Yapım süresince oluşan giderlerin takibi amacıyla 258-Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabına kaydedilen tutarların, geçici kabullerin gerçekleştirilmesine rağmen ilgili varlık hesabına aktarılmaması nedeniyle mali tabloların Belediye taşınmazlarına ilişkin sağlıklı bilgi sunmadığı görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğinin 25 Hesap grubuna ilişkin işlemler ile ilgili 187’nci maddesinin 2’nci fıkrası b/1 bendinde yapılmakta olan yatırımlar hesabında izlenen maddi duran varlıkların, geçici kabul işlemi tamamlandıktan sonra ilgili maddi duran varlık hesabına aktarılacağı belirtilmiştir.

Aynı Yönetmelik’in 258-Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabını açıklayan “Hesabın Niteliği” başlıklı 204’üncü maddesinde de; “Bu hesap, yapımı süren maddi duran varlıklar için yapılan her türlü madde ve malzeme ile işçilik ve genel giderlerin; geçici ve kesin kabul usulüne tabi olan hallerde geçici kabulün yapıldığını gösteren tutanağın idarece onaylandığı tarihte, diğer hallerde işin fiilen tamamlandığını gösteren belgenin düzenlendiği tarihte, ilgili maddi duran varlık hesabına aktarılıncaya kadar izlenmesi için kullanılır.” denilerek bu hesabın yapımı süren yatırımlar için yapılan giderleri izlemek maksadıyla kullanılacağına açıklık getirilmiş, “Hesabın işleyişi” başlıklı 205’inci maddesinin (b) bendinde de, tamamlanıp geçici kabulü yapılan işlere ilişkin tutarların bu hesaba alacak, ilgili maddi duran varlık hesabına borç kaydedilmek suretiyle hesaptan çıkarılma yöntemi açıklanmıştır.

Yönetmelik’in bu amir hükümlerine rağmen Sorgun Belediyesinin 2022 yılı muhasebe açılış kaydının 258-Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabında yer alan 93.363.705,89 TL tutarındaki çeşitli yatırımın yıl içinde işlem görmeden ve değişiklik göstermeden yılsonuna taşındığı görülmektedir. 93.363.705,89 TL tutarındaki yapılmakta olan yatırımlara ilişkin bu kayıtlardan 66.741.466,86 TL tutarındaki kısmı ise 2021 yılı başından beri hiçbir işlem görmeden muhasebe hesap bilgileri içerisinde yer almaktadır.

Gerek 2021 yılı gerekse 2022 yılı başından yılsonuna kadar hiçbir işlem görmeden 258- Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabında 134.267.103,85 TL izlenen bu tutar yatırımların, tamamlandığı halde ilgili hesaplara aktarılmadığı görülmüştür. Muhasebe açısından, tamamlandığı halde 258-Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabında izlenen yatırımlar, bir taraftan idarenin devam eden yatırımlarını olduğundan çok göstermekte, diğer taraftan idarenin diğer duran varlıklarına ilişkin muhasebe değerlerinin olduğundan eksik görülmesine neden olmaktadır. Zira tamamlanan yatırımlar 258-Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabından düşülürken, idarenin başka bir duran varlığına dönüşmek durumundadır.

İdarenin yıl sonunda düzenlediği mali tablolar üzerinde yapılan incelemeler neticesinde; 251-Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabının 116.618.883,46 TL, 252-Binalar Hesabının 12.158.031,22 TL, 253-Tesis, Makine ve Cihazlar Hesabının 5.490.179,17 TL tutarında eksik 258-Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabının ise 134.267.103,85 TL fazla göründüğü tespit edilmiştir.

Kamu idaresi tarafından verilen cevapta; 2022 yılı sonu itibarıyla tespit edilen 258- Yapılmakta olan Yatırımlar Hesabındaki borç bakiyesi 134.267.103,85 TL tutarın 31.05.2023 tarihli ve 5919 yevmiye numaralı muhasebe işlem fişi ile ilgili varlık hesaplarına aktarıldığı, bundan sonra yapılacak işlemlerde 258-Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabında takip amaçlı kaydedilen tutarların geçici kabullerinin yapılması ile birlikte ilgilisine göre varlık hesaplarına aktarılacağı ifade edilse de mevzuata aykırı duruma yönelik yapılacak işlemlerin rapor dönemi olan 2022 yılına etkisi bulunmamaktadır.

İdare tarafından üretilen mali tabloların doğruluğunun ve güvenilirliğinin sağlanması amacıyla yapılmakta olan yatırımlar hesabında kayıtlı tutarların, geçici ve kesin kabul usulüne tabi olan hallerde geçici kabulün yapıldığını gösteren tutanağın idarece onaylandığı tarihte, diğer hallerde işin fiilen tamamlandığını gösteren belgenin düzenlendiği tarihte, ilgili maddi duran varlık hesabına aktarılması gerekmektedir.