2018 bilançosunda Sosyal Güvenlik Kurumu'na gönderilmeyen sosyal güvenlik prim borçlarının tamamı gözükmemekte, buna karşın Hazine ve Maliye Bakanlığı'na olan vergi borçları olması gerekenden yüksek gözükmektedir.

2018 yılı bilançosunda 368 Vadesi Geçmiş Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler Hesabı’nda 4.433.857,05 TL gözükmektedir. Mizana göre bu toplamın 1.549.105,25 TL’lık kısmı Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK)’na, 2.883.796,90 TL’lık kısmı Hazine ve Maliye Bakanlığı’na olan borçlardır. Her iki rakam da SGK ile Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan alınan bilgilerle örtüşmemektedir. SGK’ya olan prim borcu 876.058,77 TL düşük, Hazine ve Maliye Bakanlığı’na olan vergi borcu ise 2.108.893,35 TL fazla gözükmektedir. Dolayısıyla hem hesabın iç unsurları hatalıdır hem de hesap toplamda 1.232.834,58 TL olması gerekenden fazla gözükmektedir. Ayrıca 368 Vadesi Geçmiş Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler Hesabı'na kayıtlı miktarlardan bir yılı aşan kısımların 438 Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabı'nda izlenmesi gerekmekte ise de bu hesap bilançoda yer almamaktadır.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 278 ve 322'nci maddeleri gereğince kanuni süresi içerisinde ödenmeyen vergi ve diğer yükümlülükler ile ertelenen veya taksitlendirilen vergi ve diğer yükümlülüklerin erteleme veya taksitlendirme vadesinin bir yılı aşmayan kısımlarının 368 Vadesi Geçmiş Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler Hesabı'nda, bir yılı aşan kısımların ise 438 Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabı'nda izlenmesi gerekmektedir.

1. Sosyal Güvenlik Prim Borçlarının Bilançoda Eksik Gösterilmesi

   
   

   SGK İl Müdürlüğünden temin edilen bilgiye göre Sason Belediyesi’nin 2018 yılı sonu itibarıyla SGK’ya yapılandırılmış 2.425.164,02 TL borcu bulunmaktadır. Mizanda 368- 111.7.8.9.11 alt hesap toplamı ise 1.549.105,25 TL gözükmektedir. Böylece, Sosyal Güvenlik Kurumu’na olan borcun 876.058,77 TL tutarındaki kısmı bilançonun ilgili hesaplarında gösterilmemektedir.

   Taksitlendirilen sosyal güvenlik primi toplam borcunun vadesine göre 368 Vadesi Geçmiş Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler Hesabı'nda ve 438 Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabı'nda izlenmesi gerekirken kurum bilanço ve diğer mali tablolarında 438 kodlu hesap yer almamaktadır.

2. Maliye Bakanlığı'na Olan Kurumsal Borçların Bilançoda Olduğundan Yüksek Gözükmesi

Sason Malmüdürlüğünden (Batman Defterdarlığından) temin edilen bilgiye göre Sason Belediyesi’nin 2018 yılı sonu itibarıyla Malmüdürlüğü’ne 774.903,55 TL borcu bulunmaktadır. Mizanda 368-11-1.2.3 nolu alt hesaplarda toplam 2.883.796,90 TL gözükmektedir. Bu durumda mizan ve bilançoda 2.108.893,35 TL tutarında bir fazlalık bulunmaktadır.

Sonuç olarak, yapılandırılmış prim borçlarının mali tablolara ilgili hesaplar aracılığıyla eksik yansıtılması, bir kısım sosyal güvenlik prim borçlarının vadelerine göre doğru hesaplarda izlenmemesi, vergi borçlarının ise olması gerekenden yüksek gösterilmesi nedeniyle 2018 hesap dönemi sonu itibarıyla bilançoda 361 Ödenecek Sosyal Güvenlik Kesintileri Hesabı'nda,

368 Vadesi Geçmiş Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler Hesabı'nda yer alan tutarlar gerçeği yansıtmamaktadır. 438 Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabı ise bilançoda yoktur.

Kamu idaresi cevabında; Maddede belirtilen ve 2018 Mali Yılı Bilançosunda hatalı olarak gösterilen sosyal güvenlik prim borçları ile Hazine ve Maliye Bakanlığına olan borçların ilgili kurumlardan güncel bilgiler alınarak en doğru şekilde ilgili hesaplara kaydedildiği; 438 Kamuya Olan Ertelenmiş ve Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabı çalıştırılarak Bilançoda gösterilmeye başlandığı bildirilmiştir.

Sonuç olarak Kurum yanıtında bulguda bildirilen hususların düzeltildiği iletilmişse de 2018 yılı Bilançosunda 361 Ödenecek Sosyal Güvenlik Kesintileri Hesabı'nda, 368 Vadesi Geçmiş Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler Hesabı'nda yer alan hatalı görünüm ve 438 Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabının yer almaması durumu değişmemiştir.