4735 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Kesin teminat ve ek kesin teminatların geri verilmesi” başlıklı 13’üncü maddesinde taahhüdün, sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirildiği ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra alınmış olan kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların, yapım işlerinde, varsa eksik ve kusurların giderilerek geçici kabul tutanağının onaylanmasından sonra yarısının, Sosyal Güvenlik Kurumundan ilişiksiz belgesi getirilmesi ve kesin kabul tutanağının onaylanmasından sonra kalanının yükleniciye iade edileceği hükme bağlanmıştır.

Öte yandan Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “Kesin teminatın iadesine ait şartlar” başlıklı 45’inci maddesinde taahhüdün, sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesinden ve varsa işe ait eksik ve kusurların giderilerek geçici kabul tutanağının onaylanmasından ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra, alınmış olan kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların yarısının; kesin kabul tutanağının onaylanmasından sonra ise kalanının, yükleniciye iade edilebilmesi için Sosyal Güvenlik Kurumundan ilişiksizlik belgesi getirilmesinin zorunlu olduğu hükmü bulunmaktadır.

Yukarıda ifade edilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, yapım işlerinde geçici kabul tutanağı onaylandıktan sonra yükleniciye kesin teminatın yarısının iade edilebilmesinin, ancak yüklenicinin Sosyal Güvenlik Kurumundan ilişiksizlik belgesi getirmesi kaydıyla gerçekleşebileceği anlaşılmaktadır.

Belediyenin almış olduğu kesin ve ek kesin teminatların iadesi incelendiğinde,

1. 2017/119845 ihale kayıt numaralı Darıca Belediyesi ile yüklenici arasında sözleşmesi imzalanan Darıca ilçesi geneli asfalt serim yapım işi geçici kabul tutanağının 14.12.2017 tarihinde düzenlendiği ancak kesin teminatın yarısının, yüklenicinin Sosyal Güvenlik Kurumundan ilişiksizlik belgesi getirmemesine rağmen kendisine iade edildiği,

2. 2018/108811 ihale kayıt numaralı Darıca Belediyesi ile Yüklenici arasında sözleşmesi imzalanan Darıca ilçesi geneli asfalt ve silindir ile sıkıştırılabilir beton kaplama yapım işinde karşılıklı tasfiye protokolü düzenlendiği, ancak kesin teminatın yarısının, yüklenicinin Sosyal Güvenlik Kurumundan ilişiksizlik belgesi getirmemesine rağmen kendisine iade edildiği,

3. 2016/210489 ihale kayıt numaralı Darıca Belediyesi ile Yüklenici arasında sözleşmesi imzalanan Çataldağ A tipi mesire alanı giriş kapısı ve çevre güvenlik çiti yapım işi kesin kabul tutanağının 16.04.2018 tarihinde düzenlendiği ancak kalan kesin teminatın, yüklenicinin Sosyal Güvenlik Kurumundan ilişiksizlik belgesi getirmemesine rağmen kendisine iade edildiği,

görülmüştür.

Mevzuata aykırı bu uygulama neticesinde, yüklenicinin Sosyal Güvenlik Kurumuna borcu olması halinde Sosyal Güvenlik Kurumu açısından kaynakta kesinti yöntemiyle alınabilecek bir alacağın tahsilatı daha zor hale gelecektir.

Kamu idaresi cevabında; “4735 Sayılı Kamu İhale Kanunu'nun "Kesin teminat ve ek kesin teminatların geri verilmesi" başlıklı 13 'üncü maddesinde taahhüdün, sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirildiği ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra alınmış olan kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların, yapım işlerinde, varsa eksik ve kusurların giderilerek geçici kabul tutanağının onaylanmasından sonra yarısının, Sosyal Güvenlik Kurumundan ilişiksiz belgesi getirilmesi ve kesin kabul tutanağının onaylanmasından sonra kalanının yükleniciye iade edilmesi için gerekli hassasiyet gösterilecektir.” denilmektedir.

Sonuç olarak İdare tarafından bulgu konusu hususa iştirak edilmiş olup, bu doğrultuda işlem tesis edileceği belirtilmiştir. Yapılacak işlemlerin takibi için bulgu konusu tespitin devam edip etmediği sonraki yıl denetimlerinde izlenecektir.