Kurumun emanet hesabındaki kayıtlı işlemleri üzerinde yapılan incelemede, hakedişlerden kesilen asgari ücret destek tutarlarının genel bütçeye aktarılmadığı görülmüştür.

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun geçici 68’inci, geçici 71’inci ve geçici 75’inci maddesinde; 4734 sayılı Kanun’un 2’nci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde sayılan idareler tarafından ilgili mevzuatı uyarınca yapılan ve sözleşmesinde fiyat farkı ödeneceği öngörülen hizmet alımlarında; ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için birinci fıkra uyarınca Hazine ve İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanacak tutarların bu idarelerce işverenlerin hak edişinden kesileceği belirtilmiştir.

Mezkûr Kanun’un geçici 68’inci maddesinin 1’inci fıkrasının (b) bendinde; işverenlere, çalışanların prim gün sayıları baz alınarak 2016 Ocak-Aralık ayları/dönemleri için günlük 3,33 TL ile çarpımı sonucu bulunacak tutar kadar Hazine desteğinden yararlanacağı hüküm altına alınmıştır. 06.02.2017 tarihli ve 2017/9865 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 5510 sayılı Kanun’un geçici 71’inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca 2017 yılı için sağlanacak olan destek tutarına esas gün sayısının tespitinde dikkate alınacak prime esas günlük kazanç tutarı 110 TL, aynı fıkra uyarınca desteğe esas günlük tutar 3,33 TL olarak kararlaştırılmıştır. Yine 09.04.2018 tarihli ve 2018/11668 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 5510 sayılı Kanun’un geçici 75’inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca 2018 yılı Ocak ila Eylül ayları/dönemleri için sağlanacak olan destek tutarına esas gün sayısının tespitinde dikkate alınacak prime esas günlük kazanç tutarı 120 TL, aynı fıkra uyarınca desteğe esas günlük tutar 3,33 TL olarak kararlaştırılmıştır.

Sosyal Güvenlik Kurumunca yayımlanan 10.02.2016 tarihli ve 2016-4 Nolu Genelgenin “İhale Makamlarınca Destekten Yaralanan İşverenlerin Hakedişlerinden Yapılacak Kesintilere İlişkin Usul ve Esaslar” başlıklı 6’ncı maddesinde de, 4734 sayılı Kanunun 2’nci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde sayılan idarelerden iş alan işverenlere en son aya ait hakedişin ödenmesinde; hakediş/hakedişlerden kesilemeyen asgari ücret destek tutarları önceki aylarda gerçekleşen destek tutarları dikkate alınarak emanet hesaplarına alınacağı, en son aya ait hakediş tutarının, asgari ücret destek tutarlarını karşılamayacağının anlaşılması halinde bir önceki hakedişten de bu maksatla yeteri kadar kesinti yapılarak emanet hesaplarına alınacağı, hakedişten kesilen tutarlar veya emanete alınan tutarlar, Sosyal Güvenlik Kurumunun “İdarelerce e-borç sorgulama" ekranından görüntülenerek destek tutarının kesinleşmesinden sonra genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere illerde muhasebe müdürlüklerinin ilçelerde ise mal müdürlüklerinin banka hesaplarına aktarılacağı, emanete alınan tutarlar yararlanılan asgari ücret destek tutarlarından fazla ise bu tutarlar idarelerce işverenlerin varsa borçlarına mahsup edileceği, borcunun bulunmadığının anlaşılması durumunda ise işverenlere iade edileceği hüküm altına alınmıştır.

Öte yandan, Sosyal Güvenlik Kurumunca yayımlanan 2017 yılı Asgari Ücret Desteği konulu 27.02.2017 tarihli ve 2017-9 No’lu Genelge’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 7’nci maddesinde de, “Bu genelgede belirtilmeyen hususlar hakkında, 2016/4 sayılı genelgenin bu genelgeye aykırı olmayan hükümleri uygulanır” denilmektedir.

Yine konu ile ilgili 2018 yılı Ocak ile Eylül aylarını kapsayan dönem için Sosyal

Güvenlik Kurumunca yayımlanan 20.06.2018 tarihli ve 2018/20 No’lu Genelge’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 7’nci maddesinde de, “Bu genelgede belirtilmeyen hususlar hakkında, 2016/4 ve 2017/9 genelgelerinin bu genelgeye aykırı olmayan hükümleri uygulanır” denilmektedir.

Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri çerçevesinde Gürsu Belediyesi tarafından hakedişten kesilen asgari ücret destek tutarı, kesinleşinceye kadar 5510 sayılı Kanun’un geçici 68’inci, geçici 71’inci ve geçici 75’inci maddesi uyarınca yapılan kesintiler emanet hesabına kaydedilip tutar kesinleştikten sonra genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere ilgili banka hesaplarına aktarılması gerekirken, söz konusu tutarlar 333-Emanetler Hesabına alınmış ancak genel bütçeye herhangi bir aktarım işlemi yapılmamıştır. Hakedişten kesilen asgari ücret destek tutarlarının genel bütçeye aktarılması gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “333-Emanetler Hesabında izlenen Asgari ücret destek tutarları mali yetersizlikler sebebiyle ödenememiştir. İlgili tutarlar en kısa sürede ödeme planına dahil edilecektir.” denilmektedir.

Sonuç olarak Kurum cevabında, mali yetersizlikler sebebiyle ilgili tutarların ödenemediğini, en kısa sürede ödeme planına dahil edileceğini belirtmiştir. Kurum mali tablolarının tam ve doğru kayıtlar göstermesi, Hazine menfaatlerinin zarara uğramaması bakımından asgari ücret destek tutarlarının mal müdürlüklerine zamanında gönderilmesi sağlanmalıdır.