İdareye ait araçların muayeneleri için harcama yetkilisi mutemedine verilen kredilerle ilgili olarak; peşinen fazla ödeme yapıldığı, ön ödeme artığının zamanında iade edilmediği ve aynı iş için verilen kredi mahsup edilmeden yeniden kredi verildiği görülmüştür.

1. Toplam Muayene Bedelinden Fazla Ödemede Bulunulması Daha Sonra Fazla Ödenen Tutarın İadesinin Yapılması

   5018 Sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu’nun “Ön Ödeme” başlıklı 35’inci maddesinde; Harcama yetkilisinin uygun görmesi ve karşılığı ödeneğin saklı tutulması kaydıyla, ilgili kanunlarda öngörülen haller ile gerçekleştirme işlemlerinin tamamlanması beklenilemeyecek ivedi veya zorunlu giderler için avans vermek veya kredi açmak suretiyle ön ödeme yapılabileceği, aynı maddenin devamında, her mutemet ön ödemelerden harcadığı tutara ilişkin kanıtlayıcı belgeleri, ilgili kanunlarında belirtilmemiş olması halinde avanslarda bir ay,

   
   

   kredilerde üç ay içinde muhasebe yetkilisine vermek ve artan tutarı iade etmekle yükümlü olduğu, aynı Kanun’un “Kamu Zararı” başlıklı 71’ inci maddesinin (d) bendinde özetle; iş, mal veya hizmetin rayiç bedelinden daha yüksek fiyatla alınmaması veya yaptırılmaması gerektiği belirtilmiştir.

   İdareye ait hesap ve işlemlerin incelenmesi neticesinde, idareye ait araçların TÜVTÜRK’te periyodik muayenelerinin yapıldığı ve muayene bedellerinin toplam tutarının idarece net olarak hesaplanmayarak İdare muhasebe biriminde harcama yetkilisi mutemedi adına açılan kredi ile toplam muayene bedelinden fazla TÜVTÜRK’e ödemede bulunulduğu ve muayene bedelleri ile yapılan fazla ödeme miktarı arasındaki farkın daha sonra İdare hesabına iadesinin yapıldığı görülmüştür.

   Harcama yetkilisi mutemedi tarafından hizmet bedeli karşılığında faturada gösterilen tutar kadar ödemede bulunulması gerekmektedir. Araç muayene bedellerinin üzerinde ilgili kuruluşa yapılan ödemenin her ne kadar iadesi daha sonra yapılıyor olsa da kaynakların verimli ve etkin kullanılması gerekmektedir.

   Aşağıdaki toplada görüldüğü üzere fazla ödeme ve iade tutarları gösterilmektedir.

   
   

   Tablo 14: Araç Muayene Bedellerinin Ödeme ve İade Listesi

   
   

   Yapılan Ödemeler	İade Gelen Tutarlar
   Muayene	Tarih	Tutar	Tarih	Tutar
   1. Muayene	11.01.2022	300.000,00	31.03.2022	49.152,45
   2. Muayene	22.03.2022	250.000,00	17.06.2022	69.070,79
   3. Muayene	16.06.2022	300.000,00	16.09.2022	135.286,95
   4. Muayene	13.09.2022	500.000,00	06.10.2022 23.12.2022	35.000,00 19.895,63

   Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, İdare tarafından; tüm birimler bilgilendirildiği ve bundan sonraki işlemlerde bulgu konusuna yönelik azami hassasiyet gösterileceği ifade edilmiştir.

   Sonuç olarak, muayene bedeli toplamının net olarak hesaplanarak ödeme bulunulması uygun olacağı düşünülmektedir.

2. Son Harcama Tarihini Takip Eden Üç İş Günü İçinde Ön Ödeme Artığının İade Edilmemesi

   Ön Ödeme Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 11’inci Maddesinde; her mutemedin ön ödemelerden harcadığı tutara ilişkin kanıtlayıcı belgeleri, ilgili kanunlarında ayrıca belirtilmemiş olması halinde avanslarda bir ay, kredilerde ise üç ay içinde muhasebe

   
   

   yetkilisine vermek ve artan tutarı iade ederek hesabını kapatmakla yükümlü olduğu ve Mutemet, işin tamamlanmasından sonra, yukarıdaki bir ve üç aylık sürelerin bitimini beklemeden, son harcama tarihini takip eden üç iş günü içinde ön ödeme artığını iade etmek ve süresinde mahsubunu yaparak hesabını kapatmak zorunda olduğu belirtilmektedir.

   İdare tarafından harcama yetkilisi mutemedine verilen kredinin hepsi TÜVTÜRK’ün hesabına yatırılması sebebiyle son harcama tarihini takip eden üç iş günü içinde ödeme artığının harcama yetkilisi mutemedi tarafından idareye iade edilemediği, iade tutarının TÜVTÜRK tarafından son harcama tarihini takip eden üç iş gününden sonra yani ileri tarihte İdare banka hesabına yatırıldığı görülmüştür.

   Tablo 15: Ödeme Artığı İadesi Tablosu

   
   

   Muayene	Son Harcama Tarihi	Ödeme Artığı İade Tarihi
   1. Muayene	18.03.2022	31.03.2022
   2. Muayene	11.06.2022	17.06.2022
   3. Muayene	09.09.2022	16.09.2022

   
   

   Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, İdare tarafından; tüm birimler bilgilendirildiği ve bundan sonraki işlemlerde bulgu konusuna yönelik azami hassasiyet gösterileceği ifade edilmiştir.

   
   

   Sonuç olarak, harcama yetkilisi mutemedine verilen krediden TÜVTÜRK’e yatırılan tutarın toplam muayene bedeli kadar olması, kredi artığının da üç iş günü içinde idareye teslim edilmesi gerekmektedir.

3. Kredi Mahsubu Yapılmadan Aynı İş İçin Yeniden Kredi Verilmesi

Ön Ödeme Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 11’inci Maddesinde; mahsup süresi, avansın verildiği veya kredinin açıldığı güne, son ayda tekabül eden günün mesai saati bitiminde; sürenin bittiği ayda avansın verildiği veya kredinin açıldığı güne tekabül eden bir gün yok ise, süre o ayın son gününün mesai saati bitiminde sona ereceği, harcama yetkilisinin talimatıyla, bu süreler içinde getirilecek harcama belgeleri tutarında yeniden ön ödeme yapılabileceği, bu şekilde mahsup işlemi yapılmadıkça aynı iş için ön ödeme yapılamayacağı belirtilmektedir.

Harcama yetkilisi mutemedine araç muayenelerine ilişkin verilen kredilerin verilme tarihleri ile mahsup tarihleri karşılaştırıldığında mahsup işlemi yapılmadan tekrardan aynı iş için kredi verildiği anlaşılmaktadır.

Tablo 16: Kredi Mahsup Tarihi Tablosu

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, İdare tarafından; tüm birimler bilgilendirildiği ve bundan sonraki işlemlerde bulgu konusuna yönelik azami hassasiyet gösterileceği ifade edilmiştir.

Netice olarak, kredi mahsubu yapılmadan aynı iş için tekrar kredi verilmesinin mevzuatına uygun olmadığı değerlendirilmektedir.