Yapılan incelemede bazı alımların, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda öngörülen alım usullerine uyulmaksızın gerçekleştirildiği görülmüştür.

4734 sayılı Kanun’un 1’inci maddesinde Kanun’un amacı, kamu hukukuna tâbi olan veya kamunun denetimi altında bulunan veyahut kamu kaynağı kullanan kamu kurum ve kuruluşlarının yapacakları ihalelerde uygulanacak esas ve usulleri belirlemek olarak ifade edilmiştir. İhale tanımı ise 4’üncü maddede Kanun’da yazılı usul ve şartlarla mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin istekliler arasından seçilecek birisi üzerine bırakıldığını gösteren ve ihale yetkilisinin onayını müteakip sözleşmenin imzalanması ile tamamlanan işlemler olarak tanımlanmıştır.

4734 sayılı Kanun’da ihale usulleri 19 ila 21'inci maddelerde sayılmış olup açık ihale usulü, belli istekliler arasında ihale usulü, pazarlık usulü olmak üzere anılan Kanun’a göre ihale yöntemi olarak belirlenmiştir. Kanunda ihale usulü dışında doğrudan temin ve tasarım yarışmaları da alım yöntemi olarak gösterilmiş olup, Kanun’un 3’üncü maddesinde istisna edilen kurum ve kuruluşlar ile 4’üncü maddesinde muaf tutulan alımlar dışındaki tüm mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinin yukarıdaki beş yöntemden biri ile yapılması gerektiği açıktır. Hem Mal Alımları Uygulama Yönetmeliği, hem de Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nde “İhalelerde açık ihale usulü ve belli istekliler arasında ihale usulü temel usullerdir. Pazarlık usulü ile ihale yapılması ve doğrudan temin yoluyla ihtiyaçların karşılanması ise ancak Kanunda belirtilen özel hallerde mümkündür.” denilmektedir.

Özetle, Şirketin alımlarını öncelikle 4734 sayılı Kanun’da sayılan ihale yada alım yöntemleri ile gerçekleştirmesi gerekmektedir. İhale Kanunu’na tabi kurum ve/veya kuruluşların, Kanun’a tabi alımlarını başka bir usulde gerçekleştirmeleri mümkün değildir.

Ancak Şirkette yapılan incelemede ihale veya doğrudan temin usulü olmaksızın alımlar gerçekleştirildiği, sözleşmeler imzalandığı tespit edilmiştir. 320-Satıcılar Hesabının alacağından Şirkette, bu şekilde alımlar yapıldığı, örneğin danışmanlık hizmeti için Tanay …’a 289.155,12 TL, İsmail …’na 125.000,00 TL, avukatlık için Mert …’e 177.551,04 TL, bağımsız denetim için … Bağımsız Denetim AŞ’ye 248.500,00 TL vb ödemeler yapıldığı görülmüştür.

Sonuç olarak, istisna kapsamında da olmayan bu alımların, 4734 sayılı Kanun’da belirtilen usullerden biriyle yapılmasının mevzuata uygun olacağı değerlendirilmektedir.