Belediye sınırları içerisinde işyeri açma ve çalışma ruhsatı olmadan faaliyet yürüten işletmeler bulunmaktadır.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun “İşyeri Açma İzni Harcı” başlıklı 81'inci maddesinde; belediye sınırları veya mücavir alanlar içinde bir iş yerinin açılmasının “İşyeri Açma İzni Harcına” tabi olduğu belirtilmiştir.

10.08.2005 tarihli ve 25902 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik’e göre belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde bu Yönetmelik kapsamında faaliyet gösterecek işletmelerin ilgili belediyeden işyeri açma ve çalışma ruhsatı almış olması gerekmektedir.

3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun’un 2’nci maddesinde ise, bu Kanun hükümlerinden muaf tutulan iş yerleri düzenlenmiştir.

İdarenin Emlak ve İstimlak Müdürlüğünden alınan verilerin incelenmesi neticesinde; Belediyenin yetki ve görev sınırları içinde 31.12.2019 tarihi itibariyle 8.448 adet işyeri açma ve çalışma ruhsatı verildiği ve sadece bu iş yerlerinden işyeri açma izni harcı tahsil edildiği; ancak Maltepe Belediyesi sınırları içerisinde belediyeden ruhsat alma zorunluluğu bulunan faal iş yeri mükellef sayısının 18.855 olduğu dolayısıyla, toplam 10.407 adet işletmenin ruhsatsız faaliyet gösterdiğinin ortaya çıktığı; buna bağlı olarak da Belediyenin, iş yeri açma izni harcı geliri kaybına uğradığı tespit edilmiştir.

Yukarıda yer alan denetim tespitine binaen, İdare tarafından; işyerlerine, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik’te belirtilen koşulları taşımaları kaydıyla ruhsat verilebildiği, aynı Yönetmelik’in 26’ncı maddesinde yer alan “gayri sıhhi müesseselerin, öncelikle kendi türündeki işyerlerine mahsus sanayi bölgesinde kurulması esas olduğu” hükmü gereğince ve bu tür işyerlerinden bazılarının meskenlerin bulunduğu alanlarda yer almaları nedeniyle ruhsat verilemediği, yine imar, itfaiye yönünden gerekli şartları sağlayamayan işyerlerine çalışma ruhsatı düzenlenememesi nedeniyle de faaliyette bulunan işyeri sayısı ile

ruhsatlı işyerleri sayısı arasında farkın oluştuğu, Yönetmelik hükümlerini yerine getiremeyen işyerlerinin faaliyetten men edilmesi ilgili müdürlükten istendiği ifade edilmiştir.

Kamu idaresi cevabında faaliyette olduğu halde işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenemeyen işyerlerinin varlığı öne sürülmüştür. Ancak bu durum söz konusu işyerlerinin faaliyetlerini ruhsatsız bir şekilde sürdürebilmesini meşru hale getirmemektedir. Zira bulguda da belirtildiği üzere işyeri açma ve çalışma ruhsatından muaf olan işyerlerinin hangileri olacağı ilgili mevzuatında düzenlenmiştir.

Netice olarak; İdarenin yetki ve görev alanındaki işletmelerin, işyeri açma ve çalışma ruhsatından muaf olanları da dikkate alarak, işyeri açma ve çalışma ruhsatlarının bulunup bulunmadığının takibini sağlaması ve buna bağlı olarak da işyeri açma izni harcının zamanında tahsil edilmesi gerekmektedir.