İşyeri açma ve çalışma ruhsatlarının verilmesinde uygulanacak esas ve usulleri

düzenleyen, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin “Tanımlar” başlıklı 4 üncü maddesinde “işyeri açma ve çalışma ruhsatı” kavramı, yetkili idareler tarafından bu Yönetmelik kapsamındaki işyerlerinin açılıp faaliyet göstermesi için verilen izin olarak tanımlanmıştır.

Aynı Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin ilk fıkrasında yetkili idarelerden usulüne uygun olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan işyeri açılamayacağı ve çalıştırılamayacağı hüküm altına alınmıştır.

Ayrıca, 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 81 inci maddesi uyarınca belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde bir işyerinin açılması işyeri açma izin harcına tabidir.

Yukarıda değinilen mevzuattan anlaşılacağı üzere belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde işyeri açabilmek ve çalıştırabilmek için işyeri açma ve çalışma ruhsatının alınması ile işyeri açma izin harcının yatırılması gerekmektedir. Bu işlemlerin yapılabilmesi için başvuru mercii ise belediyelerdir.

3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalıştırma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun’un 2 nci maddesinde ise bu Kanun’un uygulanmayacağı işyerleri sayılmıştır. Bu işyerlerine işyeri açma ve çalıştırma ruhsatı verilmesi belediyelerin görev alanında değildir.

Denetim sırasında Konya Vergi Dairesi ile yapılan yazışmalar sonucu Karatay Belediyesi sınırları içinde 15.887 adet faal vergi mükellefi olan işyeri olduğu görülmüştür. Belediye’nin 12.633 işyerine işyeri açma ve çalışma ruhsatı verdiği, Belediye sınırları içinde de 3572 sayılı Kanuna göre belediyelerin görev alanında olmayan 1.633 işyeri olduğu bilgisi İdareden edinilmiştir. Faal mükellef sayısından 3572 sayılı Kanunun uygulanmayacağı işyeri sayısı ayrıştırıldığında Karatay Belediyesinin sınırları içinde 1.621 adet işyerinin işyeri açma ve çalışma ruhsatı olmadan faaliyette bulunduğu anlaşılmıştır.

Belediye Zabıta Yönetmeliğinin 10 uncu maddesinin yirminci fıkrasına göre; İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik hükümleri gereğince, işyerinin açma ruhsatı alıp almadığını kontrol etmek, yetkili mercilerce verilen işyeri kapatma cezasını uygulamak ve gereken işlemleri yapmak belediye zabıta teşkilatının görevleri arasındadır.

Belediye’nin zabıta teşkilatı eliyle işyeri açma ve çalışma ruhsatı almadan faaliyette bulunan işyerlerinin tespitini yapmaması sebebi ile işyeri açma izin harcı tahsilatları

yapılamamış ve Belediye sözü edilen gelir kaleminden mahrum kalmıştır.

Kamu idaresi cevabında; “Belediye Zabıta ekiplerimiz tarafından yapılan rutin kontrol ve denetimlerde İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı almadan faaliyet gösteren işyerlerinin tespiti yapılmakta ve ruhsat almaları yönünde yasal işlemler yapılarak ruhsatlandırılması sağlanmaktadır. En kısa sürede denetimlerin arttırılarak söz konusu ruhsatsız faaliyette bulunan işyerlerinin tespit edilerek İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatının tahakkuk ve tahsilatı yönünde gerekli çalışmalar yapılacaktır.” denilmektedir.

Sonuç olarak kamu idaresi cevabında, bulguda belirtilen hususlara iştirak edilmekte ve gereğinin yapılacağı belirtilmekte olup, bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.