Karar Künyesi
Harcamalara katılma paylarının mevzuata aykırı tahakkuk ettirilmesi sebebiyle mahkeme kararlarıyla yasal faizi ile iade edildiği görülmüştür.
Belediyeler tüzel kişiliği haiz yerel yönetim ve hizmet birimleri olup, yerel kamu hizmetlerini ifa ederler. Bu yönetimlerin kendilerinden beklenen hizmetleri ifa edebilmeleri için birtakım gelirlerinin bulunması veya hizmetler için yaptıkları harcamalara, bu hizmetten yararlanan kişilerin de katılması gerekir. 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun 86,87 ve 88 inci maddelerinde yol, su ve kanalizasyon hizmetlerindenfaydalanan kişilerin, bu hizmetler için yapılan harcamalara katılımını düzenlemektedir.
Mezkur Kanunun 86 ıncı maddesinde;
Belediyelerce ve belediyelere bağlı müesseselerce, aşağıdaki şekilde kanalizasyon tesisi yapılması halinde, bunlardan faydalanan gayrimenkullerin sahiplerinden, Kanalizasyon
Harcamalarına Katılma Payı alınır:
Yeni kanalizasyon tesisi yapılması,
Mevcut tesislerin sıhhi ve fenni şartlara göre ıslah edilmesi.
İki ve daha fazla yol kenarında bulunan gayrimenkuller, hangi yoldaki kanalizasyona bağlanmış ise, payın hesabında o yola ait kanalizasyon giderleri nazara alınır.
87’nci maddesinde;
Belediyelerce ve belediyelere bağlı müesseselerce, aşağıdaki şekilde kanalizasyontesisi yapılması halinde, bunlardan faydalanan gayrimenkullerin sahiplerinden, Kanalizasyon
Harcamalarına Katılma Payı alınır:
Yeni kanalizasyon tesisi yapılması,
Mevcut tesislerin sıhhi ve fenni şartlara göre ıslah edilmesi.
İki ve daha fazla yol kenarında bulunan gayrimenkuller, hangi yoldaki kanalizasyona bağlanmış ise, payın hesabında o yola ait kanalizasyon giderleri nazara alınır.
88’inci maddesinde;
Belediyelerce veya belediyelere bağlı müesseselerce beldede aşağıdaki şekillerde su tesisleri yapılması halinde, dağıtımın yapıldığı saha dahilindeki gayrimenkullerin sahiplerinden, Su Tesisleri
Harcamalarına Katılma Payı alınır:
Yeni içmesuyu şebeke tesisleri yapılması,
Mevcut şebeke tesislerinin tevsii ve ıslahı.
Birden fazla yol kenarında bulunan gayrimenkullere ait payın hesabında, bunların yalnız suya bağlandıkları yol üzerindeki uzunlukları esas alınır.” Denilmektedir.
Payların tahakkuk şekli ilgili Kanunun 90’ıncı maddesinde açıklanmış olup maddede yol, su tesisleri ile kanalizasyon harcamalarına katılma payları hizmetten faydalanma şekillerine göre ilgili gayrimenkul sahipleri arasından belirlenen çerçevede tahakkuk ettirileceği açıkça belirtilmiştir.
Yine 91’inci maddede harcamalara katılma paylarının tahakkuku, işler hangi ihale
usulü ile yapılmış olursa olsun, hizmetin tamamlanarak halkın istifadesine sunulmuş yapılacak yazılı tebliğ ile verilecek süre içinde ilgililerin harcamalara katılma paylarını peşin ödemeyi kabul edilmesi halinde, bu paylar, kabule ilişkin yazılı başvuru tarihinden itibaren bir ay içinde tahakkuk ettirileceği,
92’nci maddede ise yazılı esaslar dairesinde hesaplanan paylar, mükelleflerin soyadları, adları, adresleri ve kendilerine isabet eden pay miktarını gösteren ve mahiyetlerine göre mahalle, cadde ve sokak itibariyle düzenlenecek tahakkuk cetvellerinin bir ay süre ile belediye ilan yerlerine asılması suretiyle ilan olunacağı ayrıca katılma payları tutarları mükelleflere tebliğ olunacağı belirtilerek payların hesaplanması, tahakkuku ve tahsilat usulü açıklanmıştır.
Yapılan incelemede kamu idaresi tarafından harcamalara katılma payının tahakkuk ve tahsilini hizmetlerden faydalanma esasına göre yapılmadığı, payların hesaplandıktan sonra idarece ilan edilmediği ve mükellefe tebliğ edilmediği, belediyece katılma paylarının hizmetten faydalanma esnasında değil inşaat ruhsatı alma aşamasında ilgili mükelleflerden tahsil edildiği görülmüştür. Mükellefler tarafından bu durumun yargıya taşınması sebebiyle tahsili yapılan katılma paylarının yasal faizi ve mahkeme masrafları ile birlikte kamu idaresince geri ödendiği görülmüştür. Örneğin 2018 yılı içinde 446.470,39 TL’si mahkeme masrafları ve avukatlık gideri olmak üzere 1.317.935,50 TL gecikme faiziyle katılma payı mahkeme kararına istinaden geri ödenmiştir.
Sonuç olarak katılma paylarının kamu idaresince ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde hizmetten faydalanma esası içinde tahakkuk ve tahsilatının yapılması gerekmektedir.
Kamu idaresi cevabında; "Harcamalara Katılım payı ile ilgili olarak, 02.11.2018 tarih ve 7395 sayılı meclis kararı ile harcamalara katılım payları yönetmelikte belirtilen hususlara göre düzenlenmiştir." Denilmektedir.
Sonuç olarak Kamu idaresi cevabında harcamalara katılım payı ile ilgili olarak, 02.11.2018 tarih ve 7395 sayılı meclis kararı ile harcamalara katılım payları için Yönetmelikte belirtilen hususlara riayet edileceği belirtilmiştir.
Yapılan incelemede kamu idaresi tarafından harcamalara katılma payının tahakkuk ve tahsilini hizmetlerden faydalanma esasına göre yapılmadığı, payların hesaplandıktan sonra idarece ilan edilmediği ve mükellefe tebliğ edilmediği, belediyece katılma paylarının
hizmetten faydalanma esnasında değil inşaat ruhsatı alma aşamasında ilgili mükelleflerden tahsil edildiği görülmüştür. Mükellefler tarafından bu durumun yargıya taşınması sebebiyle tahsili yapılan katılma paylarının yasal faizi ve mahkeme masrafları ile birlikte kamu idaresince geri ödendiği görülmüş olup takip eden denetim döneminde, belediye tarafından alınan meclis kararı çerçevesinde uygulamaların mevzuata uygun hale getirilip getirilmediği izlenecektir.