Kiracılardan iki aydan fazla kira, elektrik, su ve doğalgaz gibi alacakların tahsil edilememesine rağmen Üniversite tarafından kira sözleşmelerinin feshedilmediği ve kiracıların ihalelerden yasaklanmadığı görülmüştür.

2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun “Müteahhit veya müşterinin sözleşmenin bozulmasına neden olması” başlıklı 62’nci maddesinde; sözleşme yapıldıktan sonra 63’üncü maddede yazılı hükümler dışında müteahhit veya müşterinin taahhüdünden vazgeçmesi veya taahhüdünü, şartname ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi üzerine, idarenin en az 10 gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin teminatın gelir kaydedileceği ve sözleşmenin feshedilerek hesabın genel hükümlere göre tasfiye edileceği belirtilmiştir.

Aynı Kanun’un “İdarelerce ihalelere katılmaktan geçici yasaklama” başlıklı 84’üncü maddesinin üçüncü fıkrasında ise; üzerine ihale yapıldığı halde usulüne göre sözleşme yapmayan istekliler ile sözleşme yapıldıktan sonra taahhüdünden vazgeçen ve mücbir sebepler dışında taahhüdünü sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirmeyen müteahhit ve müşteriler hakkında da, ihaleyi yapan bakanlık veya ilgili bakanlık tarafından, haklarında bir yıla kadar bütün ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verileceği ve bu kararların Resmi Gazetede ilan ettirileceği gibi ilgililerin müteahhitlik sicillerine de işleneceği

ifade edilmiştir.

6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun “Konut ve Çatılı İşyeri Kiraları” başlıklı ikinci ayrımının 339’uncu maddesinde; konut ve çatılı işyeri kiralarına ilişkin hükümlerin, bunlarla birlikte kullanımı kiracıya bırakılan eşya hakkında da uygulanacağı, ancak bu hükümlerin, niteliği gereği geçici kullanıma özgülenmiş taşınmazların altı ay ve daha kısa süreyle kiralanmalarında uygulanmayacağı, kamu kurum ve kuruluşlarının ise, hangi usul ve esaslar içinde olursa olsun yaptıkları bütün kira sözleşmelerine bu hükümlerin uygulanacağı hükme bağlanmıştır.

Aynı Kanun’un 347’nci maddesinde de; konut ve çatılı işyeri kiralarında kiracı, belirli süreli sözleşmelerin süresinin bitiminden en az onbeş gün önce bildirimde bulunmadıkça, sözleşmenin aynı koşullarla bir yıl için uzatılmış sayılacağı, kiraya verenin, sözleşme süresinin bitimine dayanarak sözleşmeyi sona erdiremeyeceği, ancak, on yıllık uzama süresi sonunda kiraya verenin, bu süreyi izleyen her uzama yılının bitiminden en az üç ay önce bildirimde bulunmak koşuluyla, herhangi bir sebep göstermeksizin sözleşmeye son verebileceği hüküm altına alınmıştır. Mezkûr maddeye göre belirsiz süreli kira sözleşmelerinde, kiracı her zaman, kiraya veren ise kiranın başlangıcından on yıl geçtikten sonra, genel hükümlere göre fesih bildirimiyle sözleşmeyi sona erdirebilecek, ayrıca genel hükümlere göre fesih hakkının kullanılabileceği durumlarda, kiraya veren veya kiracı da sözleşmeyi sona erdirebilecektir.

Buna göre; taahhüdünü sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirmeyen kiracıların sözleşmelerinin feshedilip, teminatlarının gelir kaydedilmesi ve bu kiracıların ihalelere katılmaktan geçici olarak yasaklanması için ilgili Bakanlığa bildirilmesi gerekmektedir.

Üniversite tarafından kiracılara sunulan ve kiracılar tarafından kabul edilip imzalanan “Kira Şartnamesi” ve Üniversite ile kiracılar arasında imzalanan “Kira Sözleşmesi” hükümleri gereği; kira bedelinin ilgili ayın ilk 5 (beş) işgünü içinde Anadolu Üniversitesi Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı’nın hesaplarına yatırılacağı ve dekontun İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığı’na teslim edeceği, 2 (iki) ay üst üste kira, elektrik, su, doğalgaz bedellerinin ödenmemesi durumunda ise sözleşmenin Üniversite tarafından tek taraflı olarak feshedileceği belirtilmiştir.

‌Tablo 6: Kira Bedelleri İki Aydan Fazla Ödenmeyen Taşınmazların Listesi

Yapılan incelemede; Üniversite tarafından kiraya verilen taşınmazlardan bazılarının yıl içerisinde Şartname ve Sözleşme hükümlerine aykırı olarak kira bedellerini iki aydan fazla sürelerle ödemedikleri tespit edilmiştir. Yukarıdaki tabloda da belirtilen taşınmazlarda faaliyet gösteren ve aylar boyunca kira tutarları ve diğer giderlerini ödemeyen müstecirlere, en az 10 gün süreli ihtarların çekilmediği, Şartname ve Sözleşme hükümlerine aykırı davranan müstecirlere ilişkin sözleşmelerin feshedilmediği ve kesin teminatların gelir kaydedilerek ihalelere katılmaktan geçici olarak yasaklanmadıkları görülmüştür.

Kamu idaresi bulguya katıldığını belirtmiş olup söz konusu hususun düzeltilmesine ilişkin işlemlere başlanıldığı ifade edilmiştir.

Sonuç olarak, idarenin 2886 sayılı Kanun çerçevesinde taahhüdünü yerine getirmeyen kiracılara nedenlerini açıkça belirterek en az on gün süreli ihtar çektikten sonra durumun devam etmesi halinde kira sözleşmesinin feshedilmesi, kesin teminatın gelir kaydedilmesi, kiracının ihalelerden yasaklanması ve tahliye işlemlerinin başlatılması aynı zamanda 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu hükümlerine göre işlem tesis etmesi gerekmektedir.