Kurum tarafından emlak vergisinin %10’u nispetinde tahakkuk ettirilerek tahsil edilen taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına ilişkin katkı paylarının, mevzuatta öngörülen sürede İzmir Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığına ödenmediği tespit edilmiştir.

2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun “Taşınmaz kültür varlıklarının onarımına yardım sağlanması ve katkı payı” başlıklı 12’nci maddesinde belediyelerce, tahakkuk eden emlak vergisinin %10’u nispetinde Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına Katkı Payı tahakkuk ettirileceği ve bunun emlak vergisi ile birlikte tahsil edileceği ifade edilmiş, tahsil edilen bu tutarların da tahsil edildiği ayı takip eden ayın onuncu günü akşamına kadar il özel idarelerine bir bildirim ile beyan edilerek aynı süre içinde ödeneceği belirtilmiştir. Ayrıca tahsil edilen katkı payını söz konusu süre içinde il özel idarelerine yatırmayan belediyelerden, bu katkı paylarının 6183 sayılı Amme Alacaklarının

Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre gecikme zammı tatbik edilerek tahsil edileceği de düzenlenmiştir.

Aynı maddede katkı paylarının, zamanında ve tam olarak ödenmesini sağlama hususunda belediye başkanlarına da sorumluluk yüklenmiş ve ödenmeyen payların, ilgili il özel idaresinin talebi üzerine belediyenin İlbank’tan aldığı genel bütçe vergi gelirleri payından kesilerek talep eden özel idareye gönderileceği belirtilmiştir.

6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un “Çeşitli hükümler” başlıklı 3’üncü maddesinde; 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 12’inci maddesi kapsamında il özel idarelerince kullanılan haklar ve yetkiler ile yürütülen görevlerin, il özel idaresi bulunmayan illerde Yatırım İzleme Koordinasyon Başkanlığınca yürütüleceği belirtilmiştir.

Yapılan incelemede; Kurumun 2020 yılı açılış bilançosuna göre İzmir YİKOB’a göndermesi gerektiği halde göndermediği taşınmaz kültür varlıkları payı tutarı 8.108.769,92 TL’dir. 2020 yılı içerisinde emlak vergisi mükelleflerinden 6.905.149,82 TL taşınmaz kültür varlıkları katkı payı tahsil edilmesi sonucunda toplam tutar 15.013.919,74 TL’ye ulaşmıştır.

Kamu idaresi cevabında, tahsil edilen katkı paylarının nakit yetersizliği nedeniyle zamanında ödenemediğini, söz konusu borçların 7256 sayılı Kanun kapsamında yapılandırıldığını ve yapılandırma sonrası dönem borçlarının da her ay düzenli ödendiğini ifade etmiştir. Ancak 2020 yılı sonu itibariyle ilgili idareye gönderilmiş ya da mahsup edilmiş katkı payı tutarı 3.944.126,71 TL olup geriye kalan 11.069.793,03 TL’nin ise İzmir YİKOB’a gönderilmediği tespit edilmiştir. Nitekim taşınmaz kültür varlıklarının korunması için tahsil edilen katkı paylarının süresinde ödenmemesi nedeniyle söz konusu katkı paylarının gecikmeden kaynaklanan faizleri ile birlikte İlbank tarafından kesildiği tespit edilmiştir.

Bu itibarla; herhangi bir gecikme cezasına maruz kalınmaması için bahsi geçen katkı paylarının belediye tarafından ilgili idareye zamanında yatırılması gerekmektedir.