Karar Künyesi
Belediyenin bazı varlıkları için hiç amortisman ve tükenme payı ayrılmadığı, bazıları için de varlık tutarından fazla amortisman ve tükenme payı ayrıldığı görülmüştür.
Amortisman ve Tükenme Payları konulu 47 Sıra Numaralı Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği’nde, genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin duran varlıklarından hangilerinin amortisman ve tükenme payına tabi tutulacağı, buna ilişkin usul ve esaslar ile uygulanacak amortisman ve tükenme payının süre, yöntem ve oranları belirlenmiştir.
Belirtilen Genel Tebliğ’in “Amortisman ve tükenme payına tabi tutulan varlıkların değeri” başlıklı 4’üncü maddesinde, duran varlıkların amortisman ve tükenme payına tabi değerlerinin maliyet bedeli olduğu, maliyet bedelinin ise, bir varlığın satın alınması, üretilmesi veya değerinin artırılması için yapılan harcamalar veya verilen kıymetlerin toplamından oluştuğu açıklanmıştır.
Aynı Genel Tebliğ’in “Amortisman ve tükenme payı ayırma yöntemi” başlıklı 5’inci maddesinde de, duran varlıklar için amortisman ve tükenme payı ayrılmasında normal amortisman yönteminin uygulanacağı, bu yönteme göre varlıklar için amortisman ve tükenme payı, varlığın yararlanma süresine göre Genel Tebliğ Eki-1’de yer alan Amortisman ve Tükenme Payı Süre ve Oranları Listesinde belirlenen oranlarda her yıl eşit olarak ayrılacağı izah edilmiştir.
Anılan Genel Tebliğ’in “Amortisman ve tükenme payının muhasebeleştirilmesi” başlıklı 8’inci maddesinde ise, ayrılan amortisman ve tükenme paylarının 630-Giderler hesabına borç, ilgisine göre 257-Birikmiş amortismanlar hesabı, 268-Birikmiş amortismanlar hesabı, 278-Birikmiş tükenme payları hesabı veya 299-Birikmiş amortismanlar hesabına alacak kaydedileceği belirtildikten sonra, Genel Tebliğ’in “Amortismana tabi duran varlıkların deftere kaydedilmesi” başlıklı 9’uncu maddesinde, amortismana tabi her bir varlığın Duran Varlıklar Amortisman Defterine kayıt usulleri detaylı bir şekilde anlatılmıştır.
Kamu idaresinin mülkiyetindeki varlıkların amortisman ve tükenme payı süre ve oranları ise, Genel Tebliğ’e ekli Amortisman ve Tükenme Payı Süre ve Oranları Listesinde gösterilmiştir.
Sözü edilen Genel Tebliğ hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, bir varlığın amortismanının ancak varlığın maliyet bedeli kadar olabileceği anlaşılmaktadır. Öte yandan amortismana tabi varlıklar için, varlığın maliyet bedeline ulaşıncaya kadar her yıl amortisman ve tükenme payının ayrılması gerekir.
Oysa, Belediyenin varlık hesapları ile amortisman ve tükenme payları hesapları çapraz incelendiğinde, bazı varlıklar için hiç amortisman ayrılmadığı, bazı varlıklar içinse varlığın kayıtlı değerinin üzerinde amortisman ayrıldığı anlaşılmıştır.
Varlık değeri ile amortisman ve tükenme payı tutarsızlıkları bulunan varlıklara ilişkin genel tablo aşağıdadır.
Tablo 9 : Varlıklar ile Amortismanlarının Uyumsuzlukları Tablosu
Hesap Kodu Tüm Düzeyler | Hesap Ad | Varlıkların Toplam Değeri | Amortismanların Toplam Değeri | Fark |
252.xx.99.. | Diğer Binalar | 0,00 | 612.925,19 | 612.925,19 |
252.xx.01.01 | Beton, Kagir, Demir ve Çelik Binalar | 1.508.858.537,08 | 0,00 | 1.508.858.537,0 8 |
252.xx.01.01 | Beton, Kagir, Demir ve Çelik Binalar | 121.955.284,83 | 0,00 | 121.955.284,83 |
252.xx.xx.03.08 | Beton, Kagir, Demir ve Çelik Binalar | 227.740.940,00 | 0,00 | 227.740.940,00 |
252.xx.xx.03.08 | Veteriner Klinikleri ve Hayvan Hastaneleri | 0,00 | 4.554.818,80 | -4.554.818,80 |
252.xx.xx.04.02 | Bakımevi ve Huzurevleri | 0,00 | 1.272.347,45 | -1.272.347,45 |
252.xx.xx.04.02 | Beton, Kagir, Demir ve Çelik Binalar | 63.357.808,01 | 0,00 | 63.357.808,01 |
252.xx.xx.04.03 | Beton, Kagir, Demir ve Çelik Binalar | 49.629.050,00 | 0,00 | 49.629.050,00 |
252.xx.xx.04.03 | Kreş ve Gündüz Bakımevleri | 0,00 | 992.581,00 | -992.581,00 |
252.xx.xx.04.06 | Beton, Kagir, Demir ve Çelik Binalar | 37.460.700,00 | 0,00 | 37.460.700,00 |
252.xx.xx.04.06 | Kurs Merkezleri | 0,00 | 749.214,00 | -749.214,00 |
252.xx.xx.04.07 | Kütüphaneler | 0,00 | 49.980,00 | -49.980,00 |
252.xx.xx.04.07 | Beton, Kagir, Demir ve Çelik Binalar | 2.499.000,00 | 0,00 | 2.499.000,00 |
252.xx.xx.04.10 | Beton, Kagir, Demir ve Çelik Binalar | 99.026.260,00 | 0,00 | 99.026.260,00 |
252.xx.xx.04.10 | Müzeler,Sanat Galerileri | 0,00 | 2.597.089,80 | -2.597.089,80 |
252.xx.xx.04.15 | Beton, Kagir, Demir ve Çelik Binalar | 224.928,65 | 0,00 | 224.928,65 |
252.xx.xx.04.99 | Beton, Kagir, Demir ve Çelik Binalar | 50.287.460,00 | 0,00 | 50.287.460,00 |
252.xx.xx.05.01 | Spor Sahaları | 0,00 | 11.507.126,98 | -11.507.126,98 |
252.xx.xx.06.06 | Kültür ve Eğlence Merkezleri | 0,00 | 1.174.239,24 | -1.174.239,24 |
252.xx.xx.07.99 | Konutlar | 0,00 | 8.470.963,70 | -8.470.963,70 |
252.xx.xx.09.04 | Restoranlar, Lokantalar | 0,00 | 380.695,20 | -380.695,20 |
252.xx.xx.10.01 | Hangarlar, Antrepolar, Silolar ve Depolar | 0,00 | 1.825.497,09 | -1.825.497,09 |
253.03.08.. | Spor Amaçlı Kullanılan Cihaz ve Aletler | 42.219,60 | 87.717,84 | -45.498,24 |
255.07.01.. | Kütüphane Demirbaşları | 0,00 | 46.069,20 | -46.069,20 |
255.07.03.. | Kütüphane Demirbaşları | 0,00 | 73.645,69 | -73.645,69 |
255.11.02.. | Duvarda Sergilenen Süs Eşyaları | 40.084,60 | 48.101,52 | -8.016,92 |
255.99.03.. | Sergileme ve Tanıtım Amaçlı Taşınırlar | 31.388,00 | 37.665,60 | -6.277,60 |
Kamu İdaresi cevabında amortisman ile varlıklar arasındaki uyumsuzluğun alt kodların yanlış eşleştirilmesinden kaynaklandığı; doğru eşleştirmelerin yapılıp 2024 mali yılı kapanış işlemlerinde düzeltmelerin yapılacağı ifade edilmiştir.
Bu itibarla, Kurum tarafından varlıklarından bazıları için hiç amortisman ve tükenme payı ayrılmaması veya varlık tutarından fazla ayrılması nedenleriyle 2023 yılı bilançosunda 257 Birikmiş amortismanlar (-) hesabında hataya neden olunmuştur.
Belediye mülkiyetindeki varlıkların amortisman ve tükenme paylarının Amortisman ve Tükenme Payları konulu 47 Sıra Numaralı Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği hükümlerine uygun olarak ayrılması sağlanmalıdır.