Belediyeye ait taşınmazı kiralayıp sözleşme imzalayan kişilerin taahhüdünü, şartname ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi nedeniyle sözleşmelerinin fesih edilerek kesin teminatlarının gelir kaydedilmediği ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 84’üncü maddesine göre işlem yapılmadığı görülmüştür.

2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun “Kapsam” başlıklı 1’inci maddesinde;

“Genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelerin, özel idare ve belediyelerin alım, satım, hizmet, yapım, kira, trampa, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ve taşıma işleri bu Kanunda yazılı hükümlere göre yürütülür.”,

“Müteahhit veya müşterinin sözleşmenin bozulmasına neden olması” başlıklı 62’nci maddesinde;

“Sözleşme yapıldıktan sonra 63 üncü maddede yazılı hükümler dışında müteahhit veya müşterinin taahhüdünden vazgeçmesi veya taahhüdünü, şartname ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi üzerine, idarenin en az 10 gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin teminatı gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.

Gelir kaydedilen kesin teminat, müteahhit veya müşterinin borcuna mahsup edilemez.”,

“İdarelerce ihalelere katılmaktan geçici yasaklama” başlıklı 84’üncü maddesinde;

“…Üzerine ihale yapıldığı halde usulüne göre sözleşme yapmayan istekliler ile sözleşme yapıldıktan sonra taahhüdünden vazgeçen ve mücbir sebepler dışında taahhüdünü sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirmeyen müteahhit veya müşteriler hakkında da, ihaleyi yapan bakanlık veya ilgili bakanlık tarafından, bir yıla kadar ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verilir ve bu kararlar Resmi Gazete'de ilan ettirildiği gibi ilgililerin müteahhitlik sicillerine işlenir…

İhaleyi yapan idareler, ihalelere katılmaktan yasaklamayı gerektirir bir durumla karşılaştıkları takdirde, gereğinin yapılması için bu durumu ilgili bakanlığa bildirmekle yükümlüdürler.” hükümleri yer almaktadır.

Belediyeler satım, kiraya verme, trampa ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisi gibi gelir getirici işlerinde Devlet İhale Kanununa tabidir. Bu kapsamda belediyelerin yapmış olduğu taşınmaz kiralamalarında anılan kanun hükümlerini uygulamaları zorunludur.

Kira sözleşmesinde belirtilen taahhüdünü sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirmeyen müşteri (kiracı) hakkında Kanunun 62’nci maddesine göre işlem yapılarak kesin teminatı gelir kaydedilmelidir. Ayrıca eylem taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirmeme olması sebebiyle 2886 sayılı Kanunun 84’üncü maddesine göre, sözleşme hükümlerini yerine getirmeyen müşteri (kiracı) hakkında bir yıla kadar ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verilmeli ve bu karar Resmi Gazete’de ilan ettirilmelidir.

Yapılan incelemelerde, Bandırma Belediyesi tarafından kiraya verilen taşınmazlardan, taşınmazı kiralayıp sözleşme imzalayan kişilerin sözleşmede belirlenen kira tutarlarını ödememesi nedeniyle sözleşmenin fesih edilerek kesin teminatın gelir kaydedilmediği ve ihalelere katılmaktan yasaklama kararı alınmadığı tespit edilmiştir.

Sözleşme hükmüne uymadığı gerekçesiyle sözleşmesi fesih edilen kişilerle ilgili 2886 sayılı Kanun’un 62’nci ve 84’üncü maddelerine göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; Özetle, belediyeye ait taşınmazları kiralayan kişilerin sözleşme yükümlülüğünü yerine getirmeyenlerin sözleşmeleri feshedilerek kesin teminatlarının gelir kaydedileceği ve ihale yasaklısı yapılacağı belirtilmiştir.

Sonuç olarak kamu idaresi tarafından verilen cevapta bulgu konusu hususa iştirak edilip

sözleşme hükümlerine uyulmadığı gerekçesiyle sözleşmesi fesih edilen kişilerle ilgili 2886 sayılı Kanun’un 62’nci ve 84’üncü maddelerine göre işlem tesis edileceği ifade edilmiştir.

Bununla beraber, 2018 yılı içinde Belediyeye ait taşınmazları kiralayan kişilerin sözleşme yükümlülüğünü yerine getirmemesine karşın sözleşmelerinin feshedilerek kesin teminatlarının gelir kaydedilmemesi ve ihale yasaklısı yapılmamasının 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine aykırılık teşkil ettiği yönündeki değerlendirmemiz devam etmektedir.