SASKİ’nin 2020 yılı mali tablolar ve eki belgelerin incelenmesinde; içme suyu temin ve dağıtım sistemlerindeki su kayıp ve kaçak oranının yüksek olduğu tespit edilmiştir.

Su kaynaklarının korunması ve verimliliğin arttırılması, içme-kullanma suyunun etkin kullanılması ve su kayıplarının kontrolüne ilişkin usul ve esasları düzenleyen “İçme Suyu Temin ve Dağıtım Sistemlerindeki Su Kayıplarının Kontrolü Yönetmeliği” 8 Mayıs 2014 tarih ve 28994

sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş, 31.08.2019 tarihli yönetmelik ile de bazı maddelerinde değişiklik yapılmıştır.

Söz konusu Yönetmelik’in “Su kayıplarının azaltılması” başlıklı 9’uncu maddesine göre; idareler su kayıp oranlarını, büyükşehir ve il belediyesinde 2023 yılına kadar en fazla

%30, 2028 yılına kadar ise en fazla %25 düzeyine; diğer belediyeler su kayıplarını 2023 yılına kadar en fazla %35, 2028 yılına kadar en fazla %30, 2033 yılına kadar ise en fazla %25 düzeyine indirmekle yükümlüdür.

Kamu idaresi cevabında kayıp kaçak oranın iyileştirilmesi için çeşitli çalışmalar yapıldığı ve aşağıdaki tabloda gösterilen, üretilen su miktarlarının tesislerin ortalama kapasiteleri göz önüne alınarak tespit edildiği aslında üretilen su miktarlarının tabloda belirtildiği kadar yüksek olmadığı, buna göre 2020 yılında kayıp kaçak oranının %38,63 olduğu ifade edilmiştir. Ancak hem denetim çalışmaları esnasında hem de idareden alınan resmi bilgi ve belgeler neticesinde 2020 yılı kayıp kaçak oranı %64 olarak tespit edilmiş olup bunun aksini ispat veya iddia edecek bir belge tarafımıza sunulmamıştır. Buna göre; aşağıdaki tabloda da görüleceği üzere, son 5 yıl itibarıyla içme suyu borularında ve bağlantı parçalarında meydana gelen kırık ve çatlaklardan, boru başı ve abone bağlantı hatalarından ve servis depolarından meydana gelen veya diğer sebeplerle oluşan su kayıp oranları sırasıyla %68, %67, %66, %65 ve 2020 yılında %64 olmuştur. Bu alanda her yıl yaklaşık olarak %1’lik bir iyileşme olsa da yukarıdaki mevzuat hükmü gereğince 2023 yılı itibariyle %30 su kayıp oranına ulaşılması için iyileşme performansının artırılması gerekmektedir.

Tablo 12: Yıllar İtibarıyla Su Kayıp Oranları