Belediye şirketinin sermayesinin artırılmasına yönelik belediye meclisinde karar alınmasına rağmen taahhüt edilen sermaye tutarının 247 Sermaye Taahhütleri Hesabında muhasebe kayıtlarına alınmadığı; kurumun ortağı olduğu şirkette bulunan sermayesi ile 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabının borç bakiyesinin örtüşmediği görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabına ilişkin “Hesabın niteliği” başlıklı 181’inci

maddesinde bu hesabın mal ve hizmet üreten kuruluşlara nakden veya ayni olarak verilen sermaye tutarları ve bu sermaye tutarlarının işletilmesinden doğan kar ve zararlar, bütçeye iade olunan sermayelerin izlenmesi için kullanılacağı belirtilmiştir.

Aynı Yönetmeliğin “Hesaba ilişkin işlemler” başlıklı 182’nci maddesinde; mal ve hizmet üreten kuruluşlara gerek nominal sermaye ve gerekse ayni sermaye transferi şeklinde yapılan ortaklıkların gerçeğe uygun değerleri ile bu hesaba kaydedileceği ve bu hesapta kayıtlı tutarların ilgili mal ve hizmet üreten kuruluşların öz kaynak hesaplarında karşılık olarak yer alan tutarlarla eşit olması gerektiği belirtilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 184’üncü maddesinde; 247 Sermaye Taahhütleri Hesabının, mahalli idarelerin malî kuruluşlar, mal ve hizmet üreten kuruluşlar ve döner sermayeli kuruluşlarla ilgili sermaye taahhütlerinin izlenmesi için kullanılacağı belirtilmiştir.

Aynı Yönetmeliğin “Hesabın işleyişi” başlıklı 185’inci maddesinde; sermaye taahhüt tutarlarının 247 nolu hesaba alacak, ilgili malî duran varlık hesabına borç kaydedileceği, yerine getirilen sermaye taahhüt tutarlarının bir taraftan bu hesaba borç, taahhüdün yerine getirilme şekline göre ilgili hesaplara alacak; diğer taraftan 830 Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835 Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedileceği ve sermaye taahhütlerinden vazgeçilen tutarların ise bu hesaba borç, ilgili hesaplara alacak kaydedileceği hüküm altına alınmıştır.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; sermaye artırım taahhüdünde bulunulduğunda 241 nolu hesaba borç, 247 nolu hesaba alacak kaydı yapılması, sermaye artırım taahhüdü yerine getirildikçe de 247 nolu hesaba borç ilgili hesaba alacak kaydı yapılarak taahhüt hesabının kapatılması ve kurumun ortağı olduğu şirketin öz kaynak hesaplarında yer alan tutarlar ile Belediyenin 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabının borç bakiyesinin örtüşmesi gerektiği anlaşılmaktadır.

Belediye meclisinin 09.04.2018 tarihli kararı ile 1.000.000 TL, 05.11.2018 tarihli kararı ile 3.000.000 TL olmak üzere iki defa sermaye artırım taahhüdünde bulunulmuştur. Toplam

4.000.000 TL tutarındaki taahhüdün 1.750.000 TL’lik kısmı yıl içinde yerine getirilmiştir. Kalan 2.250.000 TL tutarındaki taahhüt ise 247 nolu hesapta takip edilmediği için muhasebe kayıtlarında görünmemektedir. Bu sebeple Belediyenin yıl sonu mali tablolarında 247 Sermaye Taahhütleri Hesabının alacak bakiyesi 2.250.000 TL eksik görünmektedir.

Merkezefendi Belediyesinin sermayesinin tamamına sahip olduğu MERTAŞ Tem. Ul.

İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş.’nin 31.12.2018 tarihli bilançosunda kayıtlı sermaye tutarı 5.000.000,00 TL olmasına rağmen, Belediyenin 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabının yıl sonu borç bakiyesi 2.269.487,67 TL olarak görünmektedir. Bu durum Belediye’nin mali tablolarında 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabının 2.730.512,33 TL eksik görünmesine neden olmaktadır.

Kamu idaresi cevabında; "Mertaş Tem.Ul.İnş.Taah.San. ve Tic. A.Ş.’nin kayıtlı sermaye tutarı 5.000.000,00 TL olmasına rağmen 31.05.2019 tarih itibariyle muhasebe kayıtlarımızda ödenmiş sermayesi 4.519.487,67 TL’ olarak görünmekte olup aradaki fark - 480.512,33 TL Mizandaki eksiklik şirketin zararından kaynaklanan miktarın sermayesinden düşüldüğünden gerekli düzeltme yapılacaktır." denilmektedir.

Sonuç olarak bulgu konusu husus İdare tarafından kabul edilmekte olup, gerekli düzeltme işlemlerinin yapılacağı belirtilmişse de, 2018 yılı içerisinde gerekli işlemlerin yapılmaması nedeniyle, Belediyenin 2018 yıl sonu mali tablolarında 241 Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabının borç bakiyesi 2.730.512,33 TL, 247 Sermaye Taahhütleri Hesabının alacak bakiyesi 2.250.000 TL eksik görünmektedir.