Karar Künyesi
Bölge içindeki su kaynaklarının ve yeraltı sularının kirletilmesini, bu kaynaklarda suların kaybına veya azalmasına yol açacak tesis kurulmasını önlemek için her türlü teknik, idari ve hukuki tedbirin alınmadığı; su kaynaklarının korunması konusunda diğer kamu kurumlarıyla yeterli ölçüde işbirliği yapılmadığı görülmektedir.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun;
“Hesap verme sorumluluğu” başlıklı 8’inci maddesinde, her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanların, kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumlu oldukları;
“Üst yöneticiler” başlıklı 11’inci maddesinin ikinci fıkrasında, mahallî idarelerde üst yöneticilerin, sorumlulukları altındaki kaynakların etkili, ekonomik ve verimli şekilde elde edilmesi ve kullanımını sağlamaktan, kayıp ve kötüye kullanımının önlenmesinden meclislerine karşı sorumlu oldukları;
“Mal yönetiminde etkililik ve sorumluluk” başlıklı 48’inci maddesinin son fıkrasında ise, kamu idarelerine ait malları edinme, kiralama, tahsis, yönetim, kullanma ve elden çıkarma işlemlerinin, verimlilik ve tutumluluk ilkesine göre yapılacağı ve bu ilkeye aykırı eylem ve işlemlerden doğacak zararlardan, malların yönetimi veya kullanılması hususunda yetki verilenlerin sorumlu oldukları;
Vurgulanmıştır.
2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş Ve Görevleri Hakkında Kanun’un 2’nci maddesinin (c) bendinde, bölge içindeki su kaynaklarının ve yeraltı sularının kullanılmış sularla ve endüstri artıkları ile kirletilmesini, bu kaynaklarda suların kaybına veya azalmasına yol açacak tesis kurulmasını ve bu tür faaliyetlerde bulunulmasını önlemek, bu konuda her türlü teknik, idari ve hukuki tedbiri alma görevi su ve kanalizasyon idarelerine verilmiştir.
Aynı Kanun'un 19'uncu maddesinde, İSKİ'nin, fabrika, hastane ve diğer özellik gösteren su tüketim yerlerinden gelen kullanılmış suların kanalizasyon şebekesine verilmeden önce gerekiyorsa özel olarak tasfiyesini isteme hakkına sahip olduğu; bu kuruluş ve kurumlar özel tasfiyeyi yapmadıkları takdirde, İSKİ'nin gerekli tesis ve işleri yapacağı ve giderlerini % 50 fazlasıyla ilgililerden tahsil edeceği belirtilmiştir.
Anılan Kanun’un 20'nci maddesinde ise; su havzaları için zararlı tesis ve yapıların ilgisince kaldırılacağı; kaldırılmayanların Genel Müdürlükçe kaldırılacağı ve giderlerinin ilgiliden tahsil edileceği; kanalizasyon şebekesi ile içme suyu alınan havzalara zarar verenler ve bunları kirletenler hakkında Türk Ceza Kanunu’nun Devlet malına karşı suç işleyenlere ilişkin hükümlerince kovuşturma yapılacağına ilişkin hüküm yer almaktadır.
Muğla Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Çalışma Usul ve Esasları Yönetmeliği’nin 19’uncu maddesinde MUSKİ'nin su kaynaklarının korunmasına ilişkin görevleri sayılmıştır. Bu görevler, su havzalarında kirletici faaliyetlerin yapılmasını önlemek için gerekli tedbirlerin alınmasını sağlamak; su havzalarının kirliliğe karşı korunması amacıyla, mutlak koruma alanları içerisinde kalan ve zararlı atık üreten konut, tesis
ve işletmelerin kamulaştırma işlemlerini yapmak; su temin edilen havza, baraj, sondaj kuyuları ve su kaynaklarını korumak amacıyla kirlilik yüklerini belirlemek ve bertaraf etmek için bilimsel çalışmalar yapmak ve gerekli önlemlerin alınmasını sağlamak; su havzaları için zararlı tesis ve yapıların kaldırılmasını sağlamak; içme suyu alınan havzalara zarar verenler ve bunları kirletenler hakkında Türk Ceza Kanunu’nun Devlet malına karşı suç işleyenlere ilişkin hükümlerince kovuşturma yapılması için Cumhuriyet Başsavcılığına bildirmektir.
Su kaynaklarının korunması görevinin mevzuata uygun olarak yerine getirilememesinin nedeni olarak, personel yetersizliği gösteriliyorsa da, su kaynaklarının korunması için diğer kamu kurumlarıyla yeterli ölçüde işbirliği yapılmamıştır. Diğer kamu kurumlarıyla yeterli ölçüde işbirliği yapılması halinde, su kaynaklarının korunması temel görevinin yerine getirilebileceği değerlendirilmektedir.
Öte yandan, içme suyu projeleri su kaynağının kuruduğu gerekçesiyle ertelenmektedir. Bu durum, hem su kaynaklarının korunmasına ilişkin yeterli ölçüde tedbir alınmadığını; hem de diğer kamu kurumlarıyla işbirliği yapılmadığını göstermektedir.
Diğer su ve kanalizasyon idarelerinde su kaynaklarının korunması için ayrı bir birim kurulmuşken; MUSKİ' de bu görev yatırım projelerini gerçektiren ve görev tanımı çok geniş olan birime verilmiştir. Bu birim, personel yetersizliği nedeniyle, su kaynaklarının korunması temel görevini yerine getirememektedir.
Kamu kaynaklarının kötüye kullanılmasını önleme sorumluluğu ile kamu mallarının verimlilik ve tutumluluk ilkesine göre yönetilmesi sorumluluğu çerçevesinde; bölge içindeki su kaynaklarının ve yeraltı sularının kirletilmesini, bu kaynaklarda suların kaybına veya azalmasına yol açacak tesis kurulmasını önlemek için her türlü teknik, idari ve hukuki tedbirin alınması ve bu konuda kamu kurumlarıyla işbirliği yapılması gerekmektedir.