertesi malî yıla devredilir.” hükmü yer almaktadır.

   Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve mevcut durum değerlendirildiğinde, toplam tutarı 19.762.937,64 TL olan 213 adet teminat mektubunun vadesinin geçtiği ve hükümsüz hale geldiği görülmüş olup, vadesi geçen ilgili teminat mektuplarının mevzuata uygun şekilde iade işlemlerinin gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

   Kamu idaresinin cevabından, idarenin bulgumuza katıldığı ve bulgudaki hususlara ilişkin olarak gerekli yazışmaların yapılarak, bahis konusu teminat mektuplarının hesaplardan düşülmesine ilişkin işlemlerin ivedilikle yapılacağı bildirilmiştir. Ancak süresi geçmiş teminat

   
   

   mektuplarına ilişkin henüz bir muhasebe kaydı yapılmadığı anlaşılmaktadır.

   
   

   İdarenin ilgili mevzuat gereği aldığı teminat mektuplarının süresinin takip edilmesi, vadesi geçen ve hükümsüz hale gelen teminat mektuplarıyla ilgili işlemlerin bir an önce tamamlanması gereklidir. Bu haliyle teminat mektuplarına ilişkin hesapların 19.762.937,64 TL hata içermesi nedeniyle üniversitenin mali rapor ve tablolarının da bu tutarda gerçeği yansıtmayacağı düşünülmektedir.

   İdare tarafından verilen cevapta bulgudaki hususlara ilişkin olarak gerekli düzeltmelerin yapılacağı ifade edilmekle birlikte süresi geçmiş teminat mektuplaına ilişkin herhangi bir muhasebe kaydı yapılmadığı anlaşılmaktadır.