Satışı yapılan 166 adet taşınmazın ilgili maddi duran varlık hesaplarından kayıtlı değeriyle çıkarılması gerekirken, satış bedeli ile çıkarıldığı görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin "250 Arazi ve Arsalar Hesabı"nın işleyişini düzenleyen 189'uncu maddesinde;

“…

1. Alacak

   
   

   1. Satılan arsa ve arazilerin, bir taraftan kayıtlı değeri bu hesaba, satış bedeli ile kayıtlı değeri arasındaki olumlu fark 600-Gelirler Hesabına alacak, satış bedeli 100-Kasa Hesabı veya 102-Banka Hesabı ya da ilgili diğer hesaplara, satış bedeli ile kayıtlı değeri arasındaki olumsuz fark 630-Giderler Hesabına borç; diğer taraftan satış bedeli 800-Bütçe Gelirleri Hesabına alacak, 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç kaydedilir.

   2. Taksitle satılan arsa ve arazilerin, kayıtlı değeri bu hesaba, satış bedeli ile kayıtlı değeri arasındaki olumlu fark 600-Gelirler Hesabına alacak, satış bedelinden doğan alacaklar ilgisine göre 127-Diğer Faaliyet Alacakları Hesabı veya 227-Diğer Faaliyet Alacakları Hesabına, satış bedeli ile kayıtlı değeri arasındaki olumsuz fark 630-Giderler Hesabına borç kaydedilir.”

Hükmü yer almaktadır.

Aynı hüküm, 251 Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabı ve 252 Binalar Hesabının işleyişinde de geçerlidir.

Polatlı Belediyesinde, taşınmaz satışlarının satış bedeli üzerinden muhasebeleştirilmesi, 250, 251 ve 252 numaralı hesaplarda çıkış yapılması gereken değerden daha fazla bir değerin çıkmasına neden olmaktadır.

Bu itibarla 2018 yılında yapılan ve kayıtlı bedelin üzerinde olan taşınmaz satışları, hesapların alacak kısmında olması gerektiğinden çok daha fazla etki yaratacak hatta yakın bir zamanda söz konusu maddi duran varlık hesaplarının “alacak” bakiye vermesine yol açacaktır.

Ayrıca, satış işlemlerinin muhasebeleştirilmesinde 600 Gelirler ve 630 Giderler Hesaplarının kullanılmaması, Faaliyet Sonuçları Tablosuna intikal ettirilmesi gereken bilgilerin yansımaması sonucunu doğurmaktadır.

Yapılan açıklamalar ve yer verilen mevzuat hükümleri gereğince, Polatlı Belediyesi tarafından kayıtlı değerlerin saptanabilmesi için taşınmaz envanterinin yapılması ve taşınmaz satışlarında satış bedeli yerine kayıtlı değer üzerinden muhasebeleştirme yapılması gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında; “Satışı yapılan taşınmazların duran varlıklar hesabından satış bedeli ile çıkartılması sonucu duran varlıklar hesabımız mevcutta bulunan taşınmazları yansıtmamaktadır. 2019 yılında yapılacak satışlarda hesaplardan çıkış kayıtlı değer üzerinden yapılacaktır. Yıl içerisinde yapılacak envanter çalışması ile de mevcut duran varlıklarımızın kayıtları güncellenecektir.”

Denilmiştir.

Sonuç olarak Bulgumuzda belirtilen hususlar, İdare tarafından kabul edilerek gereğinin yapılacağı bildirilmektedir. Bulgumuzda ayrıntılı olarak açıklandığı üzere, satışı yapılan 166 adet taşınmazın, ilgili maddi duran varlık hesabından kayıtlı değeri üzerinden çıkarılması gerekirken satış bedeli üzerinden çıkarılması neticesinde mali tabloların gerçeği yansıtmadığı değerlendirilmiştir.

Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.