Karar Künyesi
İdare vezneleri üzerinden yapılan tahsilatların, 100 Kasa Hesabında izlenmediği ve kasa fazlası paraların bankaya gönderilmesinde 108 Diğer Hazır Değerler Hesabının kullanılmadığı görülmüştür.
5018 sayılı kamu Mali yönetim ve Kontrol Kanunu’nun “Kayıt zamanı” başlıklı 50’nci maddesinde,
“Bir ekonomik değer yaratıldığında, başka bir şekle dönüştürüldüğünde, mübadeleye konu edildiğinde, el değiştirdiğinde veya yok olduğunda muhasebeleştirilir. Bütün malî işlemlerin muhasebeleştirilmesi ve her muhasebe kaydının belgeye dayanması şarttır.” Hükmü yer almaktadır.
Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin (MİBMY) 100 Kasa Hesabına ilişkin “Hesabın niteliği” başlıklı 49’uncu maddesinde; kanuni dolaşım niteliğine sahip ulusal paraların alınması, verilmesi ve saklanmasına ilişkin işlemlerin kasa hesabı üzerinden yapılacağı düzenlenmiştir.
Mezkûr Yönetmeliğin 100 Kasa Hesabını düzenleyen “Hesabın işleyişi” başlıklı 51’inci maddesinde;
“1) Kasa hesabına ilişkin borç ve alacak kayıtları aşağıda gösterilmiştir.
Borç
1) Kasaya yatırılan tutarlar bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilir. (…)
Alacak (…)
3) Kasa varlığından bankaya yatırılmak üzere gönderilen tutarlar bu hesaba alacak, 108-Diğer Hazır Değerler Hesabına borç kaydedilir.” Denilmektedir.
Öte yandan 108 Diğer Hazır Değerler Hesabını düzenleyen “Hesaba ilişkin işlemler” başlıklı 71’inci maddesinin 2’nci fıkrasında
“Kasa fazlası paraların veznedarla bankaya gönderilmesi ve bu tutarların bankaca tahsil edildiğini gösteren banka hesap özet cetvelinin alınması üzerine bu hesap kullanılır.” Hükmü yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca idarenin veznelerince tahsil edilen tutarların, günlük olarak, 100 no.lu hesap kullanılarak muhasebeleştirilmesi ve kasa fazlası tutarların 108 no.lu hesap kullanılarak bankaya gönderilmesi gerekmektedir.
Ancak idarenin hesap ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde bulgu konusu mali işlemler her gün gerçekleştirilmesine rağmen 100 Kasa Hesabının ve 108 Diğer Hazır Değerler Hesabının tüm mali yıla yaygın bir şekilde kullanılmadığı görülmüştür.
Bu itibarla yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri dikkate alınmadan gerçekleştirilen muhasebe kayıt ve işlemlerinde mevzuata uyarlık bulunmamaktadır.
Kamu idaresi cevabında; Aynen; “Bundan böyle mevzuat hükümlerine bağlı kalınarak iş ve işlemler gerçekleştirilecektir.” Denilecektir.
Sonuç olarak Kamu İdaresi cevabında, önerimize uyulacağı ifade edilmiş olsa da bulgu konusu husus, denetim dönemi olan 2018 yılına ilişkin olarak mevzuata aykırılık teşkil etmektedir. Konu, izleyen denetimlerde takip edilecektir.