Belediyenin mal alımları ve yapım işi alımlarına ait ihalelerin incelenmesi sonucunda

temel ihale usulleri ile yapılması gereken işlerden bazılarının, gerekli şartların oluşmamasına rağmen pazarlık usulü ile gerçekleştirildiği görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde;

“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.

Aralarında kabul edilebilir doğal bir bağlantı olmadığı sürece mal alımı, hizmet alımı ve yapım işleri birarada ihale edilemez.

Eşik değerlerin altında kalmak amacıyla mal veya hizmet alımları ile yapım işleri kısımlara bölünemez.

Bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde açık ihale usulü ve belli istekliler arasında ihale usulü temel usullerdir.” hükmü yer almaktadır.

Kanun’un “Pazarlık usulü” başlıklı 21’inci maddesinin b fıkrasında hangi durumlarda bu kapsamda alım yapılabileceği tahdidi olarak sayılmıştır. Mezkur madde uyarınca; “Doğal afetler, salgın hastalıklar, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen veya yapım tekniği açısından özellik arz eden veya yapı veya can ve mal güvenliğinin sağlanması açısından ivedilikle yapılması gerekliliği idarece belirlenen hallerde veyahut idare tarafından önceden öngörülemeyen olayların ortaya çıkması üzerine ihalenin ivedi olarak yapılmasının zorunlu olması” gerekmektedir.

Bu itibarla, idareler ihtiyaçlarını öncelikli olarak temel ihale usulleri olan açık ihale usulü ile belli istekliler arasında ihale usulleri ile karşılamalı, Kanun’un 21’nci maddesinin b fıkrasında sayılı olan durumlardaki hallerde mezkur madde kapsamında pazarlık usulü ile alım yapmalıdır.

Belediyenin 2022 yılı hesap ve işlemlerinin incelenmesi sonucunda; 2022/1164465, 2022/1096583, 2022/1067599, 2022/1066116, 2022/975404, 2022/647617, 2022/453591,

2022/444153, 2022/446639, 2022/433170 ve 2022/1330735 ihale kayıt numaralı alımlarının pazarlık usulü ile gerçekleştirildiği görülmüştür. Ancak söz konusu alımlara ait gerekçe raporlarının incelenmesi sonucunda Kanun’un 21’inci maddesinin b fıkrasındaki şartlarının gerçekleşmediği görülmüştür.

İhalelerde şeffaflık ve rekabet gibi temel ihale ilkelerinin uygulanabilmesini teminen mevzuatta belirtilen ihale usullerinin uygulanması gerekmektedir.