2018 yılı Çankaya Belediyesinin mali tablolarının incelenmesi sonucunda 109 Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabının gün sonu işlemlerinde Kasa Hesabının kapatılmasında kullanıldığı tespit edilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği'nin 100 Kasa Hesabının “Hesaba ilişkin işlemler” başlıklı 50’nci maddesinin (ç) bendinde; “Bir gün içerisinde tahsil edilen paralardan, ertesi gün kasadan yapılacak ödemeler için Maliye Bakanlığınca belirlenen limit alıkonularak fazlası, düzenlenecek teslimat müzekkeresi ile bankaya yatırılır. …” hükmü yer almaktadır.

Aynı Yönetmelik’in 102 Banka Hesabının “Hesaba ilişkin işlemler” başlıklı 56’ncı maddesinin (a) bendinde; “Kurumunca bir gün içerisinde tahsil edilen paralardan, ertesi gün kasadan yapılacak ödemeler için Maliye Bakanlığınca genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri için belirlenen tutarlar alıkonularak fazlası düzenlenecek teslimat müzekkeresi ile bankaya yatırılır. …” şeklinde düzenlemeye yer verilmiştir.

Mezkur Yönetmeliğin 109 Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabının “Hesabın niteliği” başlıklı 73’üncü maddesinde de;

“(1) Bu hesap, banka kredi kartlarıyla yapılan tahsilat ve bunlara ilişkin olarak yapılan mahsup ve iade işlemlerinin izlenmesi için kullanılır.

(2) Banka kredi kartları ile yapılan tahsilatlara ilişkin olarak Maliye Bakanlığınca genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri için belirlenen usul ve esaslara uyulur.”

Hükümlerine yer verilmiştir. Adı geçen Yönetmeliğin devamı maddelerinde ise hesabın işleyişi anlatılmıştır. Buna göre kredi kartlarıyla yapılan tahsilatlar bir taraftan bu hesaba borç 600 Gelirler Hesabına ya da ilgili hesaplara alacak diğer taraftan 800 Bütçe Gelirleri Hesabına alacak 805 Gelir Yansıtma Hesabına borç, banka kredi kartıyla yapılan tahsilatlar nedeniyle kurumun banka hesabına aktarılan tutarlar bu hesaba alacak, 102-Banka Hesabına borç kaydedilir.

Yapılan denetim ve incelemeler neticesinde bazı yevmiye kayıtlarında gün sonu işlemlerinde 109 Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabı kullanıldığı tespit edilmiştir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere gün sonlarında kasa hesabında bulunan ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen limiti aşan kısmı teslimat müzekkeresi düzenlenerek belediyenin banka hesabına aktarılması gerekmektedir. 109 Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabına sadece kredi kartı ile yapılan tahsilatların kaydedilmesi gerekmektedir. Belediyenin yapmış olduğu uygulamada ise, 100 kasa hesabından 102 banka hesabına aktarması gereken tutar 109 Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabına aktarılmıştır. Belediye tarafından yapılan uygulamanın yukarıda yer verilen mevzuata aykırı olduğu düşünülmektedir.

Sonuç olarak 102 Banka Hesabına kaydedilmesi gereken 71.786.108,60 TL 109 Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabına kaydedilerek hataya yol açılmıştır. Bu uygulama sonucunda 102 Banka Hesabı ve 109 Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabı gerçeği yansıtmamaktadır.

Kamu idaresi cevabında; "Mart ayından itibaren düzeltilmiştir. " Denilmektedir.

Sonuç olarak Kamu idaresi cevabında bulgu konusu hususa iştirak etmiş ve gerekli düzenlemeleri 2019 Mart ayından itibaren yapıldığını belirtmiştir.

Ancak yapılan düzenlemeler 2019 yılı mali tablolarını etkilemekte olup 2018 yılı mali tablolarında bulguda tespit edilen hatalar devam etmektedir. Dolayısıyla 102 Banka Hesabı ve 109 Banka Kredi Kartlarından Alacaklar Hesabı gerçeği yansıtmamaktadır.