Odunpazarı Belediyesi Bütçe İçi İşletmesi’nin muhasebe işlemlerinin belediye personeli eliyle yürütülmesi gerekirken, hizmet alımı yöntemiyle serbest muhasebeci mali müşavire yaptırıldığı görülmüştür.

14.07.1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun; “İstihdam şekilleri” başlıklı 4’üncü maddesinde; “Kamu hizmetleri; memurlar, sözleşmeli personel, geçici personel ve işçiler eliyle gördürülür. …” hükmüne yer verilerek “memur”, “sözleşmeli personel”, “geçici personel” ve “işçi” tanımları yapılmıştır.

“Dört istihdam şekli dışında personel çalıştırılamayacağı” başlıklı 5’inci maddesinde ise; “Bu Kanuna tabi kurumlar, dördüncü maddede yazılı dört istihdam şekli dışında personel çalıştıramazlar.” denilmiştir.

Yukarıda anılan madde hükümlerinde yer verilen tanımlar uyarınca, devlet ve diğer kamu tüzel kişilikleri tarafından genel idare esaslarına göre yürütülen asli ve sürekli kamu hizmetlerinin memurlar eliyle gördürülmesi, Kanunda sayılan diğer kamu hizmetlerinin de özelliğine göre sözleşmeli personel, geçici personel ve işçiler eliyle yürütülmesi gerekmektedir.

Diğer taraftan, 04.01.2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ile, Kanun kapsamındaki idarelerin kullanımında bulunan her türlü kaynaktan karşılanan mal ve hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinin bu Kanun hükümlerine göre yürütülmesi öngörülmüş ve Kanunun “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde, “hizmet”in tanımına aşağıdaki şekilde yer verilmiştir.

“Bu Kanunun uygulanmasında; … Hizmet: (Değişik: 30/7/2003-4964/3 md.) Bakım ve onarım, taşıma, haberleşme, sigorta, araştırma ve geliştirme, muhasebe, piyasa araştırması ve anket, danışmanlık, (…)(1), tanıtım, basım ve yayım, temizlik, yemek hazırlama ve dağıtım, toplantı, organizasyon, sergileme, koruma ve güvenlik, meslekî eğitim, fotoğraf, film, fikrî ve güzel sanat, bilgisayar sistemlerine yönelik hizmetler ile yazılım hizmetlerini, taşınır ve taşınmaz mal ve hakların kiralanmasını ve benzeri diğer hizmetleri,

… İfade eder.”

Kanun kapsamında bulunan idareler, “hizmet” tanımı içerisine giren işlerini, 4734 sayılı Kanunda yazılı esas ve usuller çerçevesinde hizmet sunucularından hizmet satın almak suretiyle yerine getirebileceklerdir.

Ancak idareler, satın alınacak hizmetin, Devlet Memurları Kanunu’nda sayılan dört istihdam yöntemi ile çalıştırılan personeller eliyle yerine getirilebilecek asli ve sürekli kamu hizmetlerinden olmaması, gerçek ve zorunlu bir ihtiyaç için satın alınması ve kuruluş kanunları ve diğer mevzuat ile kendilerine verilmiş görevler arasında sayılmaması, hususlarını gözetmekle yükümlüdürler.

08.03.2011 tarihli ve 27868 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Mahalli İdareler Bütçe İçi İşletme Yönetmeliğinin “Tanımlar” başlıklı 3 üncü maddesinde yer alan;

“Bu Yönetmelikte geçen;

…

  1. Muhasebe birimi: Mahalli idarenin muhasebe hizmetlerini yürüten birimini,

  2. Muhasebe yetkilisi: Mahalli idarenin muhasebe hizmetlerinin yapılmasından ve muhasebe kayıtlarının usulüne uygun, saydam ve erişilebilir şekilde tutulmasından sorumlu olan yetkiliyi,

… ifade eder.”

“Muhasebe yetkilisi” başlıklı 7’nci maddesinde yer alan;

“(1) Mahalli idarenin muhasebe hizmetlerini yürüten muhasebe yetkilisi işletmenin de muhasebe yetkilisidir. İşletmenin hesabı, muhasebe yetkilisi tarafından, mahalli idare kesin hesabına dahil edilerek ilgili mercilere verilir.

(2) İşletmenin iş hacminin zorunlu kılması halinde bu işler için ayrı bir muhasebe yetkilisi yardımcısı görevlendirilebilir. Muhasebe yetkilisi yardımcılarının görevlendirilmesine ve yetkilendirilmesine ilişkin hususlar, 21/1/2006 tarihli ve 26056 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Muhasebe Yetkilisi Adaylarının Eğitimi, Sertifika Verilmesi ile Muhasebe Yetkililerinin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik hükümleri çerçevesinde belirlenir.”

“Muhasebe işlemleri” başlıklı 9’uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan;

“İşletme faaliyetlerinin muhasebe işlemleri 10/3/2006 tarihli ve 26104 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği hükümlerine göre mahalli idarenin muhasebe biriminde tutulur.” hükümleri uyarınca, Eskişehir Odunpazarı Belediyesi muhasebe hizmetlerini yürüten “muhasebe yetkilisinin” aynı zamanda belediyenin bütçe içi işletmesinin de muhasebe yetkilisi olması gerektiği, İşletmenin muhasebe iş ve işlemlerinin Belediyenin muhasebe biriminde yürütülmesi gerektiği anlaşılmaktadır.

Kamu İdaresi cevabında özetle, Belediye bünyesinde faaliyet gösteren İktisadi işletmenin yasal mevzuat gereğince kurumlar vergisi mükellefi olduğu, Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre bilanço esasına göre defter tutarak vergi beyannamelerini bağlı bulunduğu

Vergi Dairesine vermekle yükümlü olduğu ve Belediye de SMM belgeli personel olmadığından dolayı hizmet alımı yapıldığı ifade edilmiştir.

Kamu İdaresi cevabında, Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre bilanço esasına göre defter tutarak vergi beyannamelerini vermekle yükümlü olduklarını, bu nedenle hizmet alımı yaptıklarını belirtmiş olsa da, Mahalli İdareler Bütçe İçi İşletme Yönetmeliğinin“Muhasebe yetkilisi” başlıklı 7’nci maddesinde yer alan; “Mahalli idarenin muhasebe hizmetlerini yürüten muhasebe yetkilisi işletmenin de muhasebe yetkilisidir. İşletmenin hesabı, muhasebe yetkilisi tarafından, mahalli idare kesin hesabına dahil edilerek ilgili mercilere verilir.” hükmü gereği Eskişehir Odunpazarı Belediyesi muhasebe hizmetlerini yürüten “muhasebe yetkilisinin” aynı zamanda belediyenin bütçe içi işletmesinin de muhasebe yetkilisi olması gerektiği görülmüştür.

Sonuç olarak, Belediyenin bütçe içi işletmesinin muhasebe işlemlerinin ücret ödenmek suretiyle dışarıdan bir muhasebeci ile yürütülmemesi gerekmektedir.

Kararla ilgili sorunuz mu var?