İdarenin Yatırım, İzleme ve Koordinasyon Başkanlığına olan yapılandırılmış borçlarına ait faiz tutarlarının muhasebe kayıtlarına alınmadığı görülmüştür.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 51’inci maddesinde; kamu gelir ve giderlerinin tahakkuk ettirildikleri malî yılın hesaplarında gösterileceği ifade edilerek bütçe gelirlerinin tahsil edildiği, bütçe giderlerinin ise ödendiği yılda muhasebeleştirileceği hüküm altına alınmıştır.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde, tahakkuk esası; bir ekonomik değerin yaratıldığında, başka bir şekle dönüştürüldüğünde, mübadeleye konu edildiğinde, el değiştirdiğinde veya yok olduğunda muhasebeleştirilmesi olarak tanımlanmıştır.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 381-Gider Tahakkukları Hesabının niteliğini açıklayan 289’uncu maddesinde bu hesabın, kısa vadeli iç ve dış mali borçlar hesap gruplarında izlenmeyen; tahakkuk etmiş giderlerden kaynaklanan ancak gelecek aylarda ödenebilir duruma gelecek olan borçlar ile uzun vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içindeki gider tahakkukları hesabında kayıtlı tutarlardan vadesi bir yılın altına inenlerin

izlenmesi için kullanılacağı hüküm altına alınmıştır.

Aynı Yönetmelik’in 381-Gider Tahakkukları Hesabının işleyişini açıklayan 291’inci maddesine göre tahakkuk etmiş olmakla birlikte faaliyet dönemi içinde ödenecek olan faiz tutarları 630-Giderler hesabına borç, 381-Gider Tahakkukları Hesabına alacak kaydedilmeli; faaliyet dönemi içinde yapılan ödemelerde 381-Gider Tahakkukları Hesabına borç, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı ya da ilgili diğer hesaplara alacak, diğer taraftan 830- Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydı yapılmalıdır.

Söz konusu Yönetmelik’in 481-Gider Tahakkukları Hesabının işleyişini açıklayan 340’ıncı maddesine göre tahakkuk etmiş olmakla birlikte, içinde bulunulan faaliyet dönemini takip eden dönemden sonraki dönemlerde ödenebilir duruma gelecek olan faiz tutarları 630- Giderler hesabına borç, 481-Gider Tahakkukları Hesabına alacak kaydedilmelidir. Yılsonlarında 481-Gider Tahakkukları Hesabında kayıtlı olan tahakkuk etmiş faiz tutarlarından izleyen yılda ödenebilir duruma gelecek olanlar 481-Gider Tahakkukları Hesabına borç, 381- Gider Tahakkukları Hesabına alacak kaydedilmelidir.

Yapılan incelemede, İdarenin 31.12.2022 itibariyle Yatırım, İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı’na olan yapılandırılmış borçlarına ait faiz tutarlarının toplamının 5.183.714,20 TL olduğu görülmüş, ancak söz konusu tutarların muhasebe kayıtlarında izlenmediği tespit edilmiştir. Yapılandırılmış borçlara ait faiz tutarları, ödemelerin yapıldığı dönemlerde tahakkuk esasına aykırı olarak doğrudan 630-Giderler Hesabına borç kaydedilerek muhasebeleştirilmiştir.

Söz konusu uygulama nedeniyle 381-Gider Tahakkukları Hesabı 4.788.335,40 TL, 481- Gider Tahakkukları Hesabı ise 395.378,80 TL eksik ve hatalı bilgi barındırmaktadır.

Kamu İdaresi bulguda belirtilen hususlara iştirak etmekle birlikte, gerekli düzeltme işlemini 2023 mali yılı içerisinde gerçekleştirmiştir. Ancak düzeltme işlemi 2022 yılı sonu itibariyle gerçekleştirilmediğinden, 2022 yılı mali tabloları eksik bilgi barındırmaktadır.

Sonuç olarak, yapılandırılan borçlara ilişkin tahakkuk eden faiz tutarlarının vadelerine göre ilgili hesaplarda izlenmesi ve böylece muhasebe kayıtlarında takibinin sağlanması gerekmektedir.