Yapım işlerinde iş süresinde bitirilmemesine karşın işin bitirilmesi için ihtarname çekilmediği veya ihtarname çekilmesine rağmen işin bitirilmesi için gerekli sürenin belirtilmediği görülmüştür.

4735 sayılı Kanun’un “İdarenin sözleşmeyi feshetmesi” başlıklı 20’nci maddesinde; yüklenicinin taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi üzerine, ihale dokümanında belirlenen oranda gecikme cezası uygulanmak üzere, idarenin en az on gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi hali ile sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 25’inci maddede sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi halinde ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin

teminatların gelir kaydedileceği ve sözleşmenin feshedilerek hesabın genel hükümlere göre tasfiye edileceği hükümlerine yer verilmiştir.

Aynı Kanun’un “Sözleşmenin feshine ilişkin düzenlemeler” başlıklı 22’nci maddesinde ise; anılan 20’nci maddeye göre sözleşmenin feshedilmesi halinde, kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların alındığı tarihten gelir kaydedileceği tarihe kadar Devlet İstatistik Enstitüsünce yayımlanan aylık toptan eşya fiyat endeksine göre güncelleneceği ve güncellenen tutar ile kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların tutarı arasındaki farkın yükleniciden tahsil edileceği hüküm altına alınmıştır.

Yapım işlerine ait tip sözleşmelerin “Gecikme halinde uygulanacak cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 25’inci maddesinde de Kanun’da yer alan hükümlerle benzer nitelikte düzenlemeler yapılmıştır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine karşın yapılan incelemelerde; 2020/… ihale kayıt numaralı yapım işinde yükleniciye söz konusu işi süresinde geçici kabule hazır hale getirmemesine rağmen ihtarname çekilmediği, 2021/… ihale kayıt numaralı yapım işinde ise yükleniciye ihtarname çekilmesine karşın ne kadar sürede işin geçici kabule hazır hale getirileceği konusunda süre belirtilmediği tespit edilmiştir. Yükleniciye işi bitirebilmesi için bir süre verilmemesi 4735 sayılı Kanun’a ve sözleşmeye aykırıdır.

Kamu idaresi cevabında, Yapım İşlerine Ait Tip Sözleşme’nin 25.7 maddesine göre ilk sözleşme bedelinin % 15’ini geçmemek kaydıyla yüklenicinin cezalı olarak çalıştırılmasına imkan verildiği belirtilmişse de; söz konusu Tip Sözleşme’nin “Gecikme halinde uygulanacak cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 25’inci maddesinin 25.1 alt bendinde yüklenicinin sözleşmeye uygun olarak işi süresinde bitirmediği takdirde en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikme cezası uygulanacağı; 25.3 alt bendinde ise ihtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi halinde ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminatın gelir kaydedileceği ve sözleşmenin feshedilerek hesabın genel hükümlere göre tasfiye edileceği belirtilmiştir. Diğer bir ifadeyle, 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesine paralel olarak düzenlenen söz konusu hükümle, toplam ceza tutarının ilk sözleşme bedelinin %15’ini geçmesi beklenmeden ihtarnamede belirtilen sürenin bitmesiyle kesin teminatın gelir kaydedilebileceği ifade edilmiştir.

Sonuç olarak, işin süresinde bitirilmediği durumda yükleniciye en az on gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen bir ihtarname çekilerek verilen sürede işin geçici kabule hazır hale

getirilmesi talep edilmeli, verilen sürede işin geçici kabule hazır hale getirilmemesi durumunda ise 4735 sayılı Kanun’un 20 ve 22’nci maddeleri ile sözleşmelerin 25’inci maddesine göre işlem yapılacağı belirtilmelidir.