Üniversite Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi Hastanesinde 253 Tesis, Makine ve Cihazlar Hesabında kayıtlı varlıklar için yapılan ve belli bir tutarı aşan değer artırıcı harcamaların, ilgili varlıkların maliyet bedeline eklenmeyerek doğrudan giderleştirildiği; güncelleme adı altında yeni satın alınan bazı tıbbi cihazların taşınır kaydının yapılmadığı, ayrıca yeni cihaz alımı karşılığında firmalara verilen eski tıbbi cihazların ise çıkışlarının yapılmadığı tespit edilmiştir.

Döner Sermayeli İşletmeler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 253 Tesis, Makine ve Cihazlar Hesabının işleyişi ile ilgili 207’nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin 4’üncü alt bendinde; tesis, makine ve cihazların ekonomik değerini artırmak amacıyla yapılan harcamaların bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedileceği hükmü bulunmaktadır. Birinci fıkranın (b) bendinin 2’nci alt bendinde ise işletmenin aktifinden çıkarılan tesis, makine ve cihazların kayıtlı değerleri ile bu hesaba alacak, birikmiş amortismanlarının 257 Birikmiş Amortismanlar Hesabına, amorti edilmeyen kısmın ise 689 Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar Hesabına borç kaydedileceği düzenlenmiştir.

Muhasebat Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan 47 Sıra No.lu Amortisman ve Tükenme Payları Tebliği’nde duran varlıklardan hangilerinin amortisman ve tükenme payına tabi tutulacağı belirtilmiş olup ilgili Tebliğ'in 4’üncü maddesinde duran varlıkların amortisman ve tükenme payına tabi değerlerinin maliyet bedeli olacağı, maliyet bedelinin ise bir varlığın satın alınması, üretilmesi veya değerinin artırılması için yapılan harcamalar veya verilen kıymetlerin toplamı olacağı, bir varlık için yapılan harcamaların kayıtlı değerine ilave edilmesi halinde, amortisman hesaplamasının varlığın yeni değeri üzerinden yapılacağı ifade edilmiştir.

Aynı Tebliğ'in “Amortisman ve tükenme payı süre ve oranları” başlıklı 6’ncı maddesinde Taşınır Mal Yönetmeliği’nin eki olan listede yer alan dayanıklı taşınırların her biri için 14.000,00 TL’yi aşan harcamaların değer artırıcı harcama olarak kabul edileceği ve henüz amortisman ayırma süresini tamamlamamış olan duran varlıklar için yapılan değer artırıcı harcamaların, varlığın maliyet bedeline eklenerek kalan amortisman süresince eşit olarak amortisman ayrılacağı hüküm altına alınmıştır.

Üniversite Hastanesinde bazı tıbbi cihazların bakım onarımlarının ve yeni tıbbi cihaz satın almalarının “güncelleme” adı altında bakım onarım bütçesinden karşılandığı görülmüş

olup yapılan işlemler aşağıdadır:

A- 4 adet tıbbi cihaz için toplam 4.595.372,00 TL değerinde yedek parça değişimi yapılmıştır, ancak bu tutarlar ilgili cihazların maliyetine eklenmeyerek doğrudan giderleştirilmiştir.

B- Toplam değeri 6.088.151,58 TL olan 5 adet tıbbi cihaz alımı yapılmıştır, ancak bu alımlar için taşınır işlem fişi düzenlememiş ve varlık olarak muhasebe girişleri yapılmamıştır.

C- 6.088.151,58 TL’lik 5 adet tıbbi cihaz satın alınırken eski tıbbi cihazlar, alım yapılan firmalara teslim edilmiştir. Ancak bu varlıkların taşınır işlem fişi düzenlenerek çıkışları yapılmamıştır.

Kamu İdaresi cevabında taşınırların edinilmesinde, elden çıkarılmasında ve değer artırıcı harcama yapılması durumunda 253 Tesis, Makine ve Cihazlar Hesabında gerekli düzeltmelerin yapılacağı ifade edilmiştir. Ancak, bulgu konusu hususa yönelik yapılacak düzeltmelerin 2022 yılı dönem sonu mali tablolarındaki hatayı düzeltici bir etkisi bulunmamaktadır.

Sonuç olarak; 253 Tesis, Makine ve Cihazlar Hesabında kayıtlı varlıkların değerini artırıcı harcamaların varlığın kayıtlı değerine eklenmemesi, yeni alınan cihazların 253 No.lu hesaba kaydedilmemesi, kayıtlı olan varlıklardan elden çıkarılanların anılan hesaptan düşülmemesi nedenleriyle bilançodaki 253 No.lu hesapta yer alan tutar doğru ve güvenilir değildir.