Karar Künyesi
Balçova Termal Turizm ve Otelcilik AŞ’nin 2018 yılı düzenlilik denetimi kapsamında yapılan incelemelerde hurda malzeme satışı yapıldığı ancak bu hurda malzeme satışının şirketin
iç yönetmeliğine uygun olmadığı ve satışı yapılan malzemenin muhasebe kayıtlarında gösterilmediği görülmüştür.
Şirketin 2018 yılı içinde bazı taşınır mal ve malzemelerini hurda olarak belirlediği, bu taşınırların ihale yapılmak suretiyle 45.000 Türk Lirası bedel karşılığında satıldığı şirket kayıtlarından anlaşılmaktadır. Bu malzemenin tespiti, tasnifi ve çıkış işlemleri için Şirket yönetim kurulunca çıkarılmış bulunan ambar yönetmeliğindeki usullerin izlenmediği ve gerekli belgelerin düzenlenmediği tespit edilmiştir. Ambar Yönetmeliğinin “Ambar Çıkış İşlemleri” başlıklı 19’uncu maddesi (f) bendinde hurda malzeme çıkışıyla ilgili olarak;
“f) Hurdaya ayırma nedeniyle çıkış: (1) Ekonomik ömrünü tamamlamış olan veya tamamlamadığı halde teknik ve fiziki nedenlerle kullanılmasında yarar görülmeyerek hizmet dışı bırakılması gerektiği ilgililer veya özel mevzuatı çerçevesinde oluşturulan komisyon tarafından bildirilen her türlü mal ve malzemeler, biri işin uzmanı olmak kaydıyla genel Müdürün belirleyeceği en az üç kişiden oluşan komisyon tarafından değerlendirilir. Yeterli sayı ve nitelikte personel bulunmaması halinde komisyonlar diğer kamu idarelerinden talep edilecek üyelerin katılımıyla oluşturulabilir.
Komisyonca yapılan değerlendirme sonucunda hurdaya ayrılması uygun görülmeyen her türlü mal ve malzemeler hakkındaki gerekçeli karar Genel Müdüre bildirilir.
Komisyonca hurdaya ayrılmasına karar verilenler için ise Kayıttan Düşme Teklif ve Onay Tutanağı (Ek 8) düzenlenir.
Hurdaya ayrılmasına karar verilen her türlü mal ve malzemeler Genel Müdürlüğün onayı ile kayıttan çıkarılır.
Birinci fıkraya göre Genel Müdürlükçe oluşturulacak komisyon tarafından ekonomik değerinin olmadığı veya teknik, sağlık, güvenlik ve benzeri nedenlerle imha edilir. İmha, komisyon veya komisyon gözetiminde uzman kişiler tarafından yapılır. Bu işleme ilişkin ayrıca bir imha tutanağı düzenlenir. İmha işleminde özel mevzuat hükümleri öncelikle dikkate alınır.
Hurdaya ayrılan veya imha edilen her türlü mal ve malzemeler depo Çıkış Fişi (Ek 3) düzenlenerek kayıtlardan çıkarılır. Fişin ekine “Kayıttan Düşme Teklif ve Onay Tutanağı”nın bir nüshası eklenir.” denilmektedir.
Söz konusu satışı yapılan hurda malzemenin türüne göre Demirbaş Hesabı, Makine ve Cihazlar Hesabı ya da Stok hesaplarına çıkış kaydı yapılması, böylece bu işlemin şirketin mali tablolarına yansıtılması gerekmektedir.
Yapılan incelemede hurda tespitine ilişkin maddede yer alan sürecin tam olarak işlemediği, tespit komisyonu oluşturulmadığı, maddede yer alan fiş ve tutanakların düzenlenmediği ve muhasebe kayıtlarında hurdaya ayrılan mal ve malzeme için herhangi bir kayıt yapılmadığı görülmüştür.
Sonuç itibariyle, şirketin 2018 yılı içinde yapmış olduğu hurda malzeme satışının ambar yönetmeliğine uygun olmadığı ve satışı yapılan hurda malzemenin mali tablolara yansıtılmadığı değerlendirilmektedir.
Kamu idaresi cevabında; ‘‘2018 yılında 45.000,00 Türk Lirası tutarında hurda satışı gerçekleşmiştir. Söz konusu hurda satışı Şirketin almış olduğu 26.06.2018 tarih ve 2018/13 kararı yönetim kurulu kararı ile gerçekleştirmiştir. (Ek-1) Tasfiyesi sağlanan hurdalık malzeme daha çok inşaat onarım işlerinden çıkan hurda demir, ahşap, plastik kapı ve pencere gibi ekonomik ömrünü tamamlamış inşaat atıklarından kullanılamayacak durumda olan hurdadan ibarettir. Söz konusu hurda malzemenin tamamına yakını 2017 yılından önceki yıllara aittir. Hurda tasfiyesi yönetim kurulu kararı ile gerçekleştirildiğinden; daha önce yönetim kurulu kararı ile oluşturulan hurda malzeme satışı yönetmeliğine uygunluğu konusuna gidilmemiştir. Ancak yine de 27.09.2018 tarih 321 nolu yazı ile oluşturulan komisyon marifetiyle ile hurda satışı gerçekleştirilmiştir. Yönetim kurulu kararı olmaksızın yapılacak hurda satışlarında ise mevcut yönetmelik hükümleri uyarınca işlem tesis edileceği tabiidir.’’ denilmiştir.
Sonuç olarak hurda malzeme satış işlemine Yönetim kurulunca karar verilmesi sebebiyle ambar yönetmeliğinin kullanılmadığı, satışa konu hurda malzemenin içeriğinin ise inşaat onarım işlerinde ortaya çıkan demir, ahşap, plastik kapı ve pencere gibi ekonomik ömrünü tamamlayan inşaat atıklarından ibaret olduğu belirtilmektedir.
Bulguda hurda malzemenin iç yönetmeliğe uygun olmayan usul izlenmek suretiyle satışının yapılması ile muhasebe kayıtlarının yapılmaması eleştirilmektedir. Şirket vermiş olduğu cevap ile bulgu konusu edilen hususa bir açıklama getirmemektedir.
Hurda olduğu değerlendirilen malzemenin, ambar yönetmeliği gereği oluşturulacak bir komisyonca değer tespitinin yapılması gerekmektedir. Ayrıca, muhasebe kayıtlarında olmayan malzemeler hurdaya ayrılıyor ise bunların muhasebe kayıtlarına alınması ve sonrada ilgili çıkış
işlemlerinin yapılması ya da muhasebe kayıtlarında bulunan malzemenin hurda satışı yapılıyor ise demirbaş veya diğer varlık hesaplarından çıkartılması gerekmektedir.
Sonuç itibariyle, Balçova Termal Turizm A.Ş’nin yapmış olduğu hurda satış işleminde ambar yönetmeliğine uygun usulün izlenmesi ve gerekli muhasebe kayıtlarının yapılması gerektiği değerlendirilmektedir.