Belediyenin mali tablolarında, 102 Banka hesabının alacak bakiyesi ile 103 Verilen çekler ve gönderme emirleri hesabı borç bakiyesinin birbirine eşit olmadığı görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği'nin “Hesabın niteliği” başlıklı 55'inci maddesine göre 102 Banka hesabı, kurum adına bankaya yatırılan paralar ve bankaya takas için verilen çeklerden, takas işlemi tamamlananlar ile düzenlenen çek ve gönderme emirlerinden ilgililerine ödendiği veya gönderildiği bildirilen çek ve gönderme emri tutarlarının kaydı için kullanılır denilmekte ve hesaba ilişkin işlemler 56'ncı maddesinde, hesabın işleyişi ise 57'nci maddesinde açıklanmıştır.

Buna göre; banka hesap özet cetvelinden kasa mevcudundan bankaya yatırıldığı görülen paralar bu hesaba borç, 108 Diğer hazır değerler hesabına alacak; kurumun banka hesabına yatırılan veya gelen paraların bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedilmesi gerekmektedir. Ayrıca, bankaca kuruma gönderilen banka hesap özet cetvelleri ile ödendiği veya ilgili yerlere gönderildiği bildirilen çek veya gönderme emri tutarları bu hesaba alacak, 103 Verilen çekler ve gönderme emirleri hesabına borç kaydedilmelidir.

Yönetmelik'in 103 Verilen çekler ve gönderme emirleri hesabına ilişkin işlemlerini açıklayan 59’uncu maddesinin 3’üncü fıkrasında “Kurumca tahakkuk ettirilerek banka hesabından ilgililerin banka hesaplarına gönderilecek olan tutarlar, bankalarda açtırılan krediler ile aynı muhasebe biriminin farklı hesaplarına yapılan aktarmalarda gönderme emri düzenlenir.” hükmü bulunmaktadır.

Yönetmelik'in 103 Verilen çekler ve gönderme emirleri hesabının işleyişini düzenleyen 60'ıncı maddesine göre de, verilen çekler ve gönderme emirleri hesabına ilişkin alacak ve borç kayıtları yapılmalıdır.

Yukarıda yer alan hükümler doğrultusunda, 102 Banka hesabından bir çıkış veya aktarma olabilmesi için ilgili muhasebe birimince çek veya gönderme emri düzenlenmesi gerekmektedir. Bir başka ifadeyle 102 Banka hesabına yapılacak alacak kaydına eşit tutarda 103 Verilen çekler ve gönderme emirleri hesabı borçlandırılmalıdır. Bunun doğal sonucu olarak da 102 Banka hesabının alacak bakiyesi 103 Verilen çekler ve gönderme emirleri hesabının borç bakiyesine her zaman eşit olmalıdır.

Yapılan incelemede, 103 Verilen çekler ve gönderme emirleri hesabı borç toplamı ile 102 Banka hesabı alacak toplamının birbirine eşit olmadığı görülmüştür. 103 Verilen çekler ve gönderme emirleri hesabının borç toplamı 583.117.596,99 Türk Lirası iken, 102 Banka hesabının alacak toplamı 7.601.157.872,01 Türk Lirası ve aradaki fark da 7.018.040.275,02 Türk Lirasıdır.

Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, Belediye hesap ve işlemlerinin Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak yapılması ve banka hesaplarından yapılacak virman dahil bütün para çıkışlarının 103 numaralı hesap vasıtasıyla gerçekleştirilmesi gerekir.