Sabit ve mobil haberleşme altyapısı veya şebekelerinde kullanılan her türlü kablo ve benzeri gerecin idarenin sorumluluğunda olan yerlerden geçirilmesinden doğan geçiş hakkı ücretlerine belediye gelir tarifesinde yer verilmediği, takip ve tahsilatının yapılmadığı tespit edilmiştir.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının 27.12.2012 tarih ve 28510 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Sabit ve Mobil Haberleşme Altyapısı veya Şebekelerinde Kullanılan Her Türlü Kablo ve Benzeri Gerecin Taşınmazlardan Geçirilmesine İlişkin

Yönetmelik'te işletmeci ve geçiş hakkı sağlayıcısının geçiş hakkına ilişkin anlaşmaları, Yönetmelik’te belirlenen ilkeler doğrultusunda serbestçe yapabileceği belirtilmiş, anlaşma yapmaya ve geçiş hakkına ait ücretlerin tahsiline ise geçiş hakkına konu olan taşınmazın sahibi veya taşınmaz üzerinde hak sahibi olanların yetkili olduğu ifade edilmiştir.

Aynı Yönetmelik'in “Geçiş hakkı ücretleri” başlıklı 9'uncu maddesinde ise; geçiş hakkı sağlayıcısı tarafından geçiş hakkını kullanan işletmeciden talep edilen geçiş hakkı ücretinin Geçiş Hakkı Ücret tarifesinde belirtilen fiyatları aşamayacağı ve Geçiş Hakkı Ücret Tarifesinde yer alan üst sınırları belirten bu fiyatların her mali yılın başında Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Üretici Fiyatları Endeksi oranında artırılacağı ifade edilmiştir.

Yönetmelik eki olan Geçiş Hakkı Ücret Tarifesinde, büyükşehir belediyeleri sınırları içerisinde yer alan ve ilçe belediyelerinin tasarrufunda ve/veya sorumluluğunda olan yerler için de ücret tarifesi belirlenmiştir. Yönetmelik'te açıklanan tarifeye göre, büyükşehir sınırları içerisinde yer alan ilçe belediyelerinin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden en fazla metrekaresi 0.70 TL geçiş hakkı ücreti alınacağı ve söz konusu tutarın her yıl ÜFE oranında güncelleneceği belirtilmiştir. Büyükşehir sınırları içinde yer alan ilçe belediyelerine ücret tarifesinde yer verilmesi, bu yerlerden geçiş hakkı ücretlerini tahsile ilişkin yetkinin ilçe belediyelerinde olduğunu göstermektedir.

Geçiş hakkı ücretleri için Belediye tarafından herhangi bir ücret tarifesinin belirlenmediği, öte yandan Eskişehir Büyükşehir Belediyesi tarafından tahsilat yapıldığı ve Tepebaşı Belediyesine herhangi bir aktarmada bulunulmadığı tespit edilmiştir. Alt yapı geçiş hakkı bedellerinin takip ve tahsil edilmemesi nedeniyle Belediye ciddi bir gelir kaynağından mahrum kalmaktadır.

Bu itibarla; Yönetmelik hükümleri gereği Belediye tarafından geçiş hakkı ücret tarifesinin belirlenmesi ve bu tarifeye göre tahsil edilmesi, daha önce Eskişehir Büyükşehir Belediyesi tarafından tahsil edilmiş olanların da geriye dönük olarak Büyükşehir Belediyesi tarafından aktarılması gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “Bu konuyla ilgili olarak; Belediyemizce Eskişehir Büyükşehir Belediyesi’ne 05/02/2019 tarih ve 1640 sayılı yazımız ile başvuruda Geçiş Hakkı ücretinin tahsili hakkında bilgi istenmiştir. Söz konusu yazımıza (cevaben 04.03.2019 tarih ve 10007 sayılı yazı ile Geçiş Hakkı ve Geçiş Hakkı Bedellerinin alınması – tahsilatı ile ilgili iş ve işlemler Büyükşehir Belediyeleri Koordinasyon Merkezi Yönetmeliği’nin ilgili hükümleri

gereğince Eskişehir Büyükşehir Belediyesi’nce yürütüldüğü belirtilmiştir. Büyükşehir Belediyesince gerekli iş ve işlemler sürdürüldüğü ve elektronik haberleşme işletmecileri ile gerekli prosedürler tamamlama aşamasına gelmekle birlikte bazı hususlarda yasal sürecin (mahkeme) tamamlanmasından sonra ilgili mevzuat çerçevesinde talebimiz ile ilgili iş ve işlemlerin yapılacağı, tarafımıza bildirilmiştir.

Bu sebeple Büyükşehir Belediyesinin bahsetmiş olduğu sürecin tamamlanması tarafımızdan beklenmektedir.”

Denilmiştir.

Sonuç olarak Kurum tarafından bulguda belirtilen hususa iştirak edilmiş olup, gerekli çalışmaların yapılacağı ifade edilmiştir. İdare tarafından Eskişehir Büyükşehir Belediyesine 05/02/2019 tarih ve 1640 sayılı yazı gönderilerek geçiş hakkı ücretinin tahsili hakkında bilgi istenmiştir.

Sabit ve mobil haberleşme altyapısı veya şebekelerinde kullanılan her türlü kablo ve benzeri gerecin idarenin sorumluluğunda olan yerlerden geçirilmesinden doğan geçiş hakkı bedellerinin tahsil edilmemesinin mevzuata aykırı olduğu ve İdarenin gelir takibini sağlamasının doğru olacağı değerlendirilmiştir.

Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.