Belediyenin ihtiyacı için satın alınan bilgisayar yazılımlarının, "260 Haklar Hesabı"na kaydedilmesi gerekirken "630 Gider Hesabı"na kaydedilerek doğrudan giderleştirildiği tespit edilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği'nin “26 Maddi Olmayan Duran Varlıklar” başlıklı 208’inci maddesinde, bu hesap grubunun herhangi bir fiziksel varlığı bulunmayan ve kurumun belli bir şekilde yararlandığı veya yararlanmayı beklediği aktifleştirilen giderler ile belli koşullar altında hukuken himaye gören haklar gibi varlıklar ve bunlar için hesaplanan birikmiş amortismanların kaydı için kullanılacağı, "260 Haklar Hesabı"na ilişkin “Hesabın niteliği” başlıklı 210’uncu maddede; bu hesabın, bedeli karşılığı edinilen hukuki tasarruflar ile belirli alanlarda tanınan kullanma ve yararlanma gibi hak ve yetkiler dolayısıyla yapılan ve ekonomik değer taşıyan harcamaların izlenmesi için kullanılacağı, "268 Birikmiş Amortismanlar Hesabı (-)"na ilişkin “Hesabın niteliği” başlıklı 214’üncü maddede ise bu hesabın, maddi olmayan duran varlık bedellerinin, kullanılabilecekleri süre içerisinde yok edilmesini izlemek için kullanılacağı, belirtilmiştir.

Ayrıca 04.11.2015 tarih, 29522 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Muhasebat Genel Müdürlüğü Amortisman ve Tükenme Payları Genel Tebliği’nin (Sıra No: 47) “Amortisman ve tükenme payı süre ve oranları” başlıklı 6’ncı maddesinin 2’nci fıkrasında “…tutarına bakılmaksızın Maddi Olmayan Duran Varlıklar ve Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar hesap gruplarında izlenen varlıklar için amortisman oranı % 100 olarak belirlenmiştir. Diğer bir ifadeyle maliyet bedeli bu tutarlara kadar olan duran varlıklar, hesaplara alındığı yılın sonunda tamamen amorti edilir.” hükmü yer almıştır.

Örnekleme incelemede 15.800,20 TL tutarında “Çizim Programı Alımı” yapıldığı ve 16.10.2020 tarih, 12516 sayılı yevmiye kaydı ile 630.03 no.lu Hesaba gider yazıldığı görülmüştür.

Yıl içinde edinilen haklar niteliğindeki harcamaların tamamı yıl sonunda amortismana tabi tutularak 630.13 no.lu Hesaba gider yazılması gerekirken, "Haklar Hesabı" kullanılmadan doğrudan 630.03 no.lu Hesaba kaydedilmesi esasen dönem sonucunu etkilememekle beraber hesapların tanımına uygun kullanılmaması sonucu muhasebenin tam açıklama kavramına uyulmamış olunmaktadır.

Belediyenin bahsedilen tutarı, doğrudan 630.03 no.lu Hesaba gider yazması sonucu bu hesap olması gerekenden fazla, "260 Haklar Hesabı" ve "268 Birikmiş Amortismanlar Hesabı" ile "630.13 Amortisman Giderleri Hesabı"nda yer alan tutarlar ise olması gerekenden eksik tutarda mali tablolara yansımıştır.

Muhasebenin tam açıklama kavramı gereği ve Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği'nin hükümleri dikkate alınarak; hesapların mahiyetine uygun kullanılması, herhangi bir fiziksel varlığı bulunmayan ve kurumun belli bir şekilde yararlandığı veya yararlanmayı beklediği yazılım ve benzeri nitelikteki hak ve yetkileri ile bunların güncellenmesine ilişkin harcamaların, "260 Haklar Hesabı"nda takip edilmesi ve mevzuatı gereği amortisman ayrılarak giderleştirilmesi gerekmektedir.

Belediye tarafından verilen cevapta; Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği hükümleri doğrultusunda, 260 Haklar Hesabının muhasebe iş ve işlemlerinde kullanımının sağlandığı, ancak 16.10.2020 tarih ve 12516 sayılı yevmiye kaydı ile 260 Haklar Hesabına kaydedilmesi gereken harcamanın sehven 630 nolu hesaba kaydedildiği ve doğrudan giderleştirildiği, bu konuda daha dikkatli olunacağı ve haklar niteliğindeki harcamaların 260 Haklar Hesabında takip edilmesi ve mevzuatı gereği amortisman ayrılarak giderleştirilmesinin sağlanacağı belirtilmiş olup bulgu konusu takip eden denetimlerde izlenecektir.