İş sözleşmesi sona eren işçilerin hak kazanıp da kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücret ödenirken sigorta primleri kesilmemiştir.

4857 sayılı İş Kanunu’nun “Sözleşmenin Sona Ermesinde İzin Ücreti” başlıklı 59’uncu maddesinde; “İş sözleşmesinin, herhangi bir nedenle sona ermesi halinde işçinin hak kazanıp da kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücreti, sözleşmenin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden kendisine veya hak sahiplerine ödenir. Bu ücrete ilişkin zamanaşımı iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren başlar.” denilmektedir.

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun “Prime Esas Kazançlar” başlıklı 80’inci maddesinde ise;

“4’üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalıların prime esas kazançları aşağıdaki şekilde belirlenir.

1. Prime esas kazançların hesabında;

   1. Hak edilen ücretlerin,

   2. Prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkaktan o ay içinde yapılan ödemelerin ve işverenler tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen tutarların,

   3. İdare veya yargı mercilerince verilen karar gereğince yukarıdaki (1) ve (2) numaralı alt bentlerde belirtilen kazançlar niteliğinde olmak üzere sigortalılara o ay içinde yapılan ödemelerin,

      brüt toplamı esas alınır.

2. Ayni yardımlar ve ölüm, doğum ve evlenme yardımları, görev yollukları, seyyar görev tazminatı, kıdem tazminatı, iş sonu tazminatı veya kıdem tazminatı mahiyetindeki toplu ödeme, keşif ücreti, ihbar ve kasa tazminatları ile Kurumca tutarları yıllar itibarıyla belirlenecek yemek, çocuk ve aile zamları, işverenler tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen ve aylık toplamı asgari ücretin % 30’unu geçmeyen özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payları tutarları, prime esas kazanca tabi tutulmaz.

3. (b) bendinde belirtilen istisnalar dışında her ne adla yapılırsa yapılsın tüm ödemeler ile ayni yardım yerine geçmek üzere yapılan nakdi ödemeler prime esas kazanca tabi tutulur. Diğer kanunlardaki prime tabi tutulmaması gerektiğine dair muafiyet ve istisnalar bu Kanunun uygulanmasında dikkate alınmaz.” denilmektedir.

Yukarıdaki mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; iş sözleşmesinin her hangi bir nedenle sona ermesi durumunda işçinin hak kazanıp da kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücreti sözleşmenin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden ödenmesi gerekmektedir. 5510 sayılı Kanun’da hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanlar 4’üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında değerlendirilmiştir. Hizmet akdi ile çalıştırılanlara yapılan hangi ödemelerin sigorta priminden istisna olduğu aynı maddenin (b) bendinde belirtilmiş olup, (b) bendinde belirtilen istisnalar dışında her ne adla yapılırsa yapılsın, tüm ödemeler ile ayni yardım yerine geçmek üzere yapılan nakdi ödemeler prime esas kazanca tabi tutulmalıdır. Yukarıdaki açıklamalara bağlı olarak; 5510 sayılı Kanun çerçevesinde, işçilerin hak kazanıp kullanmadığı yıllık izinlerine ait ücretlerden işçi payının kesilmesi, işveren payının hesaplanması ve Sosyal Güvenlik Kurumuna gönderilmesi gerekmektedir.

İdarenin hesap ve işlemlerinin incelenmesi sonucunda; İş sözleşmesi sona eren işçilerin hak kazanıp da kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücret ödenirken sigorta primlerinin kesilmediği tespit edilmiştir.

Söz konusu denetim tespiti sonrasında, İdare tarafından; 2020 yılı itibari ile sözleşmesi sona eren işçilerin yıllık izin sürelerine ait izin ücretlerinden sigorta primi kesintisi yapılmasına başlanıldığı ifade edilmiştir.

Netice olarak, yukarıda anılan mevzuat hükümleri ve açıklamalar gereğince iş sözleşmesi sona eren işçilerin bu ücretlerinin prime esas kazançlarına dahil edilmesi kamu yararına olacaktır.