Belediyenin gerçekleştirdiği taşınmaz ihalelerinden alınan geçici teminat, kesin teminat ve ihale karar damga vergisi hesabında hata yapıldığı görülmüştür.

488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’nun 3’üncü maddesinde Damga Vergisinin mükellefinin kâğıtları imza edenler olduğu ve resmi dairelerle kişiler arasındaki işlemlere ait kâğıtların Damga Vergisini kişilerin ödeyeceği, 8’inci maddesinde bu Kanunda yazılı resmi daireden maksadın, genel ve özel bütçeli idarelerle, il özel idareleri, belediyeler ve köyler olduğu, yine aynı Kanun’a ekli (I) sayılı tablonun I. Akitlerle ilgili kâğıtlar kısmında belli parayı ihtiva eden sözleşmelerden Binde 9,48, kira mukavelenamelerinden (Mukavele süresine göre kira bedeli üzerinden) Binde 1,89, II. Kararlar ve mazbatalar kısmının ikinci fıkrasında ihale Kanunlarına tabi olan veya olmayan resmi daire ve kamu tüzel kişiliğini haiz kurumların her türlü ihale kararlarından Binde 5,69 oranında damga vergisi alınması gerektiği belirtilmiştir.

2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun “Geçici teminat” başlıklı 25’inci maddesinin birinci paragrafında, “İsteklilerden, ihale konusu olan işin tahmin edilen bedelinin % 3'ü oranında geçici teminat alınır. 10 uncu madde uyarınca yapılacak ihalelerde geçici teminat teklif edilen bedelin, tasfiye idaresince yapılan taşınır mal satışlarında ise satışa esas bedelin

% 3'ünden az olamaz.”, “Kesin teminat” başlıklı 54’üncü maddesinde, “Taahhüdün, sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesini sağlamak amacıyla, sözleşme yapılmasından önce müteahhit veya müşteriden ihale bedeli üzerinden hesaplanmak suretiyle

% 6 oranında kesin teminat alınır. Tasfiye idaresince yapılan taşınır mal satışlarında kesin teminat, ihale bedelinin % 6'sından az olamaz.

Müteahhit veya müşterinin bu zorunluluğa uymaması halinde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın ihale bozulur ve varsa geçici teminatı gelir kaydedilir.” düzenlemesi yapılmıştır.

Açıklığa kavuşturulması gereken husus “tahmin edilen bedel” ve “ihale bedelinin” ne olduğudur. Taşınmaz satışında tahmin edilen bedel idarece satışı için öngörülen fiyattır. Kiralamada ise tahmin edilen bedel kiraya verilecek taşınmazın kiraya verileceği toplam süreye tekabül eden kira bedelidir. Taşınmaz satışında ihale bedeli taşınmazın satış bedelidir.

Kiralamada ise yıllık veriliyor ise yıllık kira bedeli, ancak kiraya verilen taşınmazın bir yıldan uzun süreli kiraya verilmesinde ise toplam süreye tekabül eden kira bedeli karşılığıdır.

Buna göre, bir yıldan fazla süreli kiralamalarda geçici teminat toplam kira süresine denk gelen tahmin edilen bedel üzerinden; kesin teminat ile ihale kararına ilişkin damga vergisi ise toplam süreye denk gelen ihale bedeli (kira bedeli) üzerinden hesaplanmalıdır.

Yapılan incelemede; kiralama ihalelerinde tahmin edilen bedel olarak ilk yıla ilişkin tutarın belirlendiği ve bu tutar üzerinden geçici teminatın alındığı, aynı şekilde, kesin teminat ile ihale kararından alınması gereken damga vergisi hesabının da ilk yıl idareye ödenecek tutar üzerinden yapıldığı tespit edilmiştir.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, İdare tarafından; iş ve işlemlerin bulgudaki tespit ve tavsiyeler doğrultusunda yürütüleceği ifade edilmiştir.

Bir yıldan fazla süreli yapılan kiralamalarda kesin teminat ile damga vergisi farklarının tahakkuk ettirilerek tahsilinin sağlanması, bundan sonra yapılacak ihalelerde ise gerekli önlemlerin alınarak mevzuat hükümlerine uygun davranılması gerekmektedir.