Yapılan incelemelerde Kovancılar Belediyesine ait olup ihale yapılmaksızın süre uzatım kararlarıyla kiralanması sürdürülen 30 adet taşınmaz varlık bulunduğu görülmüştür.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediye Meclisinin Görev ve Yetkileri” başlıklı 18’inci ve “Belediye Encümeninin Görev ve Yetkileri” başlıklı 34’üncü maddelerine göre;

Taşınmaz malın alımına, satımına, takasına, tahsisine, tahsis şeklinin değiştirilmesine veya tahsisli bir taşınmazın kamu hizmetinde ihtiyaç duyulmaması hâlinde tahsisin kaldırılmasına, üç yıldan fazla kiralanmasına ve süresi otuz yılı geçmemek kaydıyla bunlar üzerinde sınırlı aynî hak tesisine karar vermeye belediye meclisi,

Taşınmaz malın satımına, trampasına ve tahsisine ilişkin meclis kararlarını uygulamaya ve süresi üç yılı geçmemek üzere kiralanmasına karar vermeye ise belediye encümeni yetkilidir.

Aynı Kanunun’un 15’inci maddesinde ise 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 75’inci

maddesi hükümlerinin belediye taşınmazları hakkında da uygulanacağı belirtilmektedir.

2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun “Ecrimisil ve Tahliye” başlıklı 75’inci maddesinde; kira sözleşmesinin bitim tarihinden itibaren, işgalin devam etmesi halinde, sözleşmede hüküm varsa ona göre hareket edileceği aksi halde ecrimisil alınacağı, işgal edilen taşınmaz malın idarenin talebi üzerine, bulunduğu yer mülkiye amirince en geç 15 gün içinde tahliye ettirilerek, idareye teslim edileceği düzenlenmiştir.

Diğer taraftan idareler ile özel kişiler arasında yapılan kira sözleşmeleri de özel hukuk konusu kapsamına girdiğinden sözleşmelerle ilgili uyuşmazlıklarda 6098 sayılı Borçlar Kanunu hükümleri de belirleyici olacaktır. Konut ve işyeri kiralamalarına ilişkin hükümler Kanun'un 339 ile 356'ncı maddelerinde düzenlenmiştir.

Kanun’un 339’uncu maddesinde, belirtilen maddelerdeki düzenlemelerin, hangi usul ve esaslarla yapılmış olursa olsun kamu kurumları tarafın yapılan bütün kira sözleşmeleri için geçerli olacağı belirtilmiş, sözleşmelerin sona ermesine ilişkin hükümlere ise 347 ile 356’ncı maddelerde yer verilmiştir.

347’nci maddede ise; on yıllık uzama süresi sonunda kiraya verenin, bu süreyi izleyen her uzama yılının bitiminden en az üç ay önce bildirimde bulunmak koşuluyla, herhangi bir sebep göstermeksizin sözleşmeye son verebileceği belirtilmiştir.

Söz konusu mevzuat hükümlerinden de anlaşılacağı üzere; kanun koyucu, Belediye taşınmazlarının 2886 sayılı Kanun’a göre kiraya verilmesi gerektiği noktasında iradesini ortaya koymuştur.

Bu itibarla Kurum mülkiyetindeki taşınmaz malları kiraya verme işleri 2886 sayılı Devlet İhale Kanunundaki ihale usullerine göre yapılmalı ve sözleşme süresinin bitiminde aynı taşınmaz malın kiraya verilebilmesi için yeniden Kanunda belirtilen usullerden biriyle ihaleye çıkılmalıdır.

Yapılan incelemelerde kurumun kira getirisi olan toplam 30 adet taşınmaz varlığının bulunduğu, ancak bu taşınmazların kiralanmasında ihale yönteminin uygulanmayıp mevcut kiracılara yıllık süre uzatımları verilmek suretiyle kiralamaların devam ettirildiği görülmüştür. Aşağıdaki tabloda kuruma ait taşınmazların en son ne zaman ihale ile kiralandığı ve ne zamandır taşınmazlar için süre uzatımı verildiği görülmektedir.

Tablo 15: İhale Yapılmadan Süre Uzatımı İle Kiralanan Taşınmazlar Listesi

Tablodan görüleceği gibi taşınmazlar için en son yapılan ihale tarihi 2011 yılı olup 10 yıldır herhangi bir ihale yapılmamıştır. Hatta bazı taşınmazlar için en son 2003 yılında ihale yapılmış olup 20 yıla yakın zamandır bu taşınmazların da süre uzatım kararlarıyla kiralanmasına devam edilmektedir.

Taşınmazların, rekabet ortamının oluşacağı bir ihale ile kiralanmasının; yasaya uygunluk dışında, daha gerçekçi kiralama bedelleri oluşturarak, kurum gelirlerine olumlu etki yapacağı açıktır.

Kamu idaresi söz konusu taşınmazlardan sözleşme süresi dolanlar için ihaleye çıkılacağını belirtmiştir.

İdarenin ihale kararı alması olumlu bir gelişme olup bundan sonraki süreçte 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu ve 6098 sayılı Borçlar Kanunu hükümleri çerçevesinde işlem yapılması uygun olacaktır.