Belediyenin ortak olduğu Antalya Pamuklu Dokuma İnşaat, Mühendislik, Özel Eğitim ve Danışmanlık, Hizmet, İhtiyaç Maddeleri, Turizm, Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketinin mülkiyetinde bulunan bir taşınmaz üzerine yapılan ve Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabında izlenen yatırımlara ilişkin harcama tutarlarının yatırım tamamlandıktan sonra ilgili duran varlık hesabına aktarılmadan Giderler Hesabı kullanılarak kayıtlardan çıkarıldığı görülmüştür.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Meclisin görev ve yetkileri” başlıklı 18'inci maddesinde; belediye tarafından 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na tâbi ortaklıklar kurulmasına veya bu ortaklıklardan ayrılmaya, sermaye artışına ve gayrimenkul yatırım ortaklığı kurulmasına karar vermenin belediye meclisinin görev ve yetkileri arasında olduğu belirtilmektedir. Belediyenin ortaklık payı bulunan şirket için yatırım harcaması yapılması ayni sermaye transferi niteliğinde olduğundan, bahse konu nitelikteki harcamaların yapılabilmesi için Belediye Meclisi tarafından sermaye artırımı kararı alınması gerekmektedir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabına ilişkin “Hesabın niteliği” başlıklı 204'üncü maddesinde; bu hesabın yapımı süren maddi duran varlıklar için yapılan her türlü madde ve malzeme ile işçilik ve genel giderlerin, ilgili maddi duran varlık hesabına aktarılıncaya kadar izlenmesi için kullanılacağı belirtilmiştir.

Anılan Yönetmelik’in söz konusu hesaba ilişkin “Hesabın işleyişi” başlıklı 205'inci maddesinde ise; tamamlanıp geçici kabulü yapılan işlere ilişkin tutarların yapılmakta olan yatırımlar hesabına alacak, ilgili maddi duran varlık hesabına borç kaydedileceği ifade edilmiştir.

Aynı Yönetmelik’in 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabına ilişkin “Hesabın niteliği” başlıklı 181'inci maddesinde; bu hesabın, mal ve hizmet

üreten kuruluşlara nakden veya ayni olarak verilen sermaye tutarlarının izlenmesi için kullanılacağı belirtilmiştir.

Bahse konu Yönetmelik’in söz konusu hesaba ait “Hesaba ilişkin işlemler” başlıklı 182'nci maddesinde ise; mal ve hizmet üreten kuruluşlara gerek nominal sermaye ve gerekse ayni sermaye transferi şeklinde yapılan iştiraklerin gerçeğe uygun değerleri ile 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabına kaydedileceği ifade edilmektedir. Bunun yanında sermayesine iştirak edilen mal ve hizmet üreten kuruluşlara nakdi veya ayni sermaye şeklindeki katılımlardan kaynaklanan kayıtlı tutarların, ilgili mal ve hizmet üreten kuruluşların öz kaynak hesaplarında yer alan tutarlarla eşit olması gerektiği belirtilmektedir.

Diğer taraftan söz konusu Yönetmelik’in “Hesabın işleyişi” başlıklı 183'üncü maddesinde ise; Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabında izlenen tutarlardan mal ve hizmet üreten kuruluşlara sermaye olarak verilenlerin bu hesaba borç, 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabına ise alacak kaydedilmesi gerektiği hüküm altına alınmıştır.

Yapılan incelemeler sonucunda; 2019, 2020 ve 2021 yıllarında Belediyenin ortaklık payı bulunan Antalya Pamuklu Dokuma İnşaat, Mühendislik, Özel Eğitim ve Danışmanlık, Hizmet, İhtiyaç Maddeleri, Turizm, Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketinin mülkiyetinde bulunan bir parka Belediye Meclisi tarafından sermaye artırım kararı alınmadan bina, müze, sanat galerisi, ibadet yerleri ve otopark gibi yapılara yönelik harcamalar yapıldığı anlaşılmıştır.

Aşağıdaki tablolarda ayrıntısı gösterilen harcama tutarları Belediye tarafından yatırım tamamlanıncaya kadar 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabında izlenmiş, yatırımların tamamlandığı yılsonlarında ise 630 Giderler Hesabı kullanılarak kayıtlardan çıkarılmıştır. Söz konusu yatırımlara ilişkin tutarlar, Belediyenin %99,98 oranında ortağı olduğu şirkete yapılan sermaye aktarımı niteliğindedir. Bu durumda Kamu İdaresinin 2021 yılı mali tablolarında 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabının 48.633.338,40 TL noksan, 630 Giderler Hesabının ise 20.710.448,83 TL fazla görünmesine yol açmaktadır. Belediye şirketi için yapılan yatırım harcamalarının varlık hesaplarında izlenmeyip yıl sonunda kayıtlardan çıkarılması 2020 yılı Sayıştay Denetim Raporu’nda da bulgu konusu yapılmış ancak idare tarafından herhangi bir işlem yapılmamıştır.

Sonuç olarak, Belediye Meclisi tarafından bu tutarlar için sermaye artırımı kararı alınması, tamamlanan yatırımlara ilişkin tutarların 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabına aktarılarak mali tablolarda takip edilmesi gerekmektedir.

Kamu idaresi tarafından, bulgu konusu doğrultusunda harcamaların 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabında takip edileceği ifade edilmiştir.

Tablo 11:Dokumapark için yapılan ve 2021 Yılı İçerisinde Tamamlanan Yatırım Harcamaları

Tablo 12:Dokumapark İçin Yapılan ve 2020 Yılı İçerisinde Tamamlanan Yatırım Harcamaları

Tablo 13:Dokumapark İçin Yapılan ve 2019 Yılı İçerisinde Tamamlanan Yatırım Harcamaları