Karar Künyesi
Yapım işlerinde yükleniciler tarafından yaptırılan inşaat sigortalarına ait (bütün riskler/all risk) bazı risk kalemlerine %2’den fazla muafiyet uygulandığı görülmüştür.
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “İş ve işyerinin sigortalanması” başlıklı 9’uncu maddesine göre; yapım işlerinde yüklenicinin, ihale dokümanında belirtilen süre ve şartlara uygun olarak işyerlerindeki her türlü aracı, malzemeyi, ihzaratı, iş ve hizmet makinelerini, taşıtları ve tesisleri oluşabilecek deprem, su baskını, toprak kayması, fırtına, yangın gibi doğal afetler ile hırsızlık, sabotaj gibi risklere karşı sigorta yaptırması gerekmektedir.
Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 9’uncu maddesine göre; sigorta poliçesinde tüm riskler için uygulanabilecek muafiyet oranı azami %2 ve deprem, sel, su baskını, toprak kayması ve terör riskleri için uygulanabilecek koasürans oranı azami %20’dir. Bunun dışında kalan riskler için koasürans uygulanmamakta ve muafiyet ve koasürans kısmına isabet eden hasarların karşılanması yüklenicinin sorumluluğundadır.
Yukarıdaki mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere; yapım işlerinin inşaat sigortası (bütün riskler/all risk) poliçelerindeki bazı risk unsurlarına azami %2 muafiyet uygulanmalıdır. Sigorta poliçelerindeki muafiyet oranlarının %2’lik orandan fazla olması yüklenicinin nihai sorumluluğunu kaldırmamakla birlikte, karşılaşabileceği riski artırması bakımından önem arz etmektedir. Dolayısıyla Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin ilgili hükmünde belirtildiği üzere tüm riskler için uygulanabilecek muafiyet oranı azami %2 olmalıdır.
Polatlı Belediyesi tarafından 2023 yılında ihale edilen ve sözleşmeye bağlanan yapım işlerine ilişkin sigorta poliçelerinin incelenmesi neticesinde; yükleniciler tarafından yaptırılan inşaat sigortası poliçelerinde, ayrıntıları aşağıdaki tabloda gösterildiği üzere, bazı risk unsurlarına mevzuatta belirtilen %2 sınırından daha fazla muafiyet uygulandığı tespit edilmiştir.
Tablo 12: %2’den Fazla Muafiyet Uygulanan Bazı Yapım İşleri
Sıra No | İhale Adı | Muafiyet Kalemleri ve Oranları |
1 | 6 Adet Mahalle Konağı Yapım İşi | /Yangın / Hırsızlık: %10, |
2 | Kafeterya Binası İnşaatı | /Yangın / Hırsızlık: %10, |
3 | Karapınar Spor Tesisi, Mehmet Akif Spor Tesisi ile Parklara Basketbol-Voleybol Sahası (Semt Sahası) ve Tenis Kortu Yapılması İşi | |
4 | Nazım Hikmet Sokağı Düzenlemesi (9 Adet Dükkan) İnşaatı Yapım İşi | /Yangın / Hırsızlık: %10, |
5 | Fatih Mahallesi Pazar Yeri İnşaatı | /Yangın / Hırsızlık: %10, |
Diğer Doğal Afetler / Bakım
3. Şahıs Hasarları: %10,
Diğer Hasarlar: %10,
Kazık/İksa/Ankraj İşleri: %20
Diğer Doğal Afetler / Bakım
3. Şahıs Hasarları: %10,
Diğer Hasarlar: %10,
Kazık/İksa/Ankraj İşleri: %20
Diğer Tabiat Olayları: %10,
Hırsızlık: %10,
Yangın/Bakım: %10,
3. Şahıs Hasarları: %10,
Diğer Hasarlar: %10
Diğer Doğal Afetler / Bakım
Diğer Hasarlar: %10,
3. Şahıs Hasarları: %10
Diğer Doğal Afetler / Bakım
Kazık/İksa/Ankraj İşleri: %20,
Diğer Hasarlar: %10,
3. Şahıs Hasarları: %10
Kurum tarafından yapım işlerine ait inşaat sigortalarında %2’den fazla muafiyet sağlanmaması hususuna dikkat edileceği bildirilmiştir.
Sonuç olarak; istenmeyen risk unsurlarının gerçekleşmesi durumunda sigortacı, sigortalı, idare ve üçüncü kişiler arasında oluşabilecek hukuki ve mali ihtilafların önüne geçmek adına yapım işlerine ait inşaat sigortalarında %2’den fazla muafiyet uygulanmaması gerekmektedir.