Karar Künyesi
İdarenin tamamına sahip olduğu veya ortağı olduğu şirketlere ait olan hisselerin 241- Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabında izlenmesi gerekmektedir. Ancak, söz konusu hisselerin bir kısmı muhasebeleştirilmemiş bir kısım ise 240- Mali Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabına kaydedilmiştir.
Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin “240 Mali Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabı-Hesabın niteliği” başlıklı 178’inci maddesinde;
“Bu hesap, kanuni yetkilere dayanılarak mali kuruluşların sermayesine iştirak edilen tutarlar ve bu sermaye tutarlarının işletilmesinden doğan kar ve zararlar, bütçeye iade olunan tutarlar ile bu kuruluşlara ikrazen verilen ve mahsup edilen tutarların izlenmesi için kullanılır.”
Yönetmelik’in “241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabı- Hesabın niteliği” başlıklı 181’inci maddesinde ise; “Bu hesap, mal ve hizmet üreten kuruluşlara nakden veya ayni olarak verilen sermaye tutarları ve bu sermaye tutarlarının işletilmesinden doğan kar ve zararlar, bütçeye iade olunan sermayelerin izlenmesi için kullanılır.” hükümleri yer almaktadır.
İdarenin hesap ve işlemlerinin incelenmesi neticesinde; İdarenin iştiraklerine ödenen sermaye paylarının bir kısmının hiç muhasebeleştirilmediği, diğer kısmının ise 241-Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabında takip edilmesi gerekirken 240- Mali Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabında takip edildiği anlaşılmıştır. Şöyle ki:
Aşağıdaki tabloda görüleceği üzere; İdarenin Bakırköy Yapı İnşaat Ulaşım Hizmetleri A.Ş. (BYUAŞ)’ta bulunan 29.000.000,00 TL sermayesinin 100.000,00 TL’si, Kartal Ulaşım Turz. Sağ. Ve Eğt. Hiz. San. Ve Tic. A.Ş. (KARTUSAŞ)’ta bulunan 597,34 TL sermayesinin 320,00 TL’si, Kartal Halk Pazarı Gıd. Sağ. Ve Eğt. Hi. San. Ve Tic A.Ş. (KARTANSAŞ)’ta bulunan 597,34 TL sermayesinin 11,70 TL’si Kartal Yapı İnş. San. Ve Tic. A.Ş. (KARYAPSAN)’da bulunan 14,03 TL sermayesinin 13,03 TL’si, İstanbul Bilişim Ve Akıllı Kent Teknolojileri A.Ş.(İSBAK)’ta bulunan 17.501,00 TL sermayesinin 7.814,57 TL’si ve İstanbul Dünya Ticaret Merkezi A.Ş. (İDTM)’de bulunan 4.999.623,00 TL sermayesinin tamamı 241-Mal ve hizmet üreten kuruluşlara yatırılan sermayeler hesabında takip edilmemiş ve muhasebeleştirilmemiştir.
Diğer yandan, İdarenin Kartal Ulaşım Turz. Sağ. Ve Eğt. Hiz. San. Ve Tic. A.Ş. (KARTUSAŞ)’ta bulunan sermayesinin 23,00 TL’si, Kartal Yapı İnş. San. Ve Tic. A.Ş. (KARYAPSAN)’da bulunan sermayesinin 8,03 TL’si ve İstanbul Bilişim Ve Akıllı Kent Teknolojileri A.Ş. (İSBAK)’ta bulunan sermayesinin 2.295,00 TL’si 240- Mali Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabına kaydedilmiştir.
Tablo 4:İdarenin Sermayesine İştirak Ettiği Şirketler ve Muhasebe Kaydı Bulunmayan Sermaye Payları ile Hatalı Olarak Farklı Hesaba Kaydedilen Sermaye Paylarının Detayı
BAKIRKÖY BELEDİYESİ ŞİRKETLERİNİN SERMAYE YAPISI | ||||||
%PAY | ŞİRKETİN SERMAYE TUTARI (TL) | BAKIRKÖY BELEDİYESİ SERMAYE TUTARI (TL) | 240.99 NOLU HESAP (TL) | 241.01.01 NOLU HESAP (TL) | 240.99 NOLU HESAPTA OLDUĞU DÜŞÜNÜLÜP KAYDI BULUNAMAYAN TUTAR (TL) | |
BAKIRKÖY YAPI İNŞAAT ULAŞIM HİZMETLERİ A.Ş. [BYUAŞ] | 100 | 29.000.000,00 | 29.000.000,00 | 28.900.000,00 | 100.000,00 | |
KARTAL ULAŞIM TURZ. SAĞ. VE EĞT. HİZ. SAN. VE TİC. A.Ş. [KARTUSAŞ] | 0,00213335 | 28.000.000,00 | 597,34 | 23,00 | 277,34 | 297,00 |
KARTAL HALK PAZARI GID. SAĞ. VE EĞT. Hİ. SAN. VE TİC A.Ş. [KARTANSAŞ] | 0,00015 | 7.800.000,00 | 11,7 | 11,70 | ||
KARTAL YAPI İNŞ. SAN. VE TİC. A.Ş. [KARYAPSAN] | 5,00178 | 28.050.000,00 | 14,03 | 8,03 | 1,00 | 5,00 |
İSTANBUL DÜNYA TİCARET MERKEZİ A.Ş. | 4,999623 | 100.000.000,00 | 4.999.623,00 | |||
İSTANBUL BETON ELEMANLARI VE HAZIR BETON FABRİKALARI SAN. VE TİC. A.Ş.(İSTON) | 0,05 | 28.500.000,00 | 14.250,00 | 14.250,00 | ||
İSTANBUL BİLİŞİM VE AKILLI KENT TEKNOLOJİLERİ A.Ş.(İSBAK) | 0,024215477 | 72.271.960,00 | 17.501,00 | 2.295,00 | 9.686,43 | 5.519,57 |
TOPLAM(İDTM HARİÇ) | 29.032.374,07 | 2.326,03 | 28.924.214,77 | 105.833,27 | ||
BYUAŞ | KARTUSAŞ | KARTANSAŞ | KARYAPSAN | İSTON | İSBAK | İDTM |
Mizanda 241.01.03 no.lu hesap ile takip edilen tutar 28.900.000,00 TL 100.000,00 TL'lik kısmı ise kayıtlarda yer almamaktadır. | 241.01.01 no.lu hesapta olması gereken 597,34TL'lik sermaye tutarının 241.01.01 no.lu hesapta 2016 yılında 106,67 2018 yılında 170,67 TL olarak kayıtlara alınmış olup toplamda 277,34 TL'lik tutar yer almakta 2007 yılında ise 240.99 no.lu hesapta 23,00 TL'lik tutarı bulunmaktadır . Toplamda 300,34 TL'lik tutar kayıt altında görülmekte 297,00 TL'lik tutarın kaydı bulunmamakta -dır. | 11,70 TL'lik sermaye tutar kaydı 241 no.lu hesapta bulunmamakta- dır | 14,03 TL'lik sermaye tutarının 9,03 TL 'lik kısmı kayıtlarda yer almakta olup 5,00 TL 'lik kısmı kayıtlarda bulunmamakta dır. 240.99 no.lu hesapta 8,03TL 241.01.01 no.lu hesapta 1,00 TL'lik kısmı yer almaktadır. | 14.250,00 TL'lik sermaye payının tamamı 2016 yılında 241.01.01 no.lu hesapta muhasebe- Leştirilmiş- tir. | 17.501,00 TL'lik sermaye tutarının 9.686,43TL'lik kısmı 2017 yılında 241.01.01 no.lu hesapta 2.295,00 TL 'lik kısmı ise 2007 yılında 240.99 no.lu hesapta muhasebeleştir -ilmiş geriye kalan 5.519,57 TL'lik kısmı muhasebe kayıtlarında bulunamamak- tadır. | Muhasebe kayıtlarında bulunmamaktadır . |
Mizanda da görünen 241.01.01 no.lu hesapta yer ALAN 24.214,77 TL'NİN KARYAPSAN 1,00TL +KARTUSAŞ 277,34 TL +İSBAK 9.686,43 TL +İSTON 14.250,00TL olarak görülmekte geriye kalan 8.159,30 TL'lik tutarın ise KARYAPSAN 8,03 TL +KARTUSAŞ 23,00TL İSBAK 2.295,00 TL olarak toplamda 2.326,03TL 240.99 no.lu hesapta yer almaktadır. İDTM hariç, 105.833,27 TL sermaye payı kayıtlarda yer almamakla birlikte 240.99 no.lu hesapta yer alan 266.769,41 TL'lik tutar içinde yer aldığı varsayılmaktadır. |
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere; mal ve hizmet üreten kuruluşlara nakden veya ayni olarak verilen sermaye tutarları 241-Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabında takip edilmelidir.
Söz konusu denetim tespiti sonrasında, İdare tarafından; 2020 yılı içinde iştirak sermeye paylarının Yönetmelik’te düzenlenen şekilde muhasebeleştirilmeye başlandığı ifade edilmiştir. Ancak, 2019 yılı içinde, iştirak sermeye paylarının önemli kısmının hiç muhasebeleştirilmemesi ya da bir kısmının 240-Mali Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabına kaydedilmesi nedeniyle; 2019 yılı mali tablolarında 241-Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabı yönünden 5.105.456,27 TL; 240-Mali Kuruluşlara
Yatırılan Sermayeler Hesabı yönünden 2.236,03 TL hatalı bilgi oluşmuştur.